Mavzu: Armatura buyumlari. Temir beton konstruksiyalarini armaturalasha Bajardi: Nishonaliyev Ilxom Qabul qildi: a ganiyev

Konstruksiyalarda armaturabop sterjenlar orasidagi masofa betonlash sharoitiga bog‘liq. Agar masofa kichik bo‘lsa yirik to‘ldiruvchining donalari armaturalar orasidan o‘tmay, sifatli betonlashga xalaqit berishi mumkin. Betonlash sifatsiz bo‘lsa, kesimda zaif joylar hosil bo‘lishi hamda beton bilan armaturaning tishlashishi yomonlashishiga olib keladi. Shu tufayli me’yoriy hujjatlarda shunday belgilangan: agar betonlashda armaturalar gorizontal holda o‘rnatilsa, pastki qismida ular orasidagi masofa 25 mm dan kam bo‘lmasligi, yuqori qismidagi armaturalar orasidagi masofa esa 30 mm dan kam bo‘lmasligi kerak. Agar betonlashda armaturabop sterjenlar vertikal holda o‘rnatilsa, ular orasidagi masofa 50 mm dan kam bo‘lmasligi kerak, har qanday holda ham sterjenlarning eng katta diametridan kam bo‘lmasligi kerak. Agar yuqorida ko‘rsatilgan qoidalarni bajarish imkoniyati bo‘lmasa (masalan, kesim yuzasi kichik yoki armaturalash foizi katta bo‘lsa), armaturalarni juft qilib o‘rnatishga ruxsat beriladi. Bunday yechim me’yoriy hujjatlarga zid emas.

TЕMIRBЕTON KONSTRUKSIYALARNI ARMATURALASH Konstruktiv va montaj armaturalar konstruktiv va texnologik mulohazalarga ko’ra o’rnatiladi (3-rasm): konstruktiv – hisoblashda e’tiborga olinmaydigan kuchlanishlarni qabul qiladi, montaj armatura esa ishchi armaturalarni loyihaviy holatini ta’minlaydi va ularni karkaslarga birlashtiradi Hamma armaturalar payvandlangan armaturali buyumlarga birlashtiriladi – payvandlangan yoki to’qilgan sim to’r va karkaslarga. Тemirbeton elementlarining armaturasi: 1– bo’ylama armatura; 2–xomutlar; 3–bukma sterjenlar; 4–montaj armatura; 5 – montaj ilgak; 6 – quyma detal; 7–to’sin; 8 – ustun Тemirbeton konstruksiyalar tayyorlanish usullariga qarab yig’ma, yaxlit va yig’ma–yaxlit bo’ladi. Yig’ma konstruksiyalar zavodda tayyorlanib, qurilish maydonida yig’iladi, yaxlit konstruksiyalar bevosita qurilish maydonining o’zida ko’tariladi, yig’ma–yaxlit konstruksiyalar esa ikkalasining qo’shilishidan hosil bo’ladi, ya’ni bir qismi zavodda tayyorlanib, qolgan qismi monolit beton bilan qurilish maydonida yaxlitlanadi.

Тemirbeton elementlarining armaturasi: 1– bo’ylama armatura; 2–xomutlar; 3–bukma sterjenlar; 4–montaj armatura; 5 – montaj ilgak; 6 – quyma detal; 7–to’sin; 8 – ustun