O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi o’rta professional ta’limning

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


O’RTA PROFESSIONAL TA’LIMNING

4.52.01.01 – Kompyuter tizimlari va majmualari bo’yicha ishchi kasbi bo’yicha
Kasbiy faoliyatda Elektrotexnika va Elektronika asoslari fanidan
O’QUV DASTURI

Kvalifikatsiya(lar) nomi:	1. Dasturiy injeniring texnigi 2.Kompyuter injeniring texnigi 3. Kompyuter tizimlari texnigi 4. Kompyuter tizimlari mutaxassisi
O’quv rejadagi tartib raqami :	1.05
Ajratilgan soat:	40

Тoshkent – 2020
______________________________ning Kengashining 202_ yil «___»________ dagi «___» -sonli yig’ilishida ma’qullangan va ________________ning 202_ yil «___»________ dagi «___» - son buyrug’i bilan tasdiqlangan.

Тuzuvchi:	D Olimbayeva	Bog’ot yengil sanoat kasb – hunar texnikumi fizika fani o’qituvchisi
Таqrizchilar:	B.Jumaboyev G.To’rayeva	URDU fizika – matematika fakulteti fizika fani o’qituvchisi O’zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirliginig Xorazm akademik litseyi

1. O’quv dasturi umumiy talablari

Dastur nomi	Elektrotexnika va elektronika asoslari
Ajratilgan soat	40
Mavzular soni
Dasturning maqsadi :	Raqamli texnologiyalarning rivoji hozirgi zamon avtomatika va telemexanika, kosmik va xarbiy texnika, hisoblash texnikasining rivoji, engil sanoatning barcha soxalari elektronika fanining misli ko’rilmagan rivojiga asoslangan.Kompyuter tizimlari va majmualari yo’nalishida bu yaqqol ko’zga tashlanadi. Shuning uchun bu fanlarning asosini o’quvchilarga chuqurroq singdirish asosiy maqsadimiz hisoblanadi.
O’zlashtirish (o’qitish ) natijalari	1.Elektronikaga oid bilimlar orqali elektr jihozlarni ishlay oladi. 2. Axborot kommunikatsiya texnologiyalari ,ofis texnikasi va hujjatlari , internet vositalaridagi ishlash jarayonida elektronikani qo’llay oladi.
Bilimlar	Fanni o’rganish natijasida o’quvchilar quydagi bilimlarga ega bo’lishlari kerak: Fizika va elektrotexnikaga oid qonunlarni; Elektr iste’molchilarini va manbalarining ulanish usullarini; Elektr asboblarining tuzilishi va ularning ishlash printsipini; Elektr o’lchov birliklarini; Elektr manbalari, iste’molchilarni ulashda va ular bilan muloqotda bo’lganda texnika xavfsizlik, atrof muhitni muhofaza qilish qonun va qoidalarini;
Ko’nikmalar	Fanni o’rganish natijasida o’quvchilar quydagi ko’nikmalarga ega bo’lishlari kerak: Elektr apparatlari, jihozlari, o’lchov va elektron asboblarining texnik tavsifini aniqlash; Elektr sxemalari va hisoblarini bajarish; Elektr o’lchov asboblaridan to’g’ri foydalanish; Elektr asboblari va jihozlarining nuqsonlarini aniqlash va ularni bartaraf etish; Texnika xavsizlik qoidalariga amal qilingan holda elektr uskunalari bilan ishlash;
O’quv rejasiga muvofiq o’zaro bog’liq bo’lgan fanning nomi	Mutaxassislik fanlari dasturi
O’qitishning tashkily shakli	А – Аmaliy ta’lim; L  – laboratoriya N- nazariy
Dasturga qo’yilgan talab :	Маjburiy
O’qitish tili	Gurugda belgilangan tartibda o;qitish tili
Baholash tartibi	Baxolash bo’yicha amaldagi tartib asosida
O’quvchilarning bilim va ko’nikmalarini baholash	Tinglab tushunish , o’qish,gapirish,yozish,savol – javob,test.

Elektronika va Elektrotexnika asoslari ” fanidan mashg’ulotlarning mavzulari va soatlar boyicha taqsimlanishi.

