Inson va tabiat. Zamonaviy ekologik ong. (Kirilenko + Shevtsov darsligi bo'yicha, 530 betdan) 1927-yilda fransuz olimi E. Lerua tomonidan kiritilgan «noosfera»



Download 16,97 Kb.
bet3/4
Sana05.07.2022
Hajmi16,97 Kb.
#743036
1   2   3   4
Bog'liq
Inson va tabiat

Sotsiobiologlar (F. Ayala, E. Vilson, G. Flor va boshqalar) hayvonlar dunyosida sotsializmning turli ko'rinishlarini (masalan, altruizm) uchratish mumkin, deb hisoblaydilar. Bizning xatti-harakatlarimiz biologik omillar bilan belgilanadi, deydi bu tadqiqotchilar. Axloqiy munosabatlar ajdodlar genlarini saqlashga hissa qo'shadi , shuning uchun axloqiy xatti-harakatlar oxir-oqibat insoniyatning omon qolishiga olib keladi - ba'zi umumiy ajdodlarning jamoaviy avlodi. Insonning tajovuzkorligi ham odam va hayvonga xos xususiyatdir. Vaziyatga qarab , inson guruhida ba'zan altruistik, ba'zan tajovuzkor xususiyatlar paydo bo'ladi, bu turning omon qolishini oshiradi.
Har ikkisi biologik ildizlarga ega bo'lgan altruizm va tajovuzkorlik o'rtasidagi kurash insoniyat jamiyatida " vijdon " shaklini oladi. Demak, bu tug'ma biologik impulslarni bostirish emas, aksincha, ularga ergashish insoniyatning omon qolishiga hissa qo'shadi. Ko'pincha "biologik to'siq" ("itoatkorlik" ni qabul qilgan odamni yo'q qila olmaslik) guruh tajovuzkorligini rivojlanishiga yo'l qo'ymaydi; madaniy me'yorlar bu holatda o'ldirishni buyuradi.
Siyosiy xulq-atvor, hokimiyat uchun kurash, urushlar, inqiloblarni baholashda sotsiobiologiya o'zini " biopolitika " deb e'lon qildi.". Bu jarayonlarning biologik asoslarini tushunmasdan turib, ijtimoiy barqarorlikning zaruriy shartlarini, ommaviy ong mantiqini, odamlarning rahbarga munosabatini tushunish mumkin emas. Shunday qilib, suruvdagi qushlarning "kayfiyatini uzatish". xavf tug'ilganda inqilobgacha bo'lgan his-tuyg'ularni tushuntirish uchun foydalanish mumkin."Ishonch imo-ishoralari", "xotirjamlik marosimi" dan to'g'ri foydalanishni biladigan rahbar ijtimoiy birlikka hissa qo'shadi Biosiyosat vakillarining fikricha, hukmronlik-bo'ysunish munosabatlari tuzilishi. hokimiyat uchun kurash, resurslarni taqsimlashni belgilaydigan guruh, jamiyatdagi hukmronlik, siyosiy munosabatlarni optimallashtirish hayvonlarning guruh xatti-harakatlarini o'rganishga tayanishi kerak .
Agar sotsiobiologiya jamiyat va tabiatning oʻzaro taʼsirini ijtimoiy-falsafiy kalitda koʻrib chiqsa, ekosofiya deb ataluvchi personalistik ekologiya insonning tabiatga munosabatini intim-shaxsiy, axloqiy, estetik, diniy jihatlarda koʻrib chiqadi.

Download 16,97 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish