К. Хакимов, М. Талов жиззах вилояти



Download 1,57 Mb.
bet3/3
Sana23.07.2022
Hajmi1,57 Mb.
#840850
1   2   3
Bog'liq
Jizzax viloyati geografiyasi. Q.Hakimov, M.G\'o\'dalov

ВИЛОЯТ ТРАНСПОРТИ


Маълумки транспортнинг таралк,иёти ишлаб чищарувчи кучлар ривожининг умумий даражасига ва илмий техник тараккиётига борлик. Вилоятнинт• барча халк хужалик тармощлари каторида транспорт хам ишлаб чикарувчи кучларнинг жойлашиши ва ривожланишида уз таъсирини курсатмокда. Жиззах Республиканинг марказий кисмида жойлашганлиги сабабли транспортнинг дамма турлари бевосита вилоят худуди оркали угади. Вилоятда темир йУл, автомобил, кувур, даво, электрон ва бошка транспорт тармоџари мавжуд бУлиб, йилдан-йилга уларнинг мо№ийтехника базаси мустах,камланиб ва такомиллашиб бормоча. Транспорт турлари орасида темир йУл транспортнинг алохида урни бор. Мавжуд темир йилларнинг умумий узунлиги 217 км ни ташкил этади. Вилоятга олиб келинаётган ва чикиб кетаётган юклар, хом-ашё ва материалларнинг асосий кисми темир йУл оркали амалга 01.дирилади. Бу транспорт тури узининг кулайлиги ва арзонлиги билан ажралиб туради.
КУйтош вольфрам кони, Маржонбулок кон-руда комбинати, Учкулоч «Урвошин-рух кони мадсулотлари темир йУл оркали тор кон саноати марказларига етказиб берилаётган бУлса, Жиззах-Тошкент йУналиши бУйича йуловчи ташийдиган поезд минглаб одамларни манзилига етказмокда. Мавжуд темир йУлларнинг бир кисми электрлаштирилган. Автомобил транспорти кУпинча туманлараро ва шахарлараро юкларни хамда йУловчиларни ташийди. Республиканинг барча вилоятларини узаро борловчи катта Узбек тракти лам вилоятимиз оркали утади. Охирги йилларда автомобил йуллари курилишига катта эътибор берилиб, кУплаб равон ва хозирги замон талабларига жавоб берадиган йУллар пайдо бУлмокда. Жиззах-Гагарин, Жиззах-Зомин, Жиззах-фориш иУналишлари гпулар жумласидандир. Узок яйловларда, чул, адир ва ТОРЛИ жойларда автомобил транспорти асосий каракат воситаси дисобланади. Бугунги
43

к унда вилоятимизда 20 дан зиёд автомобил корхоналари фаолият къфсатиб келмо№а. Мавжуд йУлларнинг умумий узунлиги 2540 км дан купрощни ташкил этвди. КУплдб автокорхоналар давлат тасарруфидан чикарилганидан кейин бу содада бозор муносабатлари ривожланиб, узаро ракобат мухити пайдо бУлди. Бозор муносабатларининг шаклланиши автомобил транспортида сифатли ва арзон хизмат курсатишга олиб келди. Шу сабабдан вилоят микёсида юк ва йУловчи ташиш 2002 йилда 1995 ЙИ№а нисбатан камида 25 баробар Усишта эришилди. Хусусан, 2001 йилда ташкил этилтан «Уз Эксайдтранс» автокорхонаси Республикамиздати «Самкочавто» Ошма корхонаси томонидан ишлаб чикарилган «ОгойУл» автобусларини кУплаб келтириб й'ловчи ташиш муаммосини деярли хал КУЛДИ. Эндиликда бу бежирим ва шинам автобуслар йУловчиларга арзон ва сифатли хизмат курсатиб, вилоят маркази Жиззах шахрини хамма туман марказлари ва катга-катта ахоли пунктлари билан боуламокда. 1997 йилда Жиззах шахрида узунлиги 15 км бУлган троллейбус йУли ишга туширилган.
Вилоятда мавжуд бошка транспорт турлари хам вилоят ихтисодиётининг ривожланишига, маучсулот ишлаб чикарувчи билан ИСТ(УЬМОЛЧИ Уртасидаги масофани бартараф ЭТИШГа, х,амда одамларга сифатли хизмат кУрсатишга ларатилгандир.
44

