«Мехнат мухофазаси» фанидан Маъруза матни



Download 124 Kb.
bet1/4
Sana25.02.2022
Hajmi124 Kb.
#309069
  1   2   3   4
Bog'liq
90 Avto Mexnat muh


«Мехнат мухофазаси» фанидан


Маъруза матни

Маъруза 1

Кириш


Режа (2 соат)
1. Мехнат мухофазаси бизнинг давлатимизда ва чет элларда.
2. МДХ-да мехнат мухофазасининг ривожланиши.
3. Илмий техник ривожланиши ва мехнат мухофазаси.
4. Мехнатни мухофаза килиш сохасида халкаро хамкорлик.

ТАЯНЧ СУЗ ва ИБОРАЛАР


Давлат, мехнат мухофазаси, илмий техник, ривожланиш,
халкаро хамкорлик.


1. 1. Мехнат мухофазаси бизнинг давлатимизда ва чет элларда.
Мехнат-бу кишини максад сари йуналтирилган фаолияти булиб бунда у табиатга таъсир килиб, ундан уз моддий эхтиёжини колдириш максадида фойдаланади. Мехнат бу факатгина инсон билан табиат уртасидаги муносабатгина эмас бу оммавий жараён хам булиб, бунда одамлар бир-бирлари билан маълум бир ишлаб чикариш муносабатларида булишади. Хар бир ижтимоий-иктисодий формацияда у маълум бир тарихий формада, уз жамиятининг тузилишини ифодалаган холда, алохида характер билан куринади.
Физиологик нуктаи назар билан карасак, мехнат одам учун керакли ва зарур булган, жисмоний ва аклий энергиянинг сарфидан иборат. Факатгина зарарли шароитлардагина ва одам кучига ута зурикишбилан ишлагандагина мехнат узининг ёмон окибатларини курсатиши мумкин.
Мехнат мухофазаси ишлаб чикариш жараёнининг ажралмас элементидир. Шунинг учун у ташкилий аспектларга эга. Мехнатнинг кулай шароити кишиларга оммавий сиёсий хаётда фаол катнашиши ва узларининг маданий эхтиёжларини тула кондириш имконини беради.
Мехнат мухофазаси фан сифатида биринчи булиб Россия давлатида ташкил топган. Бу мехнатнинг оптимал-кулай шароитини яратиш давлатларнинг асосий иктисодий конунида курсатилган. Ишлаб чикаришнинг барча сохасини хавфсиз ва ишчига кулай холга келтириш, шунингдек мехнат шароитини яхшилашнинг асосий воситаси булиб саноат, курилиш, транспорт ва кишлок хужалигини кайта куроллантиришга хизмат килади.
Мехнат мухофазаси сохасида хокимиятимизнинг тутган йулини шундай шиор билан изохлаш мумкин: «Техника хавфсизлигидан хавфсиз техника сари!»
Капиталистик давлатларда мехнат мухофазасининг холати туцрисида куйидаги курсаткичларга караб хулоса чикариш мумкин;
иш вактини хукукий бошкариш.
зарарли ишлаб чикариш факторларини нормалаш.
ХМТ комитетининг 1979 йил маълумотга кура, тоц-кончилик саноатда иш вактининг давомийлиги-АКШда 43 соат, Японияда-43,6 соат, ГФРда-41,3 соат, Буюк Британияда-46,8 соат. АКШ ва бошка капиталистик давлатларда ишчи иммигрантлар арзимаган хак учун суткасига 4 соат ишланади.
Капиталистик давлатларда аёллар учун хавфсизлик иш вактининг максимал давомийлиги одатда, социалистик давлатлардагиларга караганда анча юкори. Хомиладор ва ёш болали аёлларга пуллик таътилбериш хамма жойда жорий килинмаган.
АКШда хомиладор аёлларни ишда саклашнинг кафолати йуклиги уларни туциш вактигача ишлашга ва кейин яна дархол ишга кайтишга мажбур этади. АКШ, Франция ва бошка бир канча давлатларда усмирларнинг имтиёзли ишлаши конуний йулга куйилмаган.
Масалан: Швеция да усмирларнинг кунлик иш соати 10 соатгача етади. МДХда йул куйилиши мумкин булган концентрациялар 1000дан ортик модда учун белгиланган. АКШда-750, Буюк Британияда-500, ГФРда-370 модда учун белгиланган.
Масалан: ЖАРда африкаликлар одатда, хавфсизликни таъминлаш учун элементлар воситалар хам булмаган, энг оцир ва хавфли ишларда ишлашади. Ишлаб чикаришда жарохатланганлар ва касалликлар ичида улар купчиликни ташкил этади.
Бунинг хаммаси шундан далолат берадики, ишлаб чикаришдаги мехнат шароити ишлаб чикаришнинг ривожланиш даражаси билан эмас шу жамиятга тегишли булган, ишлаб чикариш муносабатлари билан аникланар экан.


1.2. МДХда мехнат мухофазасини ривожланиши.
Давлатимиз мехнат мухофазаси муаммоларига хар доим асосий эътиборни каратади. 8-соатлик иш кунини белгилаш, ишдан кейин колиб ишлаш, 16 ёшгача булган усмирларнинг ишлаши ва шунингдек аёлларнинг соцлик учун зарарли тармоклар ва зоналарида ишлашини таъкиклаш, барча корхоналарда санитария назоратини йулга куйиш, ишчиларнинг мехнатга лаёкатлилиги устидан рахбарларнинг жавобгарлиги каби талабларни кутариб чикди.



Download 124 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish