M. A. Xujamberdiyev

INFEQSIYALI ENDOKARDIT 
130-masalaga javob.
1. Bemorga kuniga 3 mln dan pensillin tayinlanib, tish oldirishdan 
ikki soat oldin birinchi inyeksiyani qilish kerak. Penitsillinga sezuvchanlik bo‘lmasa sefalosporin 
yoki boshqa dorilar beriladi. Revmatizm qaytalamasligi uchun qilingan bitsillin-5 
streptokokklarning penitsillinga sezuvchanligini kamaytiradi.
2. Infeksiyani oldini olish maqsadida dori bilan davolash befoyda bo‘libgina qolmay, 
ziyonli xamdir. Bunda antibiotiklarning mikroblarga ta’siri kamayadi va bakteriyemiya bo‘ladi. 
Shuning uchun tish olishda (bakteriyemiyadan) ehtiyot bulish kerak. Revmatizm 
kaytalanishining oldini olish uchun qilingan bitsillin-5 va uning dozasini ikki baravar 
ko‘paytirish infeksiyali endokarditning oldini ololmaydi, chunki u konda antibiotik miqdorini 
yetarli darajada xosil kilmaydi. 

---

BO‘G‘IM KASALLIKLARINI DIFFERENSIATSIYA QILISH 
131-masalaga javob. 
1. Bemorning tupik bo‘g‘imi yallig‘lanishi, ko‘z shox pardasining 
yallig‘lanishi, uretrit ichak va siydik yo‘llarining mikrob ta’sirida arterit bo‘lganligini (Reytner 
sindromi) ko‘rsatadi. Bu kasallikning uch xil belgisi bor artrit, konyunktivit va uretrit. Artrit 
oyoqning tizza, to‘pik va panja bo‘g‘imlarini kasallantiradi. Ko‘pincha chanoq va umurtqa 
bo‘g‘imlari zararlanadi. Oyoq tovonida xam yallig‘lanish kuzatilishi mumkin. Ko‘pincha artrit 
bilan erkaklar kasallanadi, kasallik gistonomunosib (nesovmestimo) antigenli HLA — V 27 
bilan bog‘liq bo‘ladi. Kasallikning etiologii omili ichak va siydik yo‘llari infeksiyasi xisoblanadi 
(ko‘proq xilamidin). Bu knfeksiyaga determinli genetik immunlar javob berib, bo‘g‘imlar 
sindromi paydo bo‘ladi. 
132-masalaga javob.
1. To‘ladan kelgan odamlarning katta bo‘g‘imlarida og‘rik 
bo‘lishi, uning jismoniy harakat qilganda kuchayishi, bo‘g‘imlar atrofining shishishi, yurganda 
bo‘g‘imlarning kirsillashi va rentgenologik tekshirishda bo‘g‘im yuzasining notekis bo‘lishi tizza 
va chanoq bo‘g‘imlarining deformatsiyasi tufayli kelib chikqan artroz deb tashxis qo‘yishga 
imkon beradi. Bunga ikkilamchi o‘ng tizza va oyoq bo‘g‘imlari (panja) sinovitlari xam 
(Gerberden tuguni) deyiladi. Katta bo‘g‘imlarda o‘zgarish borligi, og‘riqning harakat qilganda 
kuchayishi hamda uzoq vaqtdan beri kasal bo‘lishiga qaramasdan, ertalab bemalol o‘rnidan 
turishi va bo‘g‘imlar deformatsiyasi revmatoidli artrit emasligini ko‘rsatadi. 
Podagra artriti ko‘pincha erkaklarda uchrab, oyoqning birinchi barmog‘i bo‘g‘imini 
zararlaydi. U o‘tkir artritga o‘xshab boshqa bo‘g‘imlarni xam kasallantiradi va bo‘g‘imlarda 
podagra toshini (siydik kislotasi yumshoq to‘qimalarda yig‘ilib qoladi) xosil qiladi. Bunda 
buyraklar xam kasallanadi (siydik-tosh kasalligi, ikkilamchi piyelonefrit birga kechadi). 
2. Deformatsiyalovchi osteoartrozni davolashda og‘riq sindromini va bo‘g‘im atrofidagi 
yumshoq to‘qimalarning reaktiv yallig‘lanishini yo‘qotish kerak. Bundan tashqari, kasallikning 
kuchayishi oldini olib, ish faoliyatini yaxshilash zarur. Bo‘g‘imlardagi og‘riq va sinovitlarni 
davolash uchun nosteroid yallig‘lanishga-qarshi dorilardan gidrokortizon bo‘g‘imlarga 
yuboriladi, elektroforez qilinadi va kalsiy xlor beriladi. Kasallikning zo‘rayishi oldini olish va 
bo‘g‘imga zo‘r kelmasligi uchun bemorning harakati cheklanadi yoki qo‘ltiqtayoq bilan yuradi. 
Kasallangan bo‘g‘imning ish faoliyatini tiklash uchun davolash jismoniy tarbiya mashqlarini 
qo‘llagan holda olib boriladi, bo‘g‘imlar atrofidagi mushaklar massaj qilinadi.