O’zbekiston respulikasi sog‘liqni saqlash vazirligi

Masalalar:
Masala №1
Maktabgacha tarbiya muassasalarida sun'iy yoritilganlik darajasi aniqlanganda quyidagi ko’rsatkichlar aniqlandi: guruh xonasining maydoni 60 m 2 ni tashkil qiladi, guruh va ovqatlanish xonasida 8 ta yoritish chiroqlari o'rnatilgan bo’lib, har birining quvvati 150 Vattni tashkil qiladi. Yoritilganlik darajasi guruh xonasining poli yuzasidagi 1 metr balandlikda 75 lk ni tashkil qiladi. Guruh xonasidagi umumiy va solishtirma yoritilganlik quvvatini aniqlang.
Guruh xonasidagi yoritilganlik darajasiga gigiyenik baho bering.
Masala №2
7 yoshli shaharda istiqomat qilayotgan o’g’il bolaning jismoniy rivojlanishi ko’rsatkichlar quyidagicha: bo’yi 122 sm, tana vazni 26,4 kg, ko’krak qafasining aylanasi 61,1 sm. Ushbu yosh guruhi uchun standart ko’rsatkichlari quyidagicha: bo’yi uchun 121,5 sm, vazni uchun-24,4 kg, ko’krak qafasi aylanasi uchun-61,1 sm. Ushbu yosh ko’rsatkichlari uchun sigma belgi ko’rsatkichi: bo’y uchun-0,1 sm, vazni uchun 2,3 kg, ko’krak qafasi aylanasi 3,3 sm.
Bolaning jismoniy rivojlanishiga regressiya shkalasi bo’yicha baho bering.

Masala №3,

Sinf xonasidagi tabiiy yoritilganlik darajasi 200 lk ni tashkil qiladi, bino tashqarisidagi yoritilganlik darajasi quvvati 10.000 lk ni tashkil qiladi. Deraza oynalarining oynaband sohasi yuzasi 10 m2 ni, sinf xonasining maydoni 50m2ni, balandligi 6 metrni tashkil qiladi. Pol yuzasidagi deraza oynasining yoritilganlik beruvchi eng baland qirrasigacha bo’lgan masofa 3 metrni tashkil qiladi. O’quv xonasining tabiiy yoritilganlik darajasiga gigiyenik baho bering.
Yoritilganlik darajasini me'yorlashtirish darajasini asoslab bering.

Masala №4,

Kollejning temirchilik ustaxonasi binoning birinchi qavatida joylashtirilgan bo’lib, maydoni 340m2 ni tashkil qiladi. Temirchilik dastgohlari yorug’lik olib keluvchi devorga nisbatan parallel joylashtirilgan. Chuqurlik koeffitsiyenti 1:4 nisbatni tashkil qiladi. Sun'iy yoritilganlik lyuminitsent chiroqlar orqali amalga oshiriladi. Aralash yoritilganlik holatida temirchilik dastgohlari oldidagi yoritilganlik darajasi 400-500 lk ni tashkil qildi. Barcha dastgohlar mahalliy yoritish moslamalari bilan jihozlangan. Mahalliy yoritish moslamalaridagi kuchlanish darajasi 220 Vtni tashkil qiladi.
Temirchilik ustaxonasining joylashtirilishi va yoritilish darajasining loyihasiga gigiyenik baho bering.
Masala №5
Shahar bosmaxonasida 4-sinf uchun “Tabiatshunoslik” o’quv darsligi bosib chiqildi. Kitobning og’irligi 400 gr, harflar zichligi 1 smda 14 ta, qator uzunligi 93 mm, interlyanj 2.7 mm, so’zlar uchun aprosh 0.5 mm, harflar uchun 1.8 mm. Format chetidagi hoshiyalar eni: ichkarida 1.3 mm, chetki va yuqorigi 17 mm, pastki 20 mm. Harflar tekis va aniq bosilgan. Qog’ozdagi yog’och ifloslanishi 68 %. Varaq qalinligi 0.08 mm.
O’quv darsligiga gigiyenik baho bering.

Masala №6

Toshkent shahar 398-sonli bolalar 2003 yili yuqumli kasalliklarning uchrash soni (ichak infeksiyasidan tashqari) 80 tani 300 ta bola orasida tashkil qildi, 460-sonli bolalar bog’chasida 340 ta bola bo’lib, 398 bolalar bog’chasida qayd etilgan ko’rsatkichdan kasalliklarning uchrash soni 10 ta ko’p, 280-sonli bolalar bog’chasida esa kasalliklarning uchrash soni 70 tani tashkil qildi, bolalar soni esa 398-sonli bolalar bog’chasidagi bolalar soniga teng.
Ko’rsatilgan bolalar bog’chasidagi yuqumli kasalliklar sonini har 100 ta bolaga hisoblang va tahlil qiling.
Masala №7
720 ta o’quvchiga mo’ljallangan shahar kolleji binosi 200 o’rinli ovqatlanish blokiga ega. Ovqatlanish zali maydoni 140 m2 bo’lib, 4 o’rinli ovqatlanish stollari bilan jihozlangan. O’quvchilar kuniga 4 mahal ovqat bilan ta'minlangan. Kunlik kaloriyasining taqsimlanishi: nonushtaga-20%, tushlik-40%, ikkinchi tushlik-10%, kechki ovqat-30%. Guruh o’quvchilari uchun kunlik oqsilga bo’lgan ehtiyoj-90 gr, yog’lar-93 gr, karbonsuvlar miqdori 367 gr ni tashkil qiladi. Shu ratsion bo’yicha haftaning har bir kuniga energetik qiymat taqsimlangan. O’quvchilarning ovqatlanishi va uning tarkibiga gigiyenik baho bering.

