Mavzu. Davlat va jamiyat qurilishi tizimini takomillashtirish

Davlat xokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining ochiqligini ta’min- lash, 
jismoniy va yuridik shaxslarning xuquq, erkinlik va qonuniy manfaatlariga oid 
axborotni taqdim qilishning zamonaviy shakllarini joriy etish
. Davlat boshqaruvi 
idoralarining aholi bilan aloqalarini kuchaytirish, hamkorlik mexanizmlarini yaratish muxim. 
Bir tomondan, aholini davlat boshqaruv organlari faoliyatidan muntazam ravishda xabardor 
qilib turish, ikkinchi tomondan, maxalliy davlat boshqaruv organlari qarorlarini qabul qilishga 
keng jalb etishni yodga qo‘yish - davr talabi. Shuningdek, davlat boshqaruvi bilan korporativ 
boshqaruvni yaqinlashtirish, ular nisbatining oqilona mezonlarini belgilashda muxim o‘rin 
tutadi.
Inson va fuqarolarning axborotga bodgan xuquqlarini kafolatlashning tamoyillari 
O‘zbekiston Rsspublikasi Konstitutsiyasining tegishli normalarida mustahkamlab qo‘yilgan. 
Xususan, Konstitutsiyaning 29-moddasiga binoan: «Xar kim fikrlash, so‘z va e’tiqod erkinligi 
xuquqiga ega. Xar kim o‘zi istagan axborotni izlash, olish va uni tarqatish xuquqiga ega, 
amaldagi konstitutsiyaviy tuzumga qarshi qaratilgan axborot va qonun bilan belgilangan boshqa 
cheklashlar bundan mustasnodir».
Davlat xokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining ochiqligini ta’minlash masalalari 
ular faoliyatida zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini qodlagan xolda amalga 
oshirilishi bugungi kunga kelib eng maqbul yo‘l sifatida baxolanmoqda. Amalda mavjud bodgan 
davlat xizmatlarini fuqarolarga, yuridik shaxslarga va davlat organlarining O’ziga 
kO’rsatishning yangicha tizimini amalga oshirish xar qanday zamonaviy demokratik davlatning 
asosiy strategik yO’nalishlaridan biriga aylanmoqda. 
O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti Islom Karimov tomonidan 2010 yil 12 
noyabrda parlament palatalarining qo‘shma yigdlishida taqdim etilgan Mamlakatimizda 
demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik

---

jamiyatini rivojlantirish kontseptsiyasida ilgari surilgan takliflarning amaliy ifodasi sifatida 
«Davlat xokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining ochiqligi to‘g‘risida» O‘zbekiston 
Respublikasi qonunining loyixasi ishlab chiqildi va qabul qilindi.
Ushbu qonunning asosiy maqsadi davlat xokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining 
shaffofligi, ochiqligini ta’minlash, davlatimiz ichki va tashqi siyosatining eng asosiy 
yo‘nalishlaridan aholini muntazam xabardor bo‘lib borishiga sharoit yaratish, shuningdek, 
fuqarolarniig siyosiy faolligini yanada oshirishdan iboratdir. Mazkur qonunning qabul kilinishi 
davlat xokimiyati organlari faoliyati xaqida jamoatchilikni xabardor qilib borish tartiblarini aniq 
belgilab berishi, davlat xokimiyati organlariga o‘zlari qabul qiladigan qarorlar va ularning 
mazmuni bilan aholini, turli jamoat birlashmalarini xabardor qilish majburiyatini yuklashi bilan 
ham ahamiyatlidir. Bundan tashqari, «Davlat xokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining 
ochiqligi to‘g‘risida»gi Qonunning qabul kilinishi orqali fuqarolarniig axborot olishga bo‘lgan 
konstitutsiyaviy xuquqlarining yuqori darajada ta’minlanishiga va pirovard natijada davlat 
xokimiyati organlarining o‘zlari tomonidan qabul qilinadigan qarorlar bo‘yicha 
majburiyatlarining oshishiga erishiladi.
Ma’lumki, 2014 yil 5 mayda «Davlat xokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining 
ochiqligi to‘g‘risida»gi qonun qabul kilindi. Ushbu qonunning maqsadi - davlat xokimiyati 
organlari faoliyatining ochiqligini, ular faoliyati xaqidagi axborotlardan ommaviy axborot 
vositalari, fuqarolik jamiyati institutlari, aholining keng foydalanishini ta’minlashga qaratilgan.
Qonunning asosiy vazifalari - davlat xokimiyati va boshqaruvi organlarining faoliyati 
to‘g‘risidagi axborotdan jismoniy va yuridik shaxslarning erkin foydalanishini ta’minlash; 
davlat xokimiyati va boshqaruvi organlarining faoliyati xaqidagi axborotlarni olishga bo‘lgan 
xuquqiy kafolatlash; davlat organlari hamda ular mansabdor shaxslarining qabul qilinayotgan 
qarorlar uchun javobgarligini oshirish; davlat xokimiyati va boshqaruvi organlarining faoliyati 
xaqidagi axborotlarning tarqatilishi tartibini belgilashdan iborat. Shunga muvofiq, davlat 
xokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining shaffofligi, ularniig ustidan jamoatchilik 
nazorati bu idoralarning faoliyati to‘g‘risidagi axborotdan foydalanishni ta’minlash bo‘yicha bir 
qator chora-tadbirlar qabul qilish orqali ta’minlanadi.
Shunday qilib, davlat xokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatini erkinlashtirish, ularni 
xalq extiyojlari va manfaatlariga yaqinlashtirish, ularning fuqarolik jamiyati institutlari bilan 
ijtimoiy sheriklik va hamkorligini rivojlantirish, hech shubxasiz, pirovardida davlat apparati 
faoliyati samaradorligini oshirishga, davlatning jamiyat manfaatlariga yanada ko‘proq xizmat 
qiluvchi institutga aylantirishga qulay imkoniyat yaratadi.
Hozirgi davrda xalq bilan samarali muloqotni ta’minlash «Xalq bilan muloqot va inson 
maifaatlari yili» Davlat dasturining eng muxim va dolzarb vazifalaridan biri bo‘ldi. Shu 
munosabat bilan jamoatchilik nazoratini takomillashtirish, nodavlat-notijorat tashkilotlarini, 
ommaviy axborot vositalarini yanada rivojlantirish, shuningdek, maxallaning jamiyat 
xayotidagi rolini kuchaytirish

---

nazarda tutilmoqda.