Mustaqil ish mavzu- echiurida va spinculida tiplari. Topshirdi -a

Ichki tuzilishi.

Hazm qilish sistemasi uzun egribugri naydan iborat; oldingi, o ‘rta va keyingi qismlarga bo‘linadi. Ichak tanadan 10 martagacha uzunroq. Orqa ichak joylashgan bir juft anal xaltachalari 12-300 ta hilpillovchi voronkalar bilan qoplangan. Voronkalaming bir uchi selomga, ikkinchi uchi anal xaltachasiga ochiladi. Anal xaltachalari nafas olish va ayirish vazifasini bajaradi.

Qon aylanish sistemasi
Tana bo‘ylab uning orqa qismidan o ‘tadigan qon tomiridan iborat. Qon tomiri ikkiga ajralib, ikkita yon xartum tomirlarini hosil qiladi. Bu tomirlar xartumdan orqaroqda bitta umumiy qorin qon tomiriga birlashadi. Qorin qon tomiri ichak osti bo‘ylab tananing orqa tomonigacha davom etadi. Orqa va qorin qon tomirlar ichak atrofini aylanib o ‘tadigan ikkita halqa tomirlari orqali tutashgan. Qoni rangsiz,
leykotsitlari bo‘ladi.


Ayirish sistemasi
Uch xil ko‘rinishga ega. Exiuridlar lichinkasida bir juft protonefridiydan iborat. Protonefridiy metamorfozjarayonida reduksiyaga uchraydi. Voyaga yetgan davrida anal xaltalari ayirish vazifasini bajaradi. Voyaga yetgan exiuridlarda selomga ochiladigan tipik nefromiksiylar ham bo‘ladi. Ular jinsiy mahsulotlami chiqarish vazifasini ham bajaradi. Nefromiksiylar tananing oldingi qismida joylashgan boiib, qorin tomondan tashqariga ochiladi. Ko'pchilik exiuridlardaulai' 1-4 juft bo'ladi.
Nerv sistemasi

Kuchsiz rivojlangan. Markaziy nerv sistemasi qorin

nerv stvoli va halqum atrofi nerv halqasidan iborat. Nerv sistemasi umumiy tuzilishi ko‘ptuklilargao‘xshasa-da, nerv hujayralariningnerv stvoli bo‘ylab tarqoq joylashganligi, ya’ni nerv gangliylariningbo‘lmasligi bilan ulardan farq qiladi. Ayrim sezgir hujayralardan boshqa sezgi organlari bo‘lmaydi.
Jinsiy sistemasi.

Exiuridlar ayrim jinsli. Gonadalari toq, tanasi keying qismining qorin tomonida joylashgan. Jinsiy dimorfizm keskin rivojlangan. Bonelliyaning urg‘ochisi yashil rangli, uzunligi 1-15 sm gacha, xartumining uchi ikkiga ajralgan. Erkagi juda mayda (1-3 mm) bo‘lib, urg‘ochisi nefridiylari bo‘shliglida yashaydi. Erkagining tanasi kipriklar bilan qoplangan (95-rasm); tuzilishi juda soddalashgan; qon aylanish sistemasi bo‘lmaydi; ichagining uchi berk, og‘zi bo‘lmaydi. Exiuridlar erkagining hayoti o‘ziga xos boMadi. Dastlab ular urg‘ochisi xartumida o'rmalab yuradi; so‘ngra uning ichagiga, keyin nefridiylariga o ‘tib oladi. Erkaklari nefridiylar orqali o’tadigan tuxum hujayralariga urug‘ chiqarib ularni uruglantiradi.