Masala №8

Qizil chiziqdan narida maydoni 3.2 ga bo’lgan 30 ta sinfga mo’ljallangan maktab binosi qurish rejalashtirilgan. Maktab yermaydoni kinoteatr va yashash binolari bilan chegaralangan. Maktab kvartallararo rprinsipda joylashtirilgan bo’lib. Xizmat ko’rsatish doirasi 500 m ni tashkil qiladi. Ko’kalamzorlashtirish maydonining o’lchami 30% ni tashkil qilib, axlat saqlash moslamalari o’quv binosiga yaqin joylashtirilgan. Yer maydoni chegarasi bo’ylab yashil yo’lak balandligi 1.3 m, ko’cha tomondan 5 m, maktab hovlisi 0.8 metrli himoya mintaqasi bilan chegaralangan. Maktab binosi 3 qavatli bo’lib, markazlashgan tipik loyiha asosida qurilgan. Asosiy xonalar janubiy-gharbiy-50%, sharqiy-50%. Kabinet va laboratoriyalar -janubiy, janubiy-sharqiy, chizmachilik kabineti-gharbiy, biologiya laboratoriyasi-sharqiy.
Yuqorida ko’rsatilgan ma'lumotlarga gigiyenik baho bering.
Muammoni hal qilish uchun kerakli qonuniy hujjatlarni
ko’rsating.

Masala №9

Toshkent shao’i 278-sonli umumta'lim maktabida 1400 o’quvchi orasida rejalashtirilgan tibbiy ko’rik natijalariga asosan 520 o’quvchi 1 chi salomatlik guruhiga, 450 ta o’quvchi 2 chi salomatlik guruhiga kiritildi, 3 chi salomatlik guruhiga 2 chi salomatlik guruhiga nisbatan 100 ta bola kam miqdorda kiritildi. Qolgan o’quvchilarning barchasi 4 chi salomatlik guruhiga kiritildi.
Maktab o’quvchilarini salomatlik guruhlari bo’yicha qancha foizni tashkil qilishini %larda hisoblang.

Masala №10

Maktab binosi 5 qavatli blok turida qurilgan bo’lib, xizmat ko’rsatish doirasi 500 m, 1-sinf xonasi 2-qavatda joylashgan bo’lib, maydoni 75 m2 ni tashkil qiladi. Sinfdagi bolalar soni 40 ta. Tibbiy punkt 3-qavatda joylashgan bo’lib, uning tarkibida: vrach xonasi uzunligi 4 m bo’lib. Umumiy maydoni 10 m2 tashkil qiladi, tishvrachi xonasi 8 m2, muolaja xonasi maydoni 5 m2 tashkil qiladi.
Keltirilgan ma'lumotlarga gigiyenik baho bering.

Masala №11

Sinf xonasidagi havo-issiqlik tartibi tekshirilganda quyidagi ma'lumotlar olindi: havoning almashinuvi tabiiy usulda 0.2x0.2 o’lchamdagi framuga yordamida tashkillashtiriladi. Havoning harorati 24 darajani. Namligi 20% ni, havoning harakat tezligi 0.02 metr soniyani tashkil qiladi. Sinf xonasining maydoni 50 m2, balandligi esa 3 metrni tashkil qiladi.

1. Sinf xonasining havo-issiqlik tartibini baholang.
2.Sinf xonasidagi havo-issiqlik tartibini me'yorlashtirish chora-tadbirlarini ko’rsating.

Masala №12

Toshkent viloyatining aholi kam yashaydigan joyida 290 o’ringa mo’ljallangan, bolalar bog’chasining binosi 3 qavatli, blok tarkibida qurilgan. Xizmat ko’rsatish doirasi 2 km. Binoda quyidagi xonalar: uslubiy xonalar, tibbiy va ma'muriy-xo’jalik xizmati xonalari, oshxona va kir yuvish xonalari joylashtirilgan. Yasli guruhining guruh yacheykasi xonasi 2-qavatda joylashtirilgan bo’lib, 25 ta bolaga mo’ljallangan. Maktab oldi guruhlarining 6 tasiga bitta umumiy tashqariga chiqadigan yo’lak ajratilgan.
Keltirilgan ma'lumotlarga asosan gigiyenik baho bering.
Masala №13
Tumandagi faoliyat ko’rsatayotgan 30 ta bolalar bog’chasining har biridan 25 tadan xodim sanitariya minimum kursini yil davomida o’tishi kerak. SEO va JSX boshqarmasi BO’G vrachining ma'lumotlari shuni ko’rsatadiki, 80% MBM xodimlari gigiyenik ta'lim kursiga jalb qilingan.
Qancha xodimlar sanitariya minimum kursini o’tishga jalb qilingan.
Masala №14
Toshkent shao’i 300-sonli bolalar bog’chasida 2006 yili umumiy yuqumli kasalliklarning uchrash soni ro’yxatdagi 200 ta bola orasida 60 tani tashkil qildi, 525-sonli bolalar bog’chasida esa yuqumli kasalliklarning uchrash soni 320 ta bolalar ichida 83 tani tashkil qildi, 510 bolalar bog’chasida 245 qayd etilgan bolalar orasida 54 ta kasallik uco’adi.

