Muloqot va uning shaxsni rivojlantirish jarayonidagi roli

Kattalar bilan munosabatlarning yangi me’yorlari o‘smirning etik dunyoqarashini shakllantiruvchi muhim asosdir.
Agar kattalarning o‘zlari tashabbus ko‘rsatsa yoki o‘smirning talablarini hisobga olib, unga nisbatan munosabatini o‘zgartirsagina, yangi turdagi munosabatlarga o‘tishning maqbul shakli Yuzaga keladi. Tengdosh bolalarning prinsipial tenglik holati mazkur munosabatlar muhitiga nisbatan o‘smirda alohida qiziqish uyg‘otadi, bu hol o‘smirda Yuzaga keladigan shaxsiy kattalik hissining etik mazmuniga mos keladi. O‘smirda kattalarga nisbatan tengdoshlariga ko‘proq tushunarliroq va yaqinroq bo‘lgan qadriyatlar shakllanadi. Kattalar bilan muloqot tengdoshlar bilan muloqotning o‘rnini bosa olmaydi.
XULOSA
O`qituvchi va tarbiyachi uchun bolalarning o`smirlik davri psixologiyasini bilish psixologik nuqtai nazaridan ham pеdagogik nuqtai nazaridan ham muximdir. Bu davrni biz yana o`tish davri ham dеb ataymiz. O`smirlik davri asosan 11-15 Yoshdagi bolalarni o`z ichiga qamrab oladi, ya’ni 5-8 sinf o`quvchilarini.O`smir o`quvchilarni ta’lim va tarbiya bеrish ishlarida uchraydigan ayrim qiyinchiliklar bu Yoshdagi bolalarning psixik rivojlanishi va hususiyatlarini ba’zan еtarli darajada bilmaslikdan yoki inkor qilishdan kеlib chiqadi. Kichik va katta Yoshdagi maktab o`quvchilariga qaraganda o`smirlik Yoshidagi bolalarni tarbiyalashda juda ko`p qiyinchiliklar bo`ladi. Chunki, kichik bolaning katta odamga aylanishi jarayoni juda kiyin kеchadi. Bu jarayon o`smirlar psixologiyasining odamlar bilan bo`lgan munosabat formalarining jiddiy ravishda o`zgarishi, hamda hayot sharoitining o`zgarishi bilan bog`liqdir.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. Tо‘raqulov E. Rahimov S. Abu Rayhon Beruniy ruhiyat va ta’lim-tarbiya haqida. – T.: О‘qituvchi, 1992 y
2. Komilov Najmiddin. Tasavvuf yoki komil inson axloqi – Yozuvchi, 1996 y
3. Ibrohimov A. Yorug‘lik, - T.: 2006 y
4. Jalolov A. Serjilo tafakkur durdonalari – T.: 2003 y
5. Imom Ismoil al-Buxoriy. Al-adab al-mufrad. – T.: 2003 y
6. Qahhorova M. Sog‘lom turmush tarzini shakllantirishning ilmiy uslubiy asoslari. – T.: 2007 y
7. Tillayeva G. H. Ijtimoiy muhit va tarbiya: muammo va yechimlar (ijtimoiy falsafiy tahlil) f.f.n disertatsiya, aftoriferat M.Ulug‘bek nomidagi О‘zbekiston Milliy universiteti – T.: 2009 y
8. Forobiy A. Fozil odamlar shahri – T.: 1998 y
9. Nazarov Q.N. AksiologiY. Qadriyatlar falsafasi – T.: Ma’naviyat, 1998 y
10. Qahhorova M. Ma’naviy ideal, - T.: Ma’naviyat, 2009 y
11. “Xalq sо‘zi” gazetasi, 1995 y
12. Respublika Ma’naviyat va ma’rifat kengashining “Nizomi” О‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmonlari. – T.: Adolat, 2002 y