Жабборов, Рустам 100 жумбоқли ҳикоя / Рустам Жабборов. Тошкент: Янги

МУХБИРНИ КИМ ЎЛДИРДИ?
АҚШ. Калифорния. Ўтган асрнинг саксонинчи йилла-
ри. Чекка шаҳарлардан биридан чоп этиладиган маҳал-
лий газета таҳририятида рўй берган нохуш ҳодиса зум 
ўтмай чор атрофга ёйилди. 
Газета мухбири Том Смит ўз хизмат хонасида ўлик 
ҳолда топилганди. Шу заҳоти округ комиссари ўз ходим-
лари билан етиб келди. Комиссар диққат билан хона-
ни кўздан кечирди. Хонада олишув излари кўринмасди. 
Ҳамма нарса ўз ўрнида турарди. Стол устида бир нечта 
оқ қоғоз, газеталар, ёзув қуроллари...
Тўппончадан отилган ўқ мухбирнинг миясини те-
шиб ўтган, қон томчилари ҳамма ёққа сачраб кетган-
ди. Тўппонча эса мухбирнинг кафтида турарди. Марҳум 
айнан шу тўппонча билан отиб ўлдирилгани аниқ. Бир 
қарашда мухбир ўз жонига қасд қилган деган хулосага 
келиш учун асос етарли эди. 
Стол устида мухбирнинг доимий иш қуроли дикто-
фон ётарди. Диктофон комиссарнинг эътиборини тўп-
пончадан кўра кўпроқ тортди. Дастрўмолча билан авай-
лаб диктофонни қўлига олди. Ўша пайтларда урф бўлган, 
оддий кассетали диктофон. Кассета ҳам диктофон ичида 
турибди. 
Комиссар диктофон тугмасини босди. Шу заҳоти дик-
тофондан эркак кишининг овози эшитилди:
«Мен учун ҳаётнинг ҳеч қандай маъноси қолмади. Ўз 
жонимга қасд қилиш учун бирор-бир аниқ сабабни кўр-
сата олмайман. Шунчаки, яшашдан зерикдим. Мен бу 
дунёда ҳамма нарсани кўриб бўлгандекман. Ўлимимда 
ҳеч кимни айбламаслигингизни сўрайман. Алвидо!»
Шундан сўнг диктофон лентасидан варанглаган ўқ 
овози эшитилди ва аудиоёзув тугади.
Комиссар кассетини эшитиб бўлгач, сирли кулимси-
ради ва «нима дейсан» дегандек ёрдамчисига қаради. 

---

Рустам Жабборов
28
Ёрдамчи ҳам худди шуни кутиб тургандек шоша-пиша 
мулоҳазаларини билдиришга тушди:
– Бир қарашдаёқ ҳаммаси равшан. Мухбир ўз жони-
га қасд қилган. Фақат битта нарсани аниқлаштириш ке-
рак. Овоз чиндан ҳам мухбирга тегишли эканини унинг 
яқинларидан сўраб билсак, чиндан ҳам айбдор қиди-
ришга ҳожат қолмайди. 
– Адашдингиз, – деди комиссар ишонч билан. – Овоз 
кимга тегишли бўлишидан қатъи назар битта нарса 
аниқ. Мухбир ўзини ўзи ўлдирмаган. Буни жуда осон йўл 
билан исботлаб бера оламан.
Ўйлаб кўринг-чи, комиссар нимага асосланиб, мух-
бирнинг ўлимига қотиллик сабаб бўлганини айтмоқда?
Ўн бешинчи ҳикоя