Ko’rsatilgan har bir bolalar bog’chasidagi yuqumli kasalliklar sonini tahlil qiling.

Masala №15

3 qavatli bog’cha binosi kvartal ichida 500 m xizmat doirasi darajasida joylashtirilgan. Qurilish ishlari 3 qil oldin axlat o’rni bo’lgan joyda amalga oshirilgan. Yer maydonida quyidagi mintaqalar bor: guruh maydoni, umumiy fizkultura maydoni, xo’jalik maydoni. Hovli-bog’ maydoni. Har bir guruh maydoni ko’kalam chegara bilan ajratilgan. Bog’cha binosi 3 m balandlikdagi baland panjara bilan o’ralgan. Atrofida namatak o’sib, xo’jalik mintaqasidabitta chiqish eshigiga ega. Yasli guruhi 2-qavatda joylashtirilgan.
Bog’chaning yer maydoniga gigiyenik baho bering.

Masala №16

gi aniqlandi. Katta va tayyorlov guruhlarining hojatxona maydonida yopiladigan 2 ta bolalar unitazi o’rnatilganligi aniqlandi. Maktab oldi guruhidagi qo’l yuvish kranlarining balandligi 0.7 m, dush moslamasining balandligi 0.3 m ni tashkil qiladi.
Moslamalarning joylashtirilishiga gigiyenik baho bering.
Masala №17
Bolalar bog’chasidagi hojatxonaning poli yuzasi va unitazlar kuniga bir marta issiq suv bilan yuviladi. Unitazlardagi siydik tuzlarining qoldiqlari sovunli suvga botirilgan maxsus moslama yoki kvach bilan ketkimziladi. Hojatxonadagi tuvaklar oqib turgan suvda kuniga 2 mahal cho’tka va kvach bilan yuviladi. So’ngra cho’tka va kvach 1% li xloraminda 15 daqiqa davomida zararsizlantiriladi. Unitaz va bolalar tuvaklarining tozalanish tartibiga gigiyenik
baho baring.

Masala №18

Maktab binosi shaharning markazida joylashtirilgan bo’lib, xizmat ko’rsatish doirasi-2 km ni tashkil qiladi. Maktab yer maydoni quyidagi mintaqalarga ajratilgan: sport mintaqasi maktab binosiga yaqin joylashtirilgan. Sport mintaqasining maydoni 10% ni, o’quv-tajriba mintaqasi-30%ni, dam olish mintaqasi-5% ni tashkil qiladi, xo’jalik mintaqasi-12%. Ko’kalamzorlashtirilgan mintaqa-50% ni tashkil etadi.
Maktab yer maydoni mintaqalarini to’g’ri taqsimlanish foizini ko’rsating.
Masala №19
Bolalar bog’chasining binosi 3 qavatli, blok turida qurilgan bo’lib, 200 o’ringa mo’ljallangan. Aholi zich yashaydigan tumanda joylashtrilgan. Xizmat ko’rsatish doirasi2 km. Binoda quyidagi xonalar: 11 ta guruh yacheykalari, musiqa va gimnastika zallari, uslubiy xonalar, tibbiy va ma'muriy xo’jalik xizmati xonalari, oshxona va kir yuvish xonalari joylashtirilgan. Yasli guruhining guruh xonasi 2-qavatda joylashtirilgan bo’lib, 25 ta bolaga mo’ljallangan. Maktab oldi guruhlarining 6 tasiga bitta umumiy tashqariga chiqadigan yo’lak ajratilgan. Har bir maktab oldi guruhida 30 tadan bola joylashtirilgan. Barcha guruh yacheykalari sharqiy oriyentatsiyada joylashtirilgan, uxlash xonalari va musiqa zallari janubiy, oshxona gharbiy va tibbiy xona sharqiy oriyentatsiyada joylashtirilgan.
Keltirilgan ma'lumotlarga gigiyenik baho bering.
Masala № 20

Tumanda 30 ta maktabgacha tarbiya muassasalari faoliyat ko’rsatyapti (yasli va bog’chalar). Loyiha bo’yicha ko’rsatilgan o’rinlar soni yasli yoshidagi bolalar uchun 2700 o’rinli, maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalar uchun esa 6