M. R. Usmanov Turizm geografiyasi udk 911. 3(575. 13)

 
 

---

32 
1997 yilda Antarktidaga 10 mingga yaqin 9 ming dollardan 16 
ming dollargacha safar xarajatlarini to‗laganlar. Ayrim turistlar suv 
ostiga sayr qilishni yaxshi ko‗radilar. 1996 yilda dengiz va okeanlar 
tagiga sayr qilgan sayyohatlar 2 mln.dan oshadi. Suv ostiga sayr 
qilishni tashkil qilish evaziga firmalar tomonidan 147 mln dollar 
foyda olindi. Keyingi yillarda turistik firmalarga daromad 
keltiradigan 
turizm 
turlaridan 
bir 
kelin-kiyovlar 
sayohati 
hisoblanadi. Jumladan, Buyuk Britaniyaning «Tompson xoldeyz» 
turistik kompaniyasi yiliga 5 ming kelin-kiyovlar uchun chipta 
sotadi. Tajribalar shuni ko‗rsatadika, ko‗pchilik kelin-kiyovlar Karib 
dengizi havzasi, Janubi-Sharqiy Osiyo mamlakatlari, Italiya, 
AQSHda o‗zlarining asal oyini o‗tkazishini yaxshi ko‗radilar.
 
Ijtimoiy rag‗batlantirish turizmi
. Ushbu turizm davlat 
tomonidan aholining ma‘lum qatlami uchun ijtimoiy yordam 
sifatida ajratilgan mablag‗ hisobiga amalga 
 
oshiriladi. Turizmning ushbu turi evaziga daromadi kam 
kishilarning dam olishi uchun imkoniyat yaratiladi.
 
Tashkiliy turizm
. Yakka holda yoki guruh holda turistik 
tashkilotlar tomonidan uyushtiriladi. Bunday turistlar turistik 
yo‗llanmalarga ega bo‗ladilar.
 
 
2.3. Turistik marshrut va ularning turlari 
Ma‘lumki, har qanday turistik faoliyat tanlashgan marshrut 
asosida ma‘lum bir maqsad, vaqt va yo‗nalishda amalga oshiriladi. 
M.B.Birjakovning fikricha, - turistik marshrut bu geografik 
ob‘ektlarga turli maqsadlarda, yo‗nalishlarda xarakatlanadigan 
sayohatdir. 
Odatda turistik marshrutlar oldindan rejalashtirilgan yo‗l, trassa 
bo‗yicha turistlarning ma‘lum vaqt davomidagi xarakat davomiyligi 
hisoblanib, tuzilgan marshrut dasturi bo‗yicha xarakatlanishi 
nazarda tutiladi va ekskursovod tomonidan olib boriladi. Turistik 
marshrut- bu turistik xizmatlarning bir turi sifatida taklif etiladigan 
turmaxsulot sifatida taklif etiladi. Turistik-ekskursiya marshrutlari 
oldindan majmuali xizmatlarni qamrab oladi. 

---

33 
Turistik marshrutlar yo‗nalishiga ko‗ra to‗g‗ri chiziqli, aylana, 
radial va kombinatlashgan tipiga bo‗linadi.
To„g„ri chiziqli marshrut –
bu tip marshruti to‗g‗ri xarakatlanish 
bo‗lib, marshrut davomida geografik ob‘ektlarda turli turistik 
resurslar bilan tanishishidir.