Mavzu: YoShlar ijtimoiy faoligining psixologik xususiyatlari


Psixologik himoya mexanizmlari



Download 0,7 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/26
Sana03.03.2022
Hajmi0,7 Mb.
#480282
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   26
Bog'liq
yoshlar ijtimoiy faoligining psixologik xususiyatlari.

Psixologik himoya mexanizmlari: 
- ochiq his-kechinmalarni bosish, ko‗rsatmaslikka urinish; 
- rad etish, ya‘ni noma‘qul ma‘lumotni ochiq rad etish, qo‗shilmaslik; 
- proeksiya – o‗zidagi hissiyot va kechinmalarni tashqi ob‘ektlarga ko‗chirish orqali paydo bo‗lgan 
xolatning sabablarini tashqaridan qidirishga moyillik; 
- identifikatsiya – o‗zini axborot egasiga o‗xshatish, uning o‗rniga o‗zini qo‗yish orqali 
qadriyatlarni rad etish yoki tanqidsiz o‗zlashtirish; 
- regressiya – ilgari hayotida, masalan, yoshligida bo‗lib o‗tgan qaysidir voqelarga qaytish, ularning 
yaxshi va ma‘qullarini yana xotirada tiklash va xulqda qaytarish orqali o‗zida psixologik himoya 
yoki oqlovni tashkil etish; 
- yolg‗izlanish-jamiyatdan o‗zini olib qochish, o‗zidagi o‗zgarishlarni boshqalarga bildirmaslikka 
intilish, ayrim talabalar o‗qishga bormay qo‗yadilar; 
- ratsionalizatsiya – mulohaza va fikr yuritish orqali o‗zida himoya instinktlarini paydo etish; 
- konversiya- muloqotdagi qandaydir to‗siqlar yoki barerlarni olib tashlash uchun kutilmagan 
usullarni qo‗llash, masalan, xavotirli informatsiyani yumoristik bilan almashtirish yo‗li.
Yuqoridagi jarayonlar shaxsni ruxiy xolatlarini ta‘sirlanishi asosida ro‗y beradigan xulq 
ko‗rinishlari uning turli qarashlari va yo‗nalishlarini belgilab berishi mumkin. Albatta bu holatlar 
shaxs psixik taraqqiyotida ijtimoiy ta‘sirlarning darajalarini aks etishi va uni ifodalanishini o‗zida 
namoyon etib boradi. Ya‘ni ijobiy xarakterdagi ijtimoiy ta‘sir orqali shaxsning ijobiy psixologik 
xususiyatlari rivojlansa, salbiy xarakterdagi ijtimoiy ta‘sirlardan esa shaxsning agressiv, salbiy 
psixologik xususiyatlari rivojlanadi.
Bugungi kunda barkamol shaxsni shakllantirish va uni psixologik xususiyatlaridagi

agressiq xulq ko‗rinishlarini korreksiya qilishning umumiy modeli psixologiya 
tizimida ishlab chiqilgan Ya‘ni:

ijtimoiy me‘yorlarni anglay olish uquvini xosil qilish 

ehtiyoj va imkoniyatlarni to‗g‗ri baholay olish ko‗nikmalarini shaklantirish. 

jamiyatdagi qoidalarni, kutishlarni shaxs ongiga singdirish, kompromistik 
xususiyatlarni shakllantirish

ijtimoiy ijobiy ustanovkalar haqida bilish saviyasini shaklantirish,


36 

hayotdagi qrama qarshiliklarni to‗g‗ri tushuntira olish, 

O‗zini –o‗zi va boshqalarni anglash xususiyatini shaklantirish, favqulotda vaziyatlarda 
to‗g‗ri qaror qabo‘l qilish,

muammoli vaziyatlarga to‗g‗ri baho berish va adekvat yechimini topa bildish 
ko‗nikmasini shaklantirish,

empatiya , alturizm xususiyatlarini rivojlantirish. 
Bu model ta‘lim tarbiyani modellashtirish va tizimli olim olib borishda, barkamol shaxs 
taraqqiyotini ta‘minlashda muxim ahamiyatga ega. 
Demak jamiyat taraqqiyotida shaxsning o‗ziga xos xususiyatlarini rivojlantirish va barkamol 
shaxsni tarbiyalashda uning riuxiy xolatlarini va ualrga ta‘sir etuvchi ijtimoiypsixologik 
jarayonlarga e‘tibor berish maqsadga muvofiq ekan. 


37 

Download 0,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   26




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish