Magistr akademik darajasini olish uchun yozilgan dessertatsiyasi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

MIRZO ULUG‘BEK NOMIDAGI

O‘ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI

Qo‘lyozma huquqida

UDK________________

5А140205- Yarimo‘tkazgichlar fizikasi

O‘RINBAYEV SHAROFIDDIN MAKSUDBAY O‘GLI
«ITO VA SnO₂ YUPQA OKSID QATLAMLARINI KIMYOVIY BUG‘-GAZ USULI BILAN O‘STIRISH»

Magistr
akademik darajasini olish uchun yozilgan
DESSERTATSIYASI
Ilmiy rahbar:
t.f.d. (Ph.D) Nasirov A. A
_____________

TOSHKENT – 2023

MAGISTRLIK DISSERTATSIYASINING ANNOTATSIYASI

Ushbu dissertatsiya ishida turli-xil nanoo‘lchamli materiallarni o‘lchamlarini aniq boshqarish imkoniyatini beruvchi, shu bilan birga kamxarj va soda usullardan biri, nanoporali qolip yordamida sintezlash usuli tadqiq etildi. Bu usulni markaziy vazifalarida biri - tartiblangan, nanoo‘lchamga ega bo‘lgan va o‘lchamlarini boshqarish nisbatan oson bo‘lgan qolip materialni xosil qilishdir. Shunday xossalarga ega bo‘lgan materiallardan biri nanoporali anodik alyuminiy oksidi matritsasi xisoblanadi. Bu material nanoo‘lchamga ega bo‘lgan, silindirsimon poralardan tashkil topgan, Al₂O₃ tarkibli alyumin oksididir. Ushbu qolip materialni alyumin plastinasini elektrokimyoviy usulda anodik oksidlash jarayoni yordamida hosil qilinadi va elektrokimyoviy jarayon parametrlarini o‘zgartirgan xolda po‘ralar o‘lchamlarini boshqarish mumin.

Dissertasiya doirasida ana shunday nanoporali oksid qolipni xosil qilish usullari chuqur tadqiq etildi. Bunda elektrokimyoviy anodik oksidlash jarayoni parametrlarini poralar o‘lchamlariga ta’siri eksperimental tarzda aniqlandi. Xosil bo‘lgan nanoporali qolip yordamida mis nanosimlari muvofaqiyatli sintezlandi. Olingan barcha namunalar, nanoporali oksid qolip va mis nanosimlari, morfoligiyasi va mikrostrukturasi yuqori aniqlikda skanlovchi electron mikroskop va rentgen diffraktometri yordamida tadqiq qilindi.