Mavzu: Eritmadagi temir(II)ni bixromatometrik aniqlash reja

Analiz metodlari.
Analizda olingan natijalar moddaning fizik xususiyati sifatida faqat massasi, hajmi yoki har ikkisi o‘lchansa, kimyoviy metodlar deyiladi. Qolgan xususiyatlari o‘lchansa fizik yoki fizik-kimyoviy metodlarga kiradi. Analizning kimyoviy metodlari 3 qismga-gravimetrik analiz, titrimetrik analiz va gaz analizi metodlariga bo‘linadi.
1.Gravimetrik analiz.
Analiz vaqtida element yoki birikmaning massasi o‘lchansa gravimetrik analiz deyiladi. O‘z navbatida u yana uchga bo‘linadi:
Cho‘ktirish metodlari, haydash va elektrogravimetrik metodlar bo‘lib, eng asosiysi cho‘ktirish metodi hisoblanadi. Bu metod makrokomponentlarni aniqlashda ishlatiladi. Metodning aniqligi yuqori, oson bajariladi, qimmat asboblarni talab qilmaydi. Kamchiligi-uzoq vaqt talab qiladi.
2.Titrimetrik analiz metodlari.
Aniqlanayotgan modda bilan reaksiyaga kirishuvchi, konsentratsiyasi aniq bo‘lgan eritmaning hajmini o‘lchashga asoslangan metod titrimetrik metod deyiladi. Reaksiyaning oxiri ekvivalent nuqta deb ataladi.
Ekvivalent nuqtani aniqlashning ikki turi bor:
1) vizual yoki indikator yordamida - rang keskin o‘zgaradi
2) asbob-uskunalar yordamida - reaksiya oxirida moddaning fizik xususiyati keskin o‘zgarib ketadi.
Titrimetrik metodning afzalligi kam vaqt talab qiladi, sezgirligi gravimetrik metodnikidan qolishmaydi.
3.Gazlarni analizi metodlari.
Bu metod aniqlanayotgan moddani gaz holatiga o‘tkazish va, ajralib chiqqan gazning hajmini o‘lchashga asoslangan. Masalan, CaSO₃ dagi CO₂ ni aniqlash uchun, tuzni HCI da eritib, СО₂ ishqorga yuttiriladi va og‘irlikning ortishi bilan aniqlanadi.
Gravimetrik analiz metodlari: Gravimetrik analizning mohiyati shundan iboratki, aniqlanayotgan element yoki ion analiz uchun olingan tortimning tarkibidan oddiy modda yoki biror kimyoviy birikma holida to‘la cho‘ktirilib, uning massasi analitik tarozida aniq tortiladi. Ajratib olingan birikmaning massasini, tarkibini va analizga olingan tortimning massasidan aniqlanayotgan komponentning foiz miqdorini hisoblab chiqarishdan iborat.
Demak, moddaning massasini analitik tarozida aniq tortish yo‘li bilan bajariladigan analiz, gravimetrik metod deyiladi.
Gravimetrik analiz metodlari 3 ga bo‘linadi.
1) Cho‘ktirish metodlari. Bunda aniqlanayotgan modda yomon eriydigan birikma holda cho‘ktiriladi, yuvib, filtrlab, quritib yoki qizdirib, tarozida tortib, aniqlanayotgan moddaning miqdori topiladi.