Mustaqil ish mavzu- echiurida va spinculida tiplari. Topshirdi -a

Soxta pillali, ya’ni soxta ot zulugi (Haemopis sanguisuga) juda keng
tarqalgan. 0 ‘rta Osiyo va boshqa hududlarning tiniq suvli ko‘l va soylarda
uchraydi. Soxta ot zulugining jag‘lari kuchsiz rivojlangan. Yirtqich hayot
kechiradi, chuvalchanglar va mollyuskalar qonini so‘rib oziqlanadi.
Ayrim zuluklar odamda ham parazitlik qiladi. Markaziy Osiyoda (Toshkent,
Samarqand, Ashxobod atrofida) uchraydigan Turkiston zulugi Limnatis
turkestanica suv bilan odamning halqumiga o‘tib qolganida parazitlik
qilishi mumkin. Quruqlikda yashovchi Tseylon zulugi Haemodipsa ceylonica
Shrilanka va Zond arxepilagi tropik o ‘rmonlarida tarqalgan. Odam
va sut emizuvchi hayvonlar qonini so‘radi.


EXIURIDLAR (ECHIURIDA) SINFI
Exiuridlaming sistematik o ‘mi aniq ma’lum emas. Ko‘pchilik olimlar ulami halqali chuvalchanglarga yaqinlashtirishadi. Dengiz tubida loyga
ko‘milib hayot kechiradi. Tanasi va selomi halqalarga ajralmagan. Tuxumidan halqalilarga o ‘xshash troxofora lichinka chiqadi. 150 ga yaqin turi ma’lum.

Exiurid (Echiurus eshiurus) ning qorin tomondan ko‘rinishi.
1 -xartum
2 -x artum o‘simtasi
4 -jinsiy teshiklar
5 - anal qillar
6 -anus.


Tashqi tuzilishi.

Tanasi uzunligi 3 sm dan 185sm gacha. Tanasi bo‘g ‘imlarga ajralmagan; oldingi qismida uzun xaitumi, orqa qismida chiqarish teshigi bo‘ladi. Og‘zi xartumi asosida joylashgan (94-rasm) Ba’zi turlarining xartumi ikkiga ajralgan. Xartumining chuqurlashgan qorin tomonida kipriklar bo‘ladi. Kipriklar suv va undagi mayda organizmlami og‘iz tomonga haydaydi. Og‘zidan keyinroqda 2 ta yirik qillar joylashgan. Tanasining keyingi qismida ham ko‘ptuklilaming qillariga o ‘xshash 2 qator kipriklari bo‘ladi. Teri-muskul xaltasi devori halqalilarga o ‘xshash. Tanasi bir qavat epiteliy bilan qoplangan. Epiteliy tana sirtiga kutikula ishlab chiqaradi. Epiteliy ostida 2 qator muskullar bor. Selom bo‘shlig‘ini peritoneal epiteliy o ‘rab turadi.