Mavzu. Pul tizimi: mazmuni,turlari va elementlarstrreplA: Pul tizimi va uning mazmuni

Mavzu.Pul tizimi:mazmuni,turlari va elementlari
R E J A:
1. Pul tizimi va uning mazmuni.
2. Pul tizimi shakllari va ularning evolyutsiyasi: bimetallizm, monometallizm.
3. Pul tizimi elementlari.
4. O‘zbekiston Respublikasi pul tizimi barqarorligini ta’minlash


Tayanch iboralar: pul tizimi,,bimetallizm,monometallizm, jahon valyuta tizimi, parallel valyuta tizimi, qo’shaloq valyuta tizimi, nuqsonli valyuta tizimi,valyuta tizimi


Pul tizimi va uning mazmuni.
Pul tizimi-pul muomalasini tashkil etishning tarixiy jihatdan qaror topgan va qonun bilan mustahkamlab qo’yilgan shaklidir. Boshqacha aytganda, bu pul muomalasining aniq bir mamlakatda muayyan vaqt ichida qo’llaniladigan qoidalari va normalari majmuidir. Milliy valyuta tizimi pul tizimining tarkibiy qismi hisoblanadi. Pul mablag’lari iqtisodiyotda amal qiladigan shaklga qarab pul mablag’larining ikki turi: metall pullar muomalasi tizimi va pul belgilari muomalasi tizimi farqlanadi.
Metall pullar muomalasi tizimlari pullik tovar (oltin va kumush) bevosita muomalada bo’lgan sharoitda amal qilgan. Bunda mazkur metall pullarning barcha funktsiyalarini bajargan, mavjud kredit pullar esa metallga erkin almashtirilgan.
Metall pul belgilarining muomalasi tizimida bimetallizm davri va monometallizm davri farqlanadi. Bunday holda bimetallizm iqtisodiy jarayonlarda ikkita asl metallarning bir vaqtda foydalanishi bilan tavsiflanadi, monometallizm esa umumiy ekvivalent sifatida bir metallga o’tishni anglatadi. Bunda bimetallizm holatida quyidagicha xillar ajratib ko’rsatiladi:
1) parallel valyuta tizimi – oltin bilan kumush o’rtasidagi o’zaro nisbat bozorda stixiyali ravishda belgilanadi;
2) qo’shaloq valyuta tizimi – ikki metall o’rtasidagi o’zaro nisbat davlat tomonidan ushbu metallarga bo’lgan talabga, shuningdek, ushbu davlatdagi iqtisodiy va siyosiy vaziyatga qarab belgilanadi;