|
2-masala. Ko‘p tarmoqli fermer xo‘jaligida 3 xil resurslar va ularning hajmlari mavjud: 1. Ishchi kuchi – 2200 kishi/soat; 2. Xom-ashyo – 3700 birlik; 3. Jihoz –3200 stanok/soat. Ushbu resurslar asosida 3 xil: A, B, C turdagi mahsulotlar ishlab chiqariladi.
Mahsulotlarni ishlab chiqarishga sarflanadigan resurslar sarfi quyidagicha
.
Bir birlik A mahsulotni sotishdan 100 so‘m, B mahsulotni sotishdan 60 so‘m, C mahsulotni sotishdan 150 so‘m foyda olish mumkin. Fermer xo‘jaligi uchun A mahsulotdan 10 birlikdan kam bo‘lmagan, B mahsulotdan 40 birlikdan ko‘p bo‘lmagan va C mahsulotdan 15 birlik ishlab chiqarish talab etiladi.
Masalaning berilishi asosida:
1. Masalaning iqtisodiy-matematik modeli tuzilsin.
2. Masalaning yoyilgan iqtisodiy-matematik modeli tuzilsin.
3. Chegaraviy shartlarga iqtisodiy ta’rif berilsin.
3-masala. Quyidagi jadval ma’lumotlari asosida:
1. Masalaning iqtisodiy-matematik modeli tuzilsin.
2. Yoyilgan iqtisodiy-matematik modeli tuzilsin.
3. Chegaraviy shartlarga iqtisodiy ta’rif berilsin.
|
Mahsulotlar
|
Resurslar
|
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
hajmi
|
Ishchi kuchi
|
1,6
|
2,1
|
1,4
|
2,8
|
1,6
|
2356
|
Xom-ashyo
|
2,5
|
1,7
|
1,7
|
1,1
|
2,4
|
3670
|
Jihoz
|
2,9
|
2,3
|
1,9
|
3,3
|
2,7
|
2700
|
Bir birlik mahsulot sotishdan olinadigan foyda
|
400
|
300
|
500
|
300
|
400
|
|
4-Masala. Ishlab chiqarish korxonasi bo‘yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan: Korxonada 3 xil resurslar va ularning hajmlari mavjud: 1. Ishchi kuchi – 800 kishi/soat; 2. Xom-ashyo – 1200 birlik; 3. Jihoz vaqti – 1100 stanok/soat.
Ushbu resurslar asosida 3 xil: A, B, C xildagi mahsulot ishlab chiqariladi: A mahsulot uchun ishchi kuchidan 3,7 kishi/soat, xom-ashyodan 2,4 birlik, jihozdan 2,6 stanok/soat xarajat qilinadi. B mahsulot uchun ishchi kuchidan 3,1 kishi/soat, xom-ashyodan 3,4 birlik, jihozdan 1,7 stanok/soat xarajat qilinadi. C mahsulot uchun ishchi kuchidan 1,8 kishi/soat, xom-ashyodan 2,2 birlik, jihozdan 2,0 stanok/soat xarajat qilinadi.
Bir birlik A mahsulotni sotishdan 400 so‘m, B mahsulotni sotishdan 700 so‘m, C mahsulotni sotishdan 500 so‘m foyda olish mumkin.
Masalaning berilishi asosida quyidagilar aniqlansin:
1. Masalaning iqtisodiy-matematik modeli tuzilsin.
2. Masalaning yoyilgan iqtisodiy-matematik modeli tuzilsin.
3. Chegaraviy shartlarga iqtisodiy ta’rif berilsin.
5-Masala. Sutni qayta ishlash korxonasida 3 xil resurslar va ularning hajmlari mavjud: Resurslar vektori quyidagicha:
Mahsulotlarni ishlab chiqarishga sarflanadigan resurs sarflari quyidagicha
.
Foyda vektori esa quyidagicha .
Masalaning berilishi asosida:
1. Masalaning iqtisodiy-matematik modeli tuzilsin.
2. Masalaning yoyilgan iqtisodiy-matematik modeli tuzilsin.
4. Chegaraviy shartlarga iqtisodiy ta’rif berilsin.
6-masala. Fermer xo‘jaligi uchun 400 ga yaqin yer biriktirilgan, uning mehnat resurslari – 3200 odam/kunlar, unga 940 sentner mineral o‘g‘itlar ajratilgan, har bir gektardan kuzgi bug‘doydan – 42 sentnerdan va makkajo‘xoridan – 52 sentnerdan hosil olish rejalashtirilgan; bunday hosildorlikni olish uchun har bir gektar maydonga: bug‘doy uchun 3 sentnerdan va makkajo‘xori uchun 2 sentnerdan mineral o‘g‘itlarni berish zarur.
Texnologik xarita 1 ga kuzgi bug‘doyni ekish uchun – 5 odam/kunlar, makkajo‘xori uchun – 9 odam/kunlar kerak. 1 ga ekilgan: kuzgi bug‘doydan foyda 337 so‘mni, makkajo‘xoridan – 240 so‘mni tashkil qiladi.
Fermer xo‘jaligi uchun kuzgi bug‘doy va makkajo‘xori eqiladigan maydonning optimal taqsimotini va maksimal foyda keltiruvchi rejasini tuzish talab qilinadi.
7-masala. Ko‘p tarmoqli fermer xo‘jaligining ishlab chiqarish korxonasi quyidagi resurslarga ega: ishchi kuchi – 2500 odam/soat; materiallar – 2200 birlik; stanoklar fondi – 2100 stanok/soat.
Ushbu resurslar asosida 3 xil A, B, C turda mahsulotlar ishlab chiqariladi.
A turdagi mahsulotni ishlab chiqarishda 3,7 odam/soat ishchi kuchi, materiallardan – 2,4 birlik, stanoklardan – 2,6 stanok/soat foydalaniladi.
B turdagi mahsulotni ishlab chiqarishda 3,1 odam/soat ishchi kuchi, materiallardan – 1,4 birlik, stanoklardan – 1,7 stanok/soat foydalaniladi.
C turdagi mahsulotni ishlab chiqarishda 2,2 odam/soat ishchi kuchi, materiallardan – 2,2 birlik, vositalardan – 2,0 stanok/soat foydalaniladi.
Bir dona A turdagi mahsulotni sotganda 4000 so‘m, B turdagidan 7000 so‘m, C turdagidan 5000 so‘m foyda olish mumkin. Korxona A turdagi mahsulotdan kami bilan 100 ta va ko‘pi bilan 250 dona, B turdagi mahsulotdan kami bilan 150 ta ko‘pi bilan 400 dona, C turdagi mahsulotdan 150 dona ishlab chiqarishi kerak. Shunday ishlab chiqarish rejasini tuzish kerakki, unda korxonaga maksimum foyda olish ta’minlansin va mahsulotlar ko‘rsatilgan reja bo‘yicha ishlab chiqilsin.
8-masala. Quyida berilgan jadval asosida ishlab chiqarish korxonasiga umumiy maksimal foyda keltiruvchi optimal ishlab chiqarish rejasini toping.
|
Mahsulotlar turi
|
Resurslar hajmi
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
Ishchi kuchi
|
0,6
|
1,1
|
0,4
|
0,8
|
1,0
|
2800
|
Materiallar
|
1,5
|
2,7
|
1,4
|
1,7
|
2,1
|
3400
|
Jihozlar
|
1,6
|
1,8
|
2,0
|
1,3
|
1,7
|
3900
|
Bir birlik mahsu-lotni sotishdan olinadigan foyda
|
4000
|
3000
|
5000
|
3100
|
4500
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
