Mavzu: informatika fani nimani o'rganadi

Ko'paytirish
Ayirish
O + O = O		0*0 = 0	0-0 = 0
O+l = l		0* 1 = O	1-O=1
1+0 = 1		1*0 = 0	10-0= 10
1 + 1 = 10		1*1 = 1	10-1 = 1

Endi yuqoridagi jadvallar yordamida ikkilik sanoq sistemasidagi sonlar ustida turli arifmetik amallar bajarishga doir misollar ko'ramiz.

1-misol. 10011+ 11001	2-misol. 1101101,001+1000101,001
Yechish: 10011 + 11001 101100 Javob: 101100	Yechish: + 1101101,001 ^+1000101,001 10110010,010 Javob Javob: 10110010,01

Sana: 7- sinf
Mavzu: Axborotlarni kompyuterda tasvirlanishi


Darsning maqsadi :
Ta`limiy : O`quvchilarni : Axborotlarni kompyuterda tasvirlanishi haqida ma’lumot berish
Tarbiyaviy: Bilimga tashnalik ruhida tarbiyalash.
Rivojlantiruvchi korreksion : Sanoq sistemalari ustida arifmetik amallar bajara olish malakasini rivojlntirish
Davlat ta`limi standartlarga asosan ta`lim mazmunining majburiy minimumi .
Axborotni o`lchov birliklari. Bit, bayt,kbayt,mbayt,gbayt,tbayt,ptbayt. ASC-II kodi
Dars tipi Yangi bilim beruvchi
Dars turi Muloqot
Dars metodlari: chuqurlashtirilgan maruza
Foydalanilgan adabiyotlar : 7- sinf darslik
Dars jihozi : Kurgazma,tarqatma kartochkalar, darslik.


Darsning borishi
Tashkiliy qism (sinfni darsga tayyorlash).
O’tilgan mavzuni mustahkamlash.

1. 
   Ikkilik sanoq sistemasida qo`shish amali qanday bajariladi?
   
2. 
   Ikkilik sanoq sistemasida ko`paytirish amali qanday bajariladi?
   

3) Ikkilik sanoq sistemasida ayirish amali qanday bajariladi?
4) Ikkilik sanoq sistemasidagi ko`paytirish jadvalini og`zaki aytib bering.


Yangi mavzu bayoni.
Axborotni ikkita belgi yordamida kodlash
Kompyuter raqamlarning o'zini emas, balki shu raqamlarni
li signallarni farqlaydi. Bunda raqamlar; qiymati bilan
ulangan yoki ulanmagan; ha yoki yo'q va h.k.) ifodalanadi. Bu holatning birinchisini 0 raqami bilan, ikkinchisini esa 1 raqami bilan belgilash qabul qilingan bo'lib, axborotni ikkita belgi
nomini olgan. Bu usul qisqacha qilib, deb ham ataladi. Bunda har bir raqam va alifbodagi belgi jahon andozalaridagi kodlash jadvali -ASCII (American Standard Code for Information Interchange) li yordamida
Kompyuterlarda bar bir belgiga 0 va 1 belgilarining ketma-ketligidan iborat 8 ta belgi mos qo'yiladi. Shu 8 ta belgining har biri bit deb nomlanadi. Demak, 0 yoki 1 raqamlari bir bitga teng ekan. 8 ta bit esa bir bayt ni tashkil etadi.
8 ta nol va birlarning turli o'rin almashtirishidan foydalanib, turli xildagi belgilarni kodlashimiz mumkin. 0 va 1 dan iborat raqamlar yordamida ularni 8 tadan ajratsak, bu o'rin almashtirishlar soni 2⁸ =256 ga teng bo'ladi va ular yordamida 256 ta harflar, raqamlar, turli boshqa belgilarni kodlash mumkin bo'ladi.
Bitta belgini kompyuterlarda kodlash uchun 8 bit, ya'ni 1 bayt joy yetadi. Ko'rinib turibdiki, 1 bayt joyda ikkilik kod orqali 256 ta belgini kodlash imkoniyati bor.
ASCII jadval yordamida ayrim belgilarning ikkilik sistemasidagi kodlarini misol sifatida keltiramiz:
A-01000001 B-01000010 C-01000011
1-01001001
J-01001010
K-01001011
M-01001101 N-01001110 O-01001111
Ya'ni, ASCII jadvalida keltirilganidek A belgisi o'n oltilikda 41 ga teng (belgi turgan katakda kesishdan ustun va satr raqamlari qo'shiladi). Sanoq sistemasidagi sonlarni solishtirish jadvali asosida 4 = 0100 va 1 = 0001 ekanligini ko'rgan edingiz. Demak, A belgisining kompyuterda kodlanishi 01000001 bo'ladi.
LOLA so'zini quyidagicha kodlash mumkin:
01001100 01001111 01001100 01000001
Buyruqlarni yoki turli boshqa turdagi axborotlarni kodlash uchun shu tartibda yondoshiladi. Biroq, turli rusumdagi kompyuterlar uchun turlicha bo'lishi mumkin. Bu texnikaning xususiyatiga bogliq bo'lgan holatdir.