Ma’ruza Temir yo‘l transportida ekspluatatsiya ishlari

o‘rtacha yurgan masofasi
deyiladi. 
Bu ko‘rsatkichni aniqlash uchun vagonning to‘liq reysini vagonning aylanish davriga 
bo‘lamiz yoki umumiy vagon-kilometrni ishchi vagonlar soniga taqsimlaymiz. 
В
р
В
l
S


:
;



ишчи
ж
В
n
nl
S
:
km / sutka 
bu erda 
р
l
-vagonning bir aylanish davrida bosgan yo‘li (reys vagona), kilometr.
Vagonning bir sutkada o‘rtacha bosib o‘tgan masofasining uzayishi, yuk 
vagonning aylanish davri qisqargan kabi iqtisodiy samara beradi. 
Ishchi yuk vagonning o‘rtacha bir sutka mobaynida bajargan ish unumdorligi 
ishchi vagonlardan to‘liq foydalanish darajasini yaqqol ifoda etadi. Tonna-kilometr 
netto miqdorining ishchi vagon-sutka miqdoriga bo‘lgan nisbati yoki ishchi vagonning 
dinamik yuklamasi o‘rtacha bir sutka moynida bosgan masofasiga ko‘paytmasi ishchi 
vagonning o‘rtacha bir sutkada bajargan ish unumdorligini bildiradi. 
ишчи
Н
В
n
l





:
;
В
ишчи
дин
В
S




tkm brutto lok. / sut. 
Ishchi vagonning bajargan ish unumdorligiga vagonlarning yuk ko‘tarish 
qobiliyatidan foydalanish darajasi va ularning harakat tezligi, yuklanmagan holatda 

---

vagonlarning yurgan masofasi, yuk va texnik bekatlarda vagonlarning bekor to‘xtab 
turgan vaqti ta’sir ko‘rsatadi. 
5.
 
Yo‘lovchi vagonlardan foydalanish ko‘rsatkichlari 
Yo‘lovchi vagon va poezdlardan foydalanish ko‘rsatkichlariga quyidagilar kiradi: 

yo‘lovchi vagonning ish unumdorligi, vagondagi yo‘lovchilar soni,

poezdning o‘rtacha og‘irligi,

yo‘lovchi poezdlardagi vagonlarning o‘rtacha soni, 

yo‘lovchi sostavning o‘rtacha bir sutkada bosgan masofasi

yo‘lovchi sostavning aylanish davri. 
O‘rtacha bir yo‘lovchi vagonga to‘g‘ri keladigan yo‘lovchi-kilometr yo‘lovchi 
vagonning ish unumdorligi deyiladi. 
Bajarilgan yo‘lovchi-kilometrning yo‘lovchi vagon-kilometrga bo‘lgan nisbati 
o‘rtacha