ВИЛОЯТ ТАШКИ иКтисодий АЛОК,АЛАРИ уз фаолиятини янада кенгайтиришни режалаштирилган.
Вилоят марказида куввати 50 минг тонна чигитни кайта
Давлатимиз мусгакилликка ЭРИШТНИ№Н кейин бутун ишлдб усимлик ёри, шелуха ва кунжара ишлаб чикарадиган Республикадагидек вилоятда хам иктисодий алокаларда «Жибри» Жиззах-Буюк Британия кУшма корхонаси, янги ддвр бошланди. Республика миуфсида тапщи йилига 40 минг погоно метр турли хажмдаги Ющори иктисодий алокаларнинг Узаро манфаатли амалга ошириш сифатли полиэтилен трублар ишлаб чищарадиган «Жиззах учун барча конунлар ва меъёрий жужжатлар халкаро талаб ЛРС Пласт» Жиззах- Германия ва бир катор бошща ЩУшма даражасига келтирилди. Вилоятда ташки иктисодий корхоналар фаолият кУрсатмокда.
алощалар боищармаси ташкил этилди. Киска вакт ичида Вилоят алока тизимида лам «Уздунробита», «СОСОМ», вилоятда ташки икТИсОдиЙ алокалар тизими ва асосиЙ «Жиззахтелеком» Узбекистон Индонизия «Утпма тамойиллари ИШМб чикилди. Натижада хорижий корхоналари ташкил этилиб халщимизга сифатли алока мулкдорлар вилоят ишлаб чикаришида фаол катнашиб тент хизмати кУрсатилмокда.
х укуџи хамкорларга айланмокдалар. Улар ёрдамида Узбекистон тащи фаолият миллий банки Жиззах вилоятга илуор технологиялар, замонавий дастгох ва асбоб вилоят булими халкаро молия ташкилотлари билан ускуналар келтирилиб, узаро манфаатли шартномалар хамкорлик КИЛМО№а. Банкнинг кУмати асосида КИШлок, асосида кушма корхоналар барпо этилмокда. Хорижий хУжалик махсулотларини кайта ишлайдиган «Бахмал Инвест инвесторлар учун вилоятда мавжуд бУлган табиий ЛТД» Узбекистон-Х,индистон, б минг тонна чигитни кайта бойлињлар ва мехнат ресурсларидан тури вд окилона ишлаб, усимлик ёри тайёрловчи «Мадинабону» фойдаланиш учун зарур шарешароитлар яратилмома. Узбекистон-Хитой (Ушла корхоналари махсулот бермома.
Эндиликда ривожланган мамлакдтлар кисобланган АК,Ш, Иктисодиётда бозор муносабатларининг чукурлашиб Булок Британия, Германия, Италия «Ушни мамлакатлар бориши вилоят кор хоналарининг ракобатбардош Хитой, Покистон, Х,индистон, Туркия, Эрон, камдустлик махсулотлар ИШЛДб чикаришта ундамокда. Эндиликда давлатлари Россия, Украина, КОЗОРИСТОН ва бир катор вилоятда ишлаб чикарилтан махсулотларни нафакат бошк,а мамлакатларНИНГ фирма ва компаниялдри билан Республикамиз ички бозорида балки кУпгина дунё ящин иктисодий алокалар амалга оширилмоџа. Бутунги мамлакатлари бозорларида хам куриш мумкин.
кунда вилоят худудида 50 дан ортик «Ушма корхоналар Жиззах вилояти чет мамлакатларига пахта толаси, фаолият куфсатмокда. Улар замонавий технологиялар билан аккумулятор, полиэтелен трубалар, плёнкалар, коракУл жихозланиб, вилоят халк хУжалигининг турли сохаларида тери, озищ-овщат мадсулотлари экспорт «илаётган бУлса, 100 дан ОРТИК турли хил махсулотлар ишлаб чикараяпти. четдан вилоятга куп МИМОРда турли халк истеъмол Булар орасида Республикамизда ягона булган «Узэксайд» буюмлари, замонавий саноат ускуна ва дастгоџари, Жиззах-Америка КУшма Штатлар корхонасини мисол электротехника ва радиотехника жихозлари келтирилмокда. килиб келтириш мумкин. К,Ушма корхона 2000 кишини иш Охирги йилларда вилоятдан турли касб эгалари бУлган билан таъминлаб, хар йили хужалитига зарур бУлган ишчилар ва мутахассислар Корея Республикаси, АЛИ], 1,0 млн. дона кислотали аккумуляторлар ишлаб чикариш Россия, Германия ва бошка мамлакатларга бориб ишлаб кувватига эта. Корхона ишлаб чилараёттан махсулот келмокдалар.
нафакат ички бозорда харидоргир, балки кутпни жамдустлик Жиззах Узбекистоннинг икки кадимиЙ шахарлари ва мамлакатларида лам унта талаб ката. Келажакда корхока туристик марказлари жисобланган Тошкент ва Самарканд
46 47

