­O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi

MUNDARIJA
KIRISH………………………………………………………………..3
ASOSIY QISM:

1. 
   Kreditning mohiyati, zarurligi va vazifalari ….. …………………….8
   
2. 
   Kredit mexanizmi va kredit resurslari bozori ………………….…….14
   
3. 
   Foiz, uning stavkasi va uning darajasiga ta’sir etuvchi omillar …………..…………………………………………………………..18
   

XULOSA………..……………………………………………………..27

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI……………….29

KIRISH

Mavzuning dolzarbligi. Mamlakatimizda mustaqillik yillarida iqtisodiy sektorda, xusasan bank-moliya tashkilotlarida tubdan o‟zgarishlar sodir bo‟ldi. Bugungi kun taraqqiyotida iqtisodiyotning poydevori sifatida tijorat banklari muhim ahamiyat kasb etmoqdaki, bozor iqtisodiyotiga tobora chuqurlashib borayotgan hamda jahon hamjamiyatida o'z o'rni va mavqeiga ega bo'lgan O'zbekistonda ham bu jarayon o'z aksini qaror toptirmoqda. Har qanday taraqqiyot jarayoni qarama-qarshiliklar, muammolar asosida mukammallashib boradi. Mamlakatimiz banklari taraqqiyoti jarayonini ham muammolardan xoli deb bo‟lmaydi. Ushbu muammolarning bank faoliyatiga salbiy ta‟sir etish doiralarini aniqlash va bartaraf etish biz yoshlardan ijodiy izlanishni talab etadi.

Xususan, birinchi prezidentimiz I.A.Karimov aytganlaridek: «Ko’rib turganingizdek, oldimizda o’ta muhim va dolzarb vazifalar turibdi. Ularni faqat o’z kuchimiz va imkoniyatlarimizga tayangan holda hal qilmasak, chetdan birov kelib hal qilib bermaydi. Eng muhimi, shu borada eskicha qolip va yondashuvlardan butunlay voz kechishimiz kerak. Bugungi zamonning talabi shuki, endi eskicha ishlab, eskicha yashab bo’lmaydi ¹».

Shuni ta'kidlash joizki, davlatimiz mustaqilikka erishganidan buyon respublikamiz hukumati tomonidan bank tizimini isloh qilish, uning infratuzilmasini rivojlantirish va bank xizmatlar ko'rsatishni jahon andozalariga etkazish bo'yicha bir qator ishlar amalga oshirilmoqda. Iqtisodiy munosabatlardagi yangiliklar eng avvalo bank tizimini bozor talablariga javob beradigan holda qayta qurishni talab etadi.

Respublikamiz bank amaliyotida kreditlash shakllaridan keng foydalanish mijozlarning kreditlarga bo‟lgan ehtiyojlarini to’laroq qondirishga banklarning kredit operatsiyalari ko’lamini kengaytirishga kredit riskini ma’lum darajada minimallashtirishga va nihoyat, banklarning kredit operatsiyalaridan oladigan daromadlari oshishiga olib keldi.

Tanlangan mavzusining dolzarbligi ham shundaki, iqtisodiyot turli sohalarining moliyaviy resurslarga bo’lgan talabini qondirish orqali ishlab chiqarish va xizmatlar ko‟rsatish hajmining yuqori sur’atlar bilan o’sishini ta’minlashda tijorat banklari tomonilan beriladigan kreditlar muhim ahamiyatga ega. Tijorat banklari tomonidan iqtisodiyotning turli sohalariga ajratilayotgan kreditlarning o’sish dinamikasi aynan tijorat banklarining kreditlash salohiyatiga, banklarning kapitallashuv darajasiga va tijorat banklari tomonidan jalb qilinayotgan moliyaviy resurslarning nechog’lik barqarorligiga bevosita bog’liq hisoblanadi.