Nazariy mashg’ulotlar va ko’rsatmalar

№	Mavzular nomi	Qisqacha mazmuni	Jami				O’qitishning tashkiliy shakli				Mustaqil ta’lim
1	Kirish. Modda tuzilishining elektron nazariyasi haqida tushuncha. Jismni elektrlash.	Elektron nazariya haqida tushuncha. Atom yadrolarining tuzilishi va o’lchami. Atomlarning tuzilishi. Jismlarning yorug’lik energiyasi, isitish yuli ximiyaviy reaktsiya va bosim ta’sirida elektrlash.	2				N				2
2	Kondensatorlarni zaryadlash va razryadlash. Kondensatorlarni ulash.	Kondensatorlarni batareyaga ulab zaryadlash va kichik qarshilikni simlar orqali razryadlash haqida ma’lumotlar.	4				N				2
3	O’zgarmas tok	O’zgarmas tok elektr zanjiri haqida tushuncha. Zaryad va tok kuchi, o’lchov birliklari. Kirxgofning birinchi qonuni. Tarmoqlangan zanjir. Qarshiliklarni aralash ulash haqida tushuncha. Kirxgofning ikkinchi qonuni. Energiya manbaining F.I.K. elektr tokining ximiyaviy ta’siri. Galvanik elementlar, akkumulyatorlar, termo elementlar va quyosh batareyalari haqida ma’lumotlar.	4				NA				2
4	Elektromagnetizm	Sun’iy doimiy magnitlar va ularning ishlatilishi. Ersted tajribalari. Diomagnit va paromagnitlar. Gisterizis haqida tushuncha. Elektromagnit va uning qo’llanilishi. O’zaro induktsiya haqida tushuncha. Uyurma toklar va ularning ahamiyati	4				NA			2
5	O’zgaruvchan tok. O’zgaruvchan tok hosil qilish.	O’zgaruvchan tokni hosil qilish. O’zgaruvchan tok generatorlari.	2			N			2
6	Uch fazali tok	Uch fazali generatorlar, ularning yaratilishi, tuzilishi va ishlashi, hamda generator chulg’amining ulanishi. Uch fazali tok tarmog’iga nagruzka ulash. Uch fazali tok quvvatini hisoblash. Aylanuvchi magnit maydoni va uning qo’llanilishi.	4			N			2
7	Elektr o’lchash asboblari va o’lchashlar..	Ampermetr, ommetr, volmetr, vatmetr, gastomer haqida ma’lumotlar. Elektromagnitaviy, magnitoelektrik, termoelektrik, elektrodinamik va induktsion asboblarning tuzilishi, ishlash jarayoni haqida tushuncha.	6		N				2
8	Transformatorlar	Transformatorlar to’g’risida ma’lumotlar, tuzilishi, ishlash jarayoni, ish jarayoni, salt ishlashi va qisqa tutashishi. Transformatorlarni nagruzka ulab F.I.K. ni o’zgartirish. Avtotransformatorlar haqida umumiy ma’lumotlar.	4		N				2
9	Asinxron dvigatellar	Asinxron dvigatellarning yaratilishi, tuzilishi, ishlash jarayoni va nagruzka bilan ishlashi Bir fazali asinxron dvigatellar va ularning ishlatilishi, ahamiyati.	4	N					2
10	Elektrik yuritma	Yuritma turlari. Reduktorlar sistemasi. Murakkab uzatma turlari. Boshqariladigan uzatmalar turlari haqida ma’lumotlar.	2	N					2
	Jami		40									20

Asosiy va qo’shimcha adabiyotlar hamda axborot manbalari

Asosiy adabiyotlar

1. Douglas C.Giancol.Phyusics principles with applications.2014

2. Jearl Walker, David Hallidey., R.Resnick.Fundamentals of physics ISBN 978-8808-08797, 2014.

3. И.В.Савельев, Умумий физика курси.Т.1, Т.2, Т.3 Москва.;Аптрель.2011

4. Д.В.Сивухин Умумий физика курси. Москва.: физ.мaт.лит.2005

5. К.П.Абдурахмонов, Ў.Эгамов “ Физика курси ” дарслик, Тошкент, 2010 й

6. В.С.Волкенштейн.Умумий физика курсидан масалалар тўплами.2008 Санк-Петербург. “ Книжний мир”

1. SH.M.Mirziyoyev “ Erkin va farog’on, demokratik o’zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz ” Toshkent- O’zbekiston-2016. 56 bet

2. SH.M.Mirziyoyev. “Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib –intizom va shaxsiy javobgarlik har - bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo’lishi kerak” Toshkent: “O’zbekiston”.2017.-104 b

3. SH.M.Mirziyoyev “ Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz ” Toshkent: “O’zbekiston”. 2017. 488 bet

4. SH.M.Mirziyoyev “ Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi ” Toshkent- “O’zbekiston”. 2017. 48 bet

5. I.Bo’riboyev, R.Karimov. Elektr va magnitizmdan fizpraktikum. Universitet.T.2002y

6. M.N.Valixonov.Tabiatshunoslik asoslari.T.2004 y

7. I.Rahimov, A.O’tamurodov. Fanlarning falsafiy masalalari. Toshkent.2005 yil

8. I.I.Hamdamov, S.A.Abidov. Tabiiy fanlar konsepsiyasi. 2007y

9. U.Abdurahmonov, M.M.Rusak, B.J.Yusupov. Mexanika. Molekulyar fizika va termodinamika asoslari.T.Universitet. 1993

10. U.Abdurahmonov, M.M.Rusak, B.J.Yusupov. Qo’zg’almas zaryadlar elektr maydonidagi o’tkazgichlar va dielektriklar. Universitet. 1994

11. U.Abdurahmonov, M.M.Rusak, B.J.Yusupov. O’zgarmas elektr toki va uning maydoni. Moddalarning magnit xossalari . Universitet. 1996

12. M.A.Mag’rupov, M.M.Rusak, B.J.Yusupov Mexanika. Molekulyar fizika va termodinamika asoslari. T.Universitet. 1996

13. U.Abdurahmonov, M.M.Rusak, B.J.Yusupov Elektromagnit induksiya, elektr va magnit maydonlardagi zaryadlangan zarralarning harakati, elektromagnit tebranishlar. T.Universitet. 2002.

14. B.D.Yusupov, Fizika fanini o’qitish jarayonida zamonaviy ta’lim metodalarini qo’llash. Metodik ko’rsatma.T.Universitet. 2002.

15. U.Abdurahmonov, M.A.Zakhidova, A.A. Mo’minov , B.D.Yusupov “ Elektr” (Uslubiy qo’llanma).T.Universitet. 2010.

16. A.V.Umarov, U.Abdurahmanov. Mexanika. Uslubiy qo’llanma.T.2011, 45 b

Internet saytlari.
1. Animatsion rolik (http:www.upscale.utorouto.ca. va html, http:tical ua.es).

2. Fizika “Physicon”.

3. “ Physics online”.

4. Fizikadan o’quv kinofilmlari(E.G.Xasanov va boshqalar)

5. Ko’rgazmali rangli rasmlar(http:www.hord Wareandlysis com.)

6. www physicon. ru-“Молекуляр физика на компьютере”

7. www.cultinfo/fulltext/1/008/077/561/htm

8. www.en/edu.ru.Портал