Mamlakatshunoslik

Kurs ishining maqsadi. Xitoyning birlashishi va Suy va Tan imperiyalari davrida xitoyda nimalar bo`lganligini aniqlab berish .

Kurs ishining ahamiyati. Jahon tillari universiteti filologiya fakulteti, ilmiy-uslubiy qo’llanmalar yaratish, xitoy tiliga ixtisoslashgangan litseylar va maktablar uchun foydalanishda asqotishi mumkun.

Kurs ishining tuzilishi. Mazkur ishi kirish, asosiy qism, shuningdek, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro'yxatidan tashkil topgan.

I. ASOSIY QISM

1.1. Xitoyning birlashishi.

VI asrning ikkinchi yarmida mamlakatning shimol va janub o'rtasidagi madaniy, iqtisodiy va siyosiy farqlar sezilarli darajada yumshadi. Shimolning zodagonlari asta-sekin mahalliy aholi bilan singib ketishdi va jangovar tayyor tobi otliqlari - dasht xalqining ko'magi - o'z hayotini to'xtatdi. O'rta Osiyoning ko'chmanchilari qudratli ittifoq - Turk qoqonligini yaratib, yana bir bosqinni boshladilar. Yangi g'oliblarga bo'ysunish xavfi haqiqatga aylandi, bunday sharoitda mamlakat birligini tiklash tashabbusi shimolliklarga tegishli bo'lishi ajablanarli emas. Ko'pgina shimoliy davlatlarning birida - Zhjou - Shimoliy-G'arbiy Xitoyning Xitoy- zodagonlarining harbiy guruhi hokimiyatga keldi, bu kuchlarni birlashtirish markaziga aylandi. Xitoyni hukmronligi ostida mamlakatni birlashtirishga erishdi va (581- 618) yilda Shimoliy Yan Szyan (Ven-di) ning harbiy rahbari Suy nomli yangi sulolaning imperatori deb e'lon qilindi.

Ulkan mamlakatning nisbatan tez birlashishi quyidagi sabablarga bog'liq bo`ldi:

1. Xitoyning madaniy, iqtisodiy va siyosiy manfaatlari ichki urushlarni to'xtatish va beqaror shohliklarni yagona imperiyaga birlashtirishni talab qildi;

2. Kichik va kuchsiz podsholiklar, xitoyning qishloq xo'jaligi mintaqalarining ulkan quruqlik chegaralarini ko'chmanchi qo'shnilar bosqinlaridan himoya qila olmadilar;

3. Uzoq davom etgan shafqatsiz jangllar qishloq xo'jaligi, hunarmandchilik, savdo-sotiqqa putur yetkazdi, ulkan sug'orish tizimidan foydalanishni qiyinlashtirdi va qadimgi davrlarda rivojlanib kelgan dehqonchilik madaniyatini sun'iy sug'orishsiz tasavvur etib bo'lmaydi².

Xitoyning parchalanishi, kuchli va mustahkam davlat apparatining yo'qligi mamlakatda hayotni o'rnatishni qiyinlashtirdi. Shu bilan birga, uning birlashishiga azaldan Janub va Shimol o'rtasida mavjud bo'lgan intensiv madaniy aloqalar yordam berdi. Mamlakatning janubida shimolliklar tomonidan keyingi joylashish ushbu hududlarda yashovchilarning bir-biriga tortishishini rag'batlantirdi.

Yangi imperiyaning tashkil topishi Xitoy tarixining yo'nalishini tubdan o'zgartirdi. To'rt asrlik bo'linish va qarama-qarshilik davri o'rniga birlik va markazlashuv davri keldi. Fuqarolik nizolarining tugashi mamlakatda kuchli iqtisodiy va madaniy ko'tarilishni keltirib chiqardi. Ekin maydonlari kengaytirildi, aholi ko'paydi.

IV - V asrlarda ichki urushlar va ko'chmanchilar bosqini paytida, xitoyning deyarli barcha shaharlari talon-taroj qilingan yoki yoqib yuborilgan. Chang'an va Luoyangning qadimiy poytaxtlari xarobaga aylandi. Xitoyning janubida omon qolgan shaharlarning hayoti qishloq hayotidan unchalik farq qilmadi. Biroq, allaqachon VI asrda. shaharsozlik tiklandi. Janubda ham, shimolda ham yangi shaharlar - chegara qal'asi shaharlari, yirik daryolarda va xom ashyo qazib olinadigan joylarda savdo yoki hunarmandchilik markazlari yoki dengiz portlari sifatida paydo bo'la boshladi. Zamonaviylarning xayolini hayratga solgan poytaxtlar yangidan tiklandi - madaniyat va hunarmandchilik markazlari, hukumat vazifalarining ko'zga ko'rinadigan yo`nalishi bo`lgan. Xuddi shu ixtisosdagi hunarmandlar bitta ko'chada yoki bitta blokda joylashdilar va bozorlarda savdogarlar do'konlari, bir-biriga shakl berib, qatorlarni tashkil qildilar. VI asrda. ularning asosida tuan va xon deb nomlangan savdo-hunarmandchilik uyushmalari tuzildi. Ushbu atamalar savdo qatorlarini, bir xil kasb hunarmandlarini va hunarmandchilik korporatsiyalarining o'zlarini ko'rsatish uchun ishlatilgan. Seminarlarning faoliyati odatiy huquq bilan tartibga solingan.

Imperator Yan Szian Konfutsiylik ta'limotiga muvofiq mamlakatda munosabatlarni, barqarorlik va farovonlikni tartibga solish kursini ilgari surdi. Yangi hokimiyat soliqlarni pasaytirdi, xazinadagi tuz va vino monopoliyalarini bekor qildi va yangi tanga chiqardi. Konfutsiylik tarafdori bo'lgan Ven-di olimlarni xizmatga taklif qila boshladi, imtihonlar institutining poydevorini qo'ydi, uning muvaffaqiyatli o'tishi samoviy imperiyaning har bir aholisi uchun amaldor lavozimini olish imkoniyatini ochdi³.