4
KIRISH
Bitiruv malakaviy ishi mavzusining dolzarbligi.
Bugungi
kunda har
qanday davlatda tashkil etiladigan turli xil fondlar, xususan, byudjetdan tashqari
jamg‘armalar shu mamlakat iqtisodiyotida eng muhim institutlaridan biri
hisoblanadi. Ularning samarali faoliyat ko‘rsatishi iqtisodiy o‘sishning sifatiga va
mamlakat aholisining ijtimoiy farovonlik darajasiga bevosita o’z ta’sirini
ko‘rsatadi. Aynan shuning uchun ham keying
yillarda Davlat byudjeti
masalalariga (o’z ornida, muammolariga) katta e’tibor bilan qaralayapti.
Mamlakatimizda ham davlat maqsadli jamg’armalarida to‘planayotgan
moliyaviy resurslar iqtisodiyotimizni modernizatsiya qilish va isloh etish
sharoitidek ayni paytda ijtimoiy-iqtisodiy sohalar faoliyatining moliyaviy asosini
tashkil etib, ular tegishli sohalar vazifalarining bajarilishini ta’minlab kelmoqda.
Prezidentimiz Shavkat Miromonovich Mirziyoyev ta’kidlaganlaridek, “Jami
investitsiyalarning 67 foizidan ortig`i mamlakatimizning ichki manbalari
hisobidan – korxonalar va aholi mablag’lari, investitsiya jarayonlarida tobora faol
ishtirok etayotgan
tijorat banklari kreditlari, shuningdek, davlat byudjeti va
davlatning maqsadli jamg’armalari mablag’lari hisobidan shakllantirilmoqda”
1
.
Ayni damda, byudjetdan tashqari jamg‘armalar oldiga qo’yilgan asosiy maqsad -
ijtimoiy yo‘naltirilgan va iqtisodiy jihatdan taraqqiy etgan jamiyatni barpo etishdir.
Shunday ekan, byudjetdan tashqari jamg‘armalar mamlakat
iqtisodiyoti va eng
avvalo, uning sotsial sohasi holatini xarakterlaydigan eng muhim ko‘rsatkichlardan
biridir. Xususan, O’zbekiston Respublikasida iqtisodiyotni modernizatsiyalash
sharoitida alohida o’rin egallaydigan davlat moliyasi va uning muhim tarkibiy
qismi bo’lgan davlat byudjeti, xususan davlat maqsadli
va byudjetdan tashqari
jamg’armalar faoliyati va ularning hozirgi holati, shuningdek, ushbu sohada
bartaraf etilishi lozim bo’lagan ayrim muammo va kamchiliklarni
bartaraf etish
1
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoyevning 2017 yil 29-dekabrda PQ №3454 sonli
mamlakatimizni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari bo’yicha, mo’jallangan iqtisodiy
dasturining eng muhim ustuvor yo’nalishlariga bag’ishlangan Vazirlar Mahkamasining
majlisidagi ma’ruzasi. \\Xalqso’zi.2018 yil 19 fevral.
5
masalalariga chuqurroq yondashishning ahamiyati haqida fikr yuritiladi. Negaki,
davlat maqsadli vabyudjetdan tashqari jamg’armalari mamlakatning ijtimoiy,
iqtisodiy, siyosiy, ekologik va boshqa funktsiyalarini
amalga oshirishda moddiy-
moliyaviy asosni tashkil etadi va mamlakat moliya tizimining barcha bo’g’inlari
bilan byudjet-moliya qonunchiligi bilan tartibga solinadigan muayyan
munosabatlarga kirishadi. Shunday ekan, bitiruv malakabiy ishimiz mavzusi
nihoyatda dolzarbdir.
Bizga ma’lumki, juda qadimdan kishilik jamiyati
taraqqiy etib borar ekan,
insonlar ma’lum maqsad va rejalarni ko’zlagan holda o’zlari alohida yoki jamoaviy
tarzda turli xil jamg’armalar tashkil qila boshlashgan va vaziyat taqozosi bilan
ulardan foydalanishgan. Bora-bora bu amaliyot taraqqiy topib, jamg’armalar aynan
bir maqsadda hamda ma’lum davriy ketma-ketlikda shakllantirila boshlangan.
Do'stlaringiz bilan baham: