Музейшунослик indd

Portugaliya  muzeylari
Milliy  karetalar muzeyi
Arxeologiya  muzeyi
Etnologiya va etnografiya muzeyi
kostyum muzeyi
Azulejush  milliy  muzeyi
Xarbiy  muzeyi
Marionetok muzeyi
Ajuda milliy  saroyi
47
 Bulding National Museums in Europe 1750-2010,. 712 p.

---

101
Buyuk Britaniya muzeylari
1. Buyuk Britaniya muzeylari tarixi.
2. hozirgi kunda  Buyuk Britaniyada mavjud muzeylar. 
3. London Milliy galereyasi. 
4. Britaniya muzeyi faoliyati.
Buyuk Britaniya va shimoliy Irlandiya Qo‘shma Qirolligi 
(ingl. United Kingdom of Great Britain and Nortxern Ireland) – shi-
moli-g‘arbiy Yevropadagi davlat. Buyuk Britaniya oroli (mamlakat 
hududining 90 %i shu orolda) va Irlandiya orolining shimoli-shar-
qiy qismida hamda ularga yondosh mayda orollar (Anglsi, Uayt, 
normand, orkney, Gebrid, shetlend va boshqalar)da joylashgan. 
G‘arbdan Atlantika okeani, sharqdan shimoliy dengiz o‘rab turadi. 
Buyuk Britaniya mamlakati asosiy qismining nomi bilan ko‘pincha 
Angliya deb ataladi. Poytaxti – London shahri. Tarixan tarkib topgan 
va milliy jihatdan har xil bo‘lgan 4 ma’muriy siyosiy qism (Angli-
ya, Uels, shotlandiya va unga yondosh orollar, shimoliy Irlandiya) 
dan iborat. normand orollari mustaqil ma’muriy hudud hisoblanadi.
Buyuk Britaniyada 200 dan ortiq muzeylar mavjud. Angliya, 
shotlandiya, Uels va shimoliy Irlandiyada muzeylar keng yoyilgan. 
Ularni barchasining alohida tarix va o‘rni mavjud. Bu davlatlarda 
muzeylar tashkil etish va ularni rivojlantirish borasida keng ishlar 
olib borilgan. U yerdagi muzeylar dunyoga mashhur muzeylar sira-
siga kiradi va har yili ko‘plab tomoshabinlarni o‘ziga jalb etadi.
Muzeylar turli yo‘nalishlarda faoliyat yuritadi. Masalan, milliy 
muzeylar, uy muzeylari, davlat va tarix muzeylari, qurolli kuchlar 
muzeyi va boshqalar. Milliy portretlar muzeyi shotlandiyaning tar-
ixi va bugungi kuniga oid insonlar portretlari bor. 
shotlandiyada “shotlandiya milliy galereyasi” bo‘lib, u yerda 
davlatning tarixi va bugungi kunidan so‘zlovchi asarlar namoyish 
etiladi. Undan tashqari, “shotlandiya milliy muzeyi” ham mavjud. 

---

102
U yerda shotlandlarning milliy kiyimlari, urf-odatlari va hayoti haqi-
da ma’lumotlar olish mumkin.
 Bo‘lajak muzeyshunos sifatida shuni ta’kidlashim joizki, shot-
landiyada bu sohaning son jihatdan emas, sifat jihatdan rivojlanishiga 
e’tibor berilgan.
Yuqorida ta’kidlaganimizdek, Britaniyada 20 dan ortiq muzeylar 
mavjud va ularning asosiy qismi Angliya shaharlarida joylashgan. 
Ularning har biri tomoshabinlarni jalb etish borasida dunyo muzey-
lari orasida yetakchi o‘rinda turadi. Misol tariqasida, London shahrida 
joylashgan “Madam Tyusso” muzeyini keltirishimiz mumkin. U yerda 
dunyo tanigan shaxslarning haykallari namoyish etiladi. hayratlanarlisi 
shuki, muzeyga kirgan tomoshabin jonli shaxslarni ko‘rgandek taassurot 
oladi.
Londondagi yana boshqa muzeylar: Imperiya qurolli kuchlari 
muzeyi. London shahar muzeyi,  dunyoga mashhur izquvar sherlak 
Xolms uy-muzeyi, Tabiiy tarix muzeyi, Viktoriya Alberta muzeyi, 
Milliy portretlar muzeyi, Britaniya muzeyi, London milliy galereyasi, 
Teyt galereyasi va boshqalarni ko‘rishimiz mumkin.
Undan tashqari, Manchester shahar muzeyi, Lidsdagi Qirollik qu-
rollar palatasini ta’kidlash mumkin
48
.