Muhammad al- xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnalogiyalri unversiteti kompyuterni tashkillashtirish

CISC (Complex Instruction Set Computer)
To’laroq buyruqlar to’plami kompyuteri (CISC) - bu bitta ko'rsatmalar bir nechta past darajadagi operatsiyalarni bajarishi mumkin bo'lgan yoki ko'p bosqichli operatsiyalarga yoki bitta ko'rsatmalar doirasida rejimlarni aniqlashga qodir bo’lgan buyruqlar to’plami.
RISC (Reduced Instruction Set Computer)
Qisqartirilgan buyruqlar to’plami (RISC) - eng qisqa vaqt ichida eng oddiy ko'rsatmalar bilan hisoblash vazifalarini bajarishga mo'ljallangan har qanday mikroprotsessorlar oilasidan foydalangan holda ma'lumotlarni qayta ishlovchi buyruqlar. RISC - bu CISC-ning teskarisi.
Mikroprotsessor buyruqlar tizimi
Mikroprotsessor (MP) - buyruqlar ketma-ketligini ta'minlovchi dasturni amalga oshiradi. Har bir buyruq, arifmetik mantiq birligini amalga oshiradigan aniq harakatlardan iborat
Kompyuter buyruqlar tizimi ma'lum bir XM bajara oladigan buyruqlarning to'liq ro'yxatidir.O'z navbatida, buyruqlar tizimi arxitekturasi (BTA) negizida, dasturchi uchun mavjud bo'lgan XM ning muxitini aniqlash mumkin bo‘ladi. BTAni dasturiy ta'minot ishlab chiquvchilar ehtiyojlarini kompyuter texnikasi yaratuvchilarning imkoniyatlari bilan uyg'unlashtirish chizig‘i sifatida ko'rish mumkin.
Funktsional maqsadiga ko'ra buyruqlar to'rt guruhga bo'linadi:

1. 
   Ma'lumotlarni uzatish,
   
2. 
   Arifmetik buyruqlar,
   
3. 
   Mantiqiy buyruqlar
   
4. 
   O'tish buyruqlar.
   

Ma'lumotlarni uzatish bo'yicha ko'rsatmalar operandlar ustida hech qanday operatsiyalarni bajarishni talab qilmaydi. Operandlar oddiygina manbadan (Source) qabul qiluvchiga (Destination) yuboriladi (aniqrog'i, ko'chiriladi). Manba va qabul qiluvchi protsessorning ichki registerlari, xotira yacheykalari yoki I/O qurilmalari bo'lishi mumkin. Bu holda AMQ ishlatilmaydi.
Arifmetik buyruqlar qo'shish, ayirish, ko'paytirish, bo'lish, bittaga oshirish (o'sish), bittaga kamaytirish (kamaytirish) va hokazolarni bajaradi. Ushbu buyruqlar bir yoki ikkita kirish operandini talab qiladi. Bir chiqish operandi buyruqlarni formallashtiradi.