Kiri sh mavzuning dolzarbligi

Pireney yarimorolida olib borilgan salib yurishi va rekonkista (1147). XII asr o‘rtalariga kelib uzoq vaqtdan beri davom etib kelayotgan rekonkista harakati kuchaya boshlagandi. Harakat natijasida 1143 yili Portugaliya grafligi tuzildi. 1147 yil 19 mayda Angliya, Shotlandiya, Flandriya, Flamandriya, Friziya, Bretan, Reyn, Kyoln va Normandiyadan kelgan salibchilar rekonkistada qatnashish uchun Dartmut portidan Pireney yarimoroliga qarab yurish boshlashdi. Ular Portu shahrida to‘xtadilar. Portu patriarxi salibchilarga Falastinni egallash qanchalik muhim bo‘lsa, Pireneyni egallash ham shunchalik muhim deb tushuntirdi. Salibchilar Lissabon yurishida qatnashishga ko‘ndi.
Lissabon qamali 1147 yil 1 iyuldan 25 oktyabrgacha davom etdi. Qamalni Portugaliya, Leon, Kastiliya va Barselona qo‘shinlari olib borayotgandi. Qo‘shinni Portugaliya qiroli Alfons boshqarardi. Qamal uzoq davom etdi.¹
1147 yil 25 oktyabr. Pireney yarimorolidagi rekonkistada ishtirok etgan salibchilar Lissabonni muvahhidlardan tortib olishdi. Shahar ayovsiz talanib, 100 mingga yaqin kishi halok bo‘ldi.
Uchinchi salib yurishi (qirollar salib yurishi, 1189 - 1192). Mazkur salib yurishi Rim papasi Grigoriy III va Klimentiy III (Grigoriy III o‘limidan so‘ng) tomonidan tashkillashtirildi. YUrishda Yevropaning to‘rtta qudratli monarxlari qatnashdi: Muqaddas Rim imperiyasi imperatori Fridrix I Barabarossa, Fransiya qiroli Filip II Avgust, Avstriya gersogi Leopold V va Angliya qiroli Richard Sheryurak. Uchinchi salib yurishiga Salohiddinning 1187 yil oktyabrda Quddusni olishi sabab bo‘ldi.
Yurishga tayyorgarlik. Quddusning qo‘ldan ketishi G‘arbga darhol etib borgani yo‘q, Shuning uchun tayyorgarlik 1188 yildan oldin boshlanmagan. Falastindagi voqealar birinchi bo‘lib Italiyaga etib keldi. Rimda Quddusning boy berilishi qayg‘uga aylandi. Papa va kardinallar yangi yurish uyushtirishga tashviqot boshlab yuborishdi. Bu safargi yurish oldingilariga nisbatan juda jiddiy tashkillashtirildi. Germaniya, Fransiya va Angliya qirollari hamda Avstriya gersoglari harbiy harakatlarda ishtirok etdi. Yurishga juda katta mablag‘ ajratildi. Ko‘pchilik fikricha, kuchli qo‘shin va katta mablag‘ g‘alabani ta’minlashga etarli edi.
1190 yil yozida Angliya qo‘shinining bir qismi Richard boshchiligida fransuzlar bilan birlashish uchun La-Mansh orqali Italiyaga jo‘nadi. Fransuz qiroli inglizlardan oldinroqda bo‘lib, 1190 yil sentyabrda Sitsiliyaga kelib Messinada inglizlarni kuta boshladi. Angliya qiroli etib kelgach, kuzda dengizda suzish qiyinchilik tug‘dirishini hisobga olgan ittifoqchilar kuz va qishni Sitsiliyada o‘tkazishdi.
Fransiya qiroli 1191 yil martda qo‘shini bilan kemalarga joylashib Suriyaga yurish boshladi. U Akkraga o‘rnashishni mo‘ljallagandi, bu Shahar 1187 - 1191 yillarda salibchilarning muhim qarorgohi bo‘lib qoldi. Angliya qiroli 1911 yil aprelda Sitsiliyadan harakatga keldi. U Kiprda to‘xtadi va orolni bo‘ysundirdi.