оралирида жойлаштанлиги бу вохада хам туризмни ривожлантиришга имкон беради. Хусусан вилоят Хокимиятининг Амир Темур дарвозасини ободонлаштириш, туристлар дам олиб, томоша киладиган ва туристларга хизмат кУрсатддиган иншоотлар куриш т#рисидаги карори бунга мисолдир. Бундан ташкари вилоятнинг Зомин, Бахмал ва Фориш туманларида табиатнинг бенихоя сулим гУшалари борлиги, булоклдр, уорлдр вд тарихий обидаларнинг куплиги туристик маршрутлар, дам олиш зоналари катто алпинизмни ривожлднтириш учун роят кулайдир, Кадимий Буюк Ипак Оли утган маршрутлар кайта тикланиб, чет эл туристлдри келиб кетадиган маршрутлар каторига киритилса, айни муддао бу%лар эди. Бу солада албатга «Узбектуризм» миллий компанияси Жиззах вилоят булими катта имкониятларга эгадир.
Вилоятда амалга оширилаётган барча иктисодий алокалар чет эл инвестицияларини купрок жалб килишга, ракобатбардош махсулотлар ишлаб чикариштд, саноат, кишлок хУжалик, курилиш сОнЛИКНИ сакдаш, маориф, спорт, туризм ва бошка сохалдрни ривожлантиришта каратилган бУлиб, бу келажакда вилоятни эркин илтисодий зонага айлантириш имконини беради.
48
ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР.

  1. Каримов. И. А. Узбекистон иКтисодий ислохотларни чукурлаштириш йулида.Т.«Узбекистон» 1995 йил.

  2. Алибеков Л. А. Нишонов С. А. Природные условия и ресурсы Джизакской области. Т. «Узбекистон » 1978 йил.

З. Алибеков Л. А. Нишонов С. А. Табиатни мухофаза кИЛИШ ва табиий ресурслардан рационал фойдаланиш. Т.
«Ук,итувчи» 1982 й.

  1. Асанов Г, Ндбихонов М. Сафаров И. Узбекистон иктисодий географияси. Т. «Укитувчи» 1994 йил.

  2. Баратов П. Узбекистон табиий географияси.Т.

«Укитувчи» 1996 йил.

  1. К. Курбонов. Территориальное организация сельскохозяйственного производства. Т. «Узбекистон »

1984 йил.

  1. СА. Нишонов Жиззах области. Т. «Узбекисгон » 1980 йил .

  2. Солиев А. Махамадиев Р. Иктисодий география асослари. Т. «Узбекисгон » 1995 йил.

  3. Солиев А. ва бопщалар. Минтакавий иктисодиёт.

Тошкент. «Университет» 2002 йил.

  1. Тошкенбоев А. Носиров у. Жиззах вилояти. Т, «Узбекистон »1990 йил.

  2. Узбекистон миллий ЭНЦИКЛопедияси. Тошкент.

1997-2004 йил.

  1. у. Олимов. Х. Хайдаров.Жиззах вилояти Жиззах 1992 йил.

  2. К. Хайдаров Жиззах. Тошкент. «Узбекистон » 1990

49

Кириш..
Жиззах вилоятининг географик урни ва

з

маъмурий булиниши.

5

Табиат ресурслари ва унинг халк


9

М УНДА РИЖА
хУжалигидаги ахамияти .. „
Вилоят ахолиси ва меднат ресурслари.. 13

Вилоят шахар ва туманлари- 19 Вилоят саноати ва курилиши.. зо Вилоят кишлок, хУжалиги.... 35
Вилоят транспорти.. 43
Вилоят ташки 46
Фойдаланилган адабиётлар .. 49
51

К.Х,акимов, М. FY№.A0B.


ЖИЗЗАХ ВИЛОЯТИ
ГЕОГРАФИЯСИ

Мударрир: Н. Исматов
Техник мухаррир: Э. Мукумов
Мусаџ,ик: С. Усмонова

«Сангзор» нашриёти. 708000


Жиззах шадри, Сайилжойи кучаси 4-уй.
Теришса берилди 25.02.2005. Босишга рухсат этилди 05.03.2005 й.
Ковоз бичими 84 х 60 1/16.. Осфет усулида, 70 гр/ м2. . Кисоб-нашриёт 3,25 [ИДРТЛИ босма табок,. 019- буюртма. ЗОО нусхада.
иззах шахри, «SjT“ босмахонаси, А.Азимов кучаси. 81 уй.
Тел: 8 (372) 22222-34
Download 1,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish