Jahon adabiyoti

Umuman realizm bu muayyan tarixiy sharoitlarga bog'langan hodisa. Eng muhim belgi - bu shaxsiyatni rivojlantirish, individuallik va insonga bo'lgan qiziqish. Ingliz realizmining asoschisi - Shekspir (u avval tarixiy edi - o'tmish ham, kelajak ham qahramonlar taqdirini belgilab bergan). Uyg'onish realizmi millat, milliy xususiyatlar, keng tarix va psixologizm bilan ajralib turardi. Realizm - odatiy holatlarda o'ziga xos tafsilot, aniq tafsilotga ega (Engels). Realizmning asosiy xususiyati - ijtimoiy tahlil. 19-asrda shaxsiyatning o'ziga xosligi muammosi paydo bo'ldi. Bu realizmning paydo bo'lishining asosiy sharti edi. U ikki yo'nalishda shakllanadi: filistinizm (tabiatga taqlidga asoslangan klassitsizm - ratsionalistik yondashuv) va romantizm. Realizm klassizmdan ob'ektivlikni oldi.

Amerika adabiyotida ham romantizm ustunlik qiladi, uning mavqei XIX asr davomida saqlanib qoladi. Bu davrda mamlakatdagi ijtimoiy vaziyat o'zgarib, pessimistik kayfiyat, asosan, qulab tushgan illatlar muammosi tufayli kuchayib ketdi. Yozuvchilarning asarlarida axloqiy muammolarga e'tibor qaratiladi, badiiy adabiyotni psixologizatsiya qilish jarayoni davom etmoqda, xususan Nataniel Xavorn, axloqiy va psixologik yo'nalish yaratmoqda, natijada roman va roman janrida yutuqlar paydo bo'ladi.

2. Jek London, Kaliforniyadagi San-Frantsiskoda tug'ilgan. Uning onasi Flora Wellman, Uilyam Chaney, advokat va munajjim bilan yashab, Jek bilan homilador bo'ldi. London yoshligida juda koʻp kasblar bilan shugʻullangan. Londonlar ishchilar oilasi bo'lgan. Jek maktabni tamomladi va keyin qattiq mehnat bilan shug'ullanadigan bir qator ishlarni amalga oshirdi. 13 yoshga kelib, u kuniga 12 dan 18 soatgacha ishlaydigan. Jek, ko'mirni, pirozli istiridye va shamollatish kemasida kemada ishlagan. 1893-yilda ilk bor u Yaponiya sohillariga dengiz safariga oddiy matros boʻlib borgan. 1894-yilda ishsizlarning Vashingtonga koʻchishida qatnashgan, daydilarcha hayot tarzi uchun qamoqqa olingan, siyosiy harakatlarga qoʻshilgan. 1895-yilda AQSh ishchi partiyasi, 1901-yil sotsalistik partiyaga aʼzo boʻlgan. Keyinroq Kaliforniya universitetiga oʻqishga kiradi va koʻp oʻtmay oʻqishni tashlab ketadi. Jack Lonndon oʻz asarlarida romantizm va oddiy hayot qiyinchiliklari haqida yozgan. London birgina asar yozish bilan butun dunyoda shuhrat qozongan va katta mablagʻ ishlagan birinchi yozuvchilardandir.

Shaxsiy hayot

Jek London 1900 yil 7-aprel kuni Elizabeth "Bessie" Maddernga uylandi. Ularning to'ylari o'sha kuni "Qo'rg'oshinning o'g'li" nomli birinchi qisqa hikoyasi to'plami nashr etilgan.

1901-1902 yillar oralig'ida juftlik ikkita qizi bor edi: Joan va Bessi, ikkinchisi esa Becky deb nomlandi. 1903 yilda London oilaviy uyidan ko'chib o'tdi. U 1904-yilda Bessi bilan ajrashgan.

Siyosiy qarashlar

Jek Londonda sotsialistik nuqtai nazarlar mavjud edi . Bu fikrlar uning yozilishida, nutqlari va boshqa faoliyatlarida aks etgan. U Sotsialistik Ishchi partiyasi va Amerikaning Sotsialistik partiyasining a'zosi edi. U 1901 va 1905 yillarda Oakland shahar meri lavozimiga nomzod bo'lgan sotsialist nomzod edi, ammo u saylovga kirish uchun zarur bo'lgan ovozlarni olmadi. 1906-yilda mamlakat bo'ylab bir qancha sotsialistik mavzularga bag'ishlangan nutq so'zladi.

London 16 yillik ijodiy faoliyati mobaynida 19 roman, 18 to‘plam (152 hikoya), 3 pesa, 8 avtobiografik va publitsistik xarakterdagi kitob yaratgan.

Jack Londonning adabiy faoliyati 1893-yildan boshlangan. Yozuvchining koʻpgina hikoya toʻplamlari, qator qissa va romanlari shimol mavzuida yozilgan („Boʻri bolasi“, 1900; „Izgʻirin bolalari“, 1902 va boshqalar). „Qor qizi“ (1902), „Hayot uchquni“ (1907), „Shimoliy Odisseya“ (1910), „Insonga ishonch“ (1914), „Qadim dengizchilardek“ (1917), „Chandiqli odam“ (1900), „Oltin dara“ (1905) va boshqa sarguzasht asarlar muallifi. „Olis oʻlkada“ (1899), „Ayol mardligi“ (1900), „Gulxan yoqish“ (1910), „Qish haqida qissa“ (1904) asarlarida tabiat bilan uygʻunlashib ketgan mehnatsevar indeyslarning oʻziga xos hayotini tasvirlagan. „Yovvoyilik chaqirigʻi“ (1903), „Oq soʻyloq“ (1906) asarlari hayvonot olami haqida. „Dengiz boʻrisi“ (1904) „Martin Eden“ (1909), „Uch qalb“ (1920) romanlari mashhur.

Londonning ijodida Herbert Spencer, Friedrich Nietzsche falsafiy taʼlimotlarining taʼsiri seziladi. „Martin Eden“ roman-biografiyasida bosh qahramonning paymonasi toʻlgan chogʻda ham „yashashga ishtiyoqi“ni aks ettirgan. Uning individualizm taʼsirida yozilgan mazkur romanida gʻarbcha „barkamol inson“, yaʼni „superman“ nazariyasi ham ilgari surilgan.

London 16 yillik ijodiy faoliyati mobaynida 19 roman, 18 toʻplam (152 hikoya), 3 pyesa, 8 avtobiografik va publitsistik harakterdagi kitob yaratgan. „Hayotga muhabbat“ (1961), „Qish haqida“ (1962), „Martin Iden“ (1968) va boshqa asarlari oʻzbek tiliga tarjima qilingan

O'lim

O'lim

Jek London 1916 yil 22 noyabrda Kaliforniyada uyida 40 yoshida vafot etdi. Uning vafot etgani haqidagi mish-mishlar tarqalgan, ba'zilar esa o'z joniga qasd qilganlikda ayblashgan. Biroq, u hayotda ko'plab salomatlik masalalariga duch keldi va o'limning rasmiy sababi buyrak kasalligi deb baholandi.

Ta'sir va meros

Garchi bugungi kunda kitoblar filmlar uchun keng tarqalgan bo'lsa-da, bu Jek London kunidagi holat emas edi. Uning " The Wolf-Wolf" romani birinchi to'liq metrajli amerikacha filmga aylantirilganda film sohasida ishlaydigan ilk yozuvchilardan biri edi.

E’tiboringiz uchun rahmat!