Maxs*js ta’lim vazirligi o rta m a X su s, kasb-hunar ta’lim I markazi

a so sla r
  d e y i l a d i ,   u l a r n i  
tahlil  q ilib   c h iq a r ilg a n   yangi  h u k m n i   esa 
xulosa
  d e b   ata sh  
qabul q ilin g a n .
X u l o s a   c h i q a r i s h   s h u n d a y   t a f a k k u r   s h a k l id ir k i ,   b u  
shakl  v o sitasi  b ila n   biz  ikki  yoki  u n d a n   o rtiq   h u k m la r d a n  
yangi  h u k m   hosil  qilam iz.  M asalan:  „ H a r   q a n d a y   h arak at 
m a t e r i y a   h a r a k a t i d i r “ ,  „Issiqlik  h a r a k a t   shaklidir“  d e g a n  
ikkita  h u k m n i   olaylik.  Bu  ikki  h u k m d a n :   „ D e m a k ,   issiqlik 
m a te r iy a   h a r a k a t i d i r “  degan yangi  h u k m   chiqariladi;  yoinki 
u s h b u   m i s o l n i   o l i b   q a r a y l i k :   „ B a r c h a   s a y y o r a l a r  
h a r a k a t l a n a d i “ ,  O y  — sayyora.  D e m a k ,   O y   h ara k a tla n a d i. 
B u n d a   h a r   q a n d a y   h arak at  m a te r iy a   h a r a k a tid ir  ( u m u m iy  
yoki  k a t t a  asos).  Issiqlik harakat sh a k lid ir (ju z’iy yoki  kichik 
asos)  d e b   y u ritila di.  Ikkinchi  m i s o ld a   esa:  „ B a r c h a   say­
y o ra la r  h a r a k a t l a n a d i “  ( u m u m i y   y oki  k a tta   asos),  O y — 
s a y y o r a   ( j u z ’iy  yoki  kichik  asos)  deyiladi.

---

Y u q o rid a g i  m is o lla rd a n   k o 'r in i b   t u r i b d i k i ,   m u l o h a z a  
yu ritish   h a m ,   x u l o s a   c h iq a r ish   h a m   v o q e l i k n i   b a v o s ita  
biiish n in g   asosiy  shakli  sifatida  n a m o y o n   b o ‘lgan.  Oldingi 
ikki  h u k m g a   a so s la n ib   u c h in c h i  h u k m   c h iq a r ila d i.  M a z k u r 
xulosani  b ev o s ita   tekshirib  k o ‘rishga  h e c h   q a n d a y   ehtiyoj 
qolmaydi.
S h u   s a b a b d a n   xulosa c h iq a rish   fikr o ‘rtasid ag i  s h u n d a y  
b o g M a n is h d irk i,  m a z k u r   b o g ‘la n i s h   n a t i j a s i d a   b i r   yoki 
u n d a n   ortiq  h u k m l a r d a n   u c h in ch i  h u k m   keltirib chiqariladi. 
B u n d a   yangi  h u k m   asosiy  h u k m n i n g   m o h i y a t i d a n   keltirib 
chiqariladi.
X ulo sa c h i q a r i s h