O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti o’zbekiston tarixi kafedrasi

Sanoat, 
avtomobilsozlik sohasini rivojlanishi. 
Mustaqillik 
yillarida 
mashinasozlik sanoati jadal rivojlandi. Respublikamizdagi mavjud bo‘lgan bir 
necha o‘nlab mashinasozlik korxonalarini tarkibiy jihatdan qayta qurish maqsadida 
1993 yilda O‘zbekiston davlat mashinasozlik korxonalari uyushmasi — 
«O‘zmashsanoat», 1996 yilda «O‘zqishloqxo‘jalikmash – xolding», 1998 yilda 
«O‘zneftgazmash» korporatsiyasi, «O‘zbekto‘qimachimash» birlashmasi tashkil 
etildi. 
Islohotlar davrida «O‘zmashsanoat» uyushmasi tasarrufidagi 35 ta 
korxonaning 26 tasi ta’mirlanib, yangi texnik uskunalar bilan qayta qurildi. 
Toshkentdagi ekskavator, podyomnik, zenit, kompressor, asbobsozlik, agregat va 
abraziv zavodlari, Andijondagi «Andijonirmash» va Topoz, Samarqanddagi Kinop, 
Sino va boshqalar shular jumlasidandir. Ularda ekskavatorlar, ko‘tarma kranlar, 
kompressorlar, paxtani qayta ishlash agregatlari, to‘qimachilik dastgohlari, 
avtomatika vositalari, muzlatgichlar, mebelga ishlov berish uskunalari, uy – 
ro‘zg‘or buyumlari va boshqa texnik jihozlar ishlab chiqarilmoqda. 
Mustaqillikning dastlabki davridan boshlab mashinasozlik sanoatini 
rivojlantirish maqsadida xorijiy davlatlarning nufuzli kompaniyalari bilan 
hamkorlik aloqalari yo‘lga qo‘yildi. 1998 yilda O‘zbekiston «Amerika mobil 
grupp» firmasi bilan hamkorlikda qo‘shma korxona barpo etib, O‘zbekiston – 
Xitoy loyihasi asosida 22 va 23 ot kuchiga ega bo‘lgan ikki turdagi minitraktorlar 
va ularga uskunalar komplektlarini ishlab chiqarishni o‘zlashtirdi. Bu ixcham 
traktorlar fermer va dehqon xo‘jaliklari faoliyatida keng qo‘llanilmoqda. 
1994 yilda «UzLzmash» O‘zbekiston – Isroil qo‘shma korxonasi barpo etilib 
paxta terish mashinalarining gorizontal shpindelli yangi avlodi yaratildi. Bu 
mashinalar tik shpindelli mashinalarga nisbatan paxta terishga qulay va samarador, 
tannarxi arzon bo‘lib, jahon mashinasozligining eng yangi yutug‘i bo‘ldi. Qishloq 
xo‘jalik mashinalarini «Keys» rusumidagi traktor va g‘alla o‘rish kombaynlari 
bilan to‘ldirish maqsadida AQSH «Keys Nyu–Xolland» kompaniyasi sarmoyalari 
ishtirokida «O‘zKeysmash» va «O‘zKeystraktor» qo‘shma korxonalari barpo 
etildi. Ularda zamonaviy traktorlar va kombaynlar ishlab chiqarish yo‘lga qo‘yildi. 
«O‘zqishloqxo‘jalikmash – xolding» kompaniyasi 2001 yilda 48,2 mlrd. so‘mlik 
tovar mahsulotlari ishlab chiqardi. 
Mustaqillik yillarida metallurgiya, oltin qazib olish sanoati ildam qadamlar 
bilan o‘sdi. Olmaliq kon – metallurgiya kombinati, Bekoboddagi metallurgiya 

---

12 
zavodi, Zarafshondagi 2 – gidrometallurgiya zavodi, CHirchiqdagi qiyin eruvchan 
va o‘tga chidamli metallar kombinati qayta ta’mirlandi. Bekobod metallurgiya 
kombinatida yiliga 100 ming tonna po‘lat shar va metall prokat tayyorlovchi yangi 
quvvatlar ishga tushirildi. Uchquduqda 3 – gidrometallurgiya zavodi barpo etildi. 
Amerikaning «Nyumont mayning» kompaniyasi ishtirokida Navoiy tog‘ – 
metallurgiya kombinati chiqitlaridan oltin ajratib olish bo‘yicha