Ma’ruza matni

Evropa tiklanish va taraqqiyot banki (ETTB) Sharqiy yevropa hamda sobiq Ittifoq mamlakatlariga valyuta-moliya sohasida ko’maklashishni muvofiqlashtirish maqsadida 1990 yilda tashkil etildi. Uning asosiy faoliyati Markaziy va Sharqiy yevropa, MDH mamlakatlarini isloh qilish jarayonlari bilan bog’liq turli ko’rinishdagi dastur va loyihalarni moliyalashtirishga, bu mamlakatlarning jahon xo’jaligiga moslashuvini jadallashtirishga ko’maklashishga yo’naltirilgandir.
Bugungi kunda sanab o’tilgan bu kabi davlatlararo tashkilotlarning xalqaro valyuta-moliya sohasidagi munosabatlarni tartibga solish va yanada takomillashtirishga qaratilgan faoliyatining ahamiyati tobora oshib bormoqda. Shu bilan bir qatorda mazkur tuzilmalarning rivojlanayotgan mamlakatlarga moliyaviy yordam ko’rsatish tartibini takomillashtirish, bunda ko’mak berilayotgan mamlakatlarning milliy manfaatlariga putur yetkazmaslik, faoliyat yo’nalishi sifatida ko’proq iqtisodiy maqsadlarning ilgari surilishi kabi jihatlarga e’tibor kuchaytirish zarur bo’ladi.


Mustaqil ishlash uchun nazorat savollari

1. 
   Xalqaro valyuta tizimini tushuntiring. Har bir tizim qanday ustunlik va kamchiliklarga ega?
   
2. 
   Davlat valyuta kurslarini barqarorlashtirish uchun qanday usullardan foydalanadi?
   
3. 
   Chet el valyutalariga talab va taklifga qanday omillar ta’sir ko’rsatadi?
   

Qo`shimcha mavzu. Jahon iqtisodiyoti va xalqaro iqtisodiy munosabatlar
Reja:

1. Iqtisodiy rivojlanishning umumjahon tomonlari va ishlab chiqarishning baynalminallashuvi

2. Jahon xo’jaligining globallashuvi yo’nalishlari va ziddiyatlari
3. Xalqaro iqtisodiy munosabatlarning shakllari. Jahon infratuzilmasining rivojlanishi
4. Jahon xo’jaligi aloqalarini xalqaro tartibga solish


1. Iqtisodiy rivojlanishning umumjahon tomonlari va ishlab chiqarishning baynalminallashuvi
Hozirgi davrda jahon iqtisodiy rivojlanishining eng muhim o’ziga xos xususiyatlaridan biri – turli mamlakatlar va xo’jalik mintaqalari o’rtasidagi o’zaro bog’liqlikning o’sib borishi hisoblanadi.
Jahon xo’jaligi uzoq davrlar mobaynida shakllanib va rivojlanib keldi. ye.F.Borisov jahon xo’jaligi shakllanishining to’rtta bosqichini ajratib ko’rsatadi: