Mundarija kirish I bob. O’quvchilarni chizma bajarish texnikasi bilan tanishtirish metodikasi

MUNDARIJA
KIRISH
I BOB. O’QUVCHILARNI CHIZMA BAJARISH TEXNIKASI BILAN TANISHTIRISH METODIKASI………………………………………..…...… 4
1.1 Chizma bajarish texnikasi haqida…..……………….………………........... 4
1.2 Chizma bajarish texnikasi turlari………………………………….…………8


II BOB. CHIZMA BAJARISH TEXNIKASINI TAXT QILISH QOIDALARI HAQIDA….……………………………………………………………………..23
2.1 Chizma bajarish texnikasini taxt qilish qoidalari ………………….……… 23
2.2 Chizma bajarish texnikasi va ularni taxt qilish qoidalari bilan tanishtirish metodikasi……………………………………………….……………………….30


XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI

KIRISH

Chizma chizish murakkab jarayon hisoblanadi, chizuvchidan sabr toqat va qunt bilan ishlashni talab qiladi. Chizmaning sifati chizuvchining qo‘l sezgisiga bog‘liq bo‘ladi. Chizmalarni toza va chiroyli qilib chizishda, asosan, qo‘l sezgisi katta ahamiyatga ega. Chiziladigan bir hil turdagi chiziqlar bir hil y o ‘g ‘onlikda, bir tekis qilib chizilishi lozim. Insonda qo'I sezgisi yaxshi rivojlangan bo‘lsa, qoMiga olgan qalamni qog‘oz ustida mahorat bilan yurgiza oladi. Insonning qo‘l sezgisini tekshirish uchun qalam uchi ingichka qilib chiqariladi (uchlanadi) va chizg'ich yordamida bir nechta chiziq chizish mashq qilinadi. Shunda chizilgan chiziqlarning ko'pchiligi bir xil chiqsa, uning qo‘l sezgisi yaxshi rivojlangan hisoblanadi.
Ba'zi odamlarning qo‘l sezgisi nisbatan rivojlanmagan bo‘ladi. Ular qalamning uchi ingichka yoki yo‘g‘onroq uchlangandan qat'iy nazar, qalamni bir xilda bosib chizishadi. Shunda ingichka uchli qalam uchi sinib ketadi, bu yerda, ingichka uchli qalamni ohistalik bilan bosib chizish lozimligiga ahamiyat berilmaydi.
Muntazam ravishda ingichka uchli qalam bilan chizishni mashq qilib turish orqali qo‘l harakati sezgisini me'yorlash mumkin. Turli jismoniy mehnat jarayonidan keyin q o ‘l sezgisi pasayib ketadi. Bunda chizmalarni chizish bir muncha qiyinlashishini ham hisobga olish tavsiya etiladi. Hayotimizda chizmaning o‘rni juda kattadir. Hozirgi ishlab chiqarishni chizmalarsiz tasaw u r etib boMmaydi. Narsalarni texnikada qabul qilingan tasvirlash usullari ko‘p asrlar davomida yaratilgan. Ishlab chgiqarishda biror buyumni, masalan, mashina va mexanizmlarning detallarini yasash hamda ularni yig‘ish, shuningdek, bino hamda inshootlar qurish uchun ularning chizmalari bo’ilishi zarur. Chunki chizmalarsiz buyumlarni yasab bo’lmaydi.
Obyektlar (turli mashinalar, mexanizmlar, binolar, inshootlar va boshqalar.)ning chizmalarini, sxemalar, xaritalar va grafiklarni chizishga, turli buyumlarning tasvirlarini yasashga oid krnunkridalar va usullarni oʻz ichiga olgan texnika fani; chizmalar, loyihalarni chizish bilan shugʻullanish. Chizmachilikning asosini geometriya, chizma geometriya fanlari tashkil etadi. Vazifasi — chizmachilik asboblaridan foydalanib turli buyumlarning tasvirlarini, loyihalar va eskizlarini chizishga, chizilgan chizmalarni oʻqishga, aksonometriya yasashga oʻrganish. Chizmachilikning mazmuni va hajmi uning fan va texnikaning qaysi sohasi uchun moʻljallanganligiga qarab aniklanadi. Chizmachilik fanining boʻlimlari: geometrik Chizmachilik ; proyeksion Chizmachilik ; mashinasozlik Chizmachiliki, qurilish Ch. i va b. Geo metrik Chizmachilikda chizmachilik asboblari, chizmalarni rasmiylashtirish, geometrik yasashlar, tutashmalar va egri chiziklar oʻrganiladi. P royeksion Chizmachilikda nuqta, toʻgʻri chiziq, tekis shakllar, geometrik jismlarning tasvirlarini yasash va ularning oʻzaro vaziyatiga oid masalalar, aksonometrik tasvirlar va b. koʻriladi. Mashinasozlik Chizmachilik ida chizmalarning turlari, koʻrinishlar, qirqimlar, kesimlar, rezbalar va boshqalar, qurilish Chizmachilik esa bino qismlari, sanitariya texnikasi buyumlarining shartli belgilari hamda bino va inshootlarning chizmalari oʻrganiladi. Chizmalar (sxemalar, xaritalar va grafiklar)ni chizish bilan shugʻullanuvchi kishilar chizmakashlar deb ataladi. Turli sohalarning muqandislari, konstruktorlari va loyihachilari chizmakashlikni bilishlari shart.
Kurs ishi mavzusining dolzarbligi: Hozirgi zamon mashinalari, stanoklari, apparaturalari va asboblarining ko‘pchiligida mexanikaviy, pnevmatik hamda elektr konstruksiyalar mavjud. Mashinalarning ish prinsipini ularning yig‘ish chizmalariga va umumiy ko‘rinishlar chizmalariga qarab o‘rganish juda qiyin, shuning uchun ko‘pincha soddalashtirilgan maxsus tasvirlar ya’ni sxemalar bajariladi. Bunday sxemalar mashinalarning ish prinsipini tezda tushunib olishga imkon beradi. Hozirda muhandislik grafikasi fanlari doirasida sxemalarni chizishga kam e’tibor berilmoqda, sxemalar chizmalarini kam bajargan talaba uni o‘qiy olish ko‘nikmasiga ham ega bo‘lmay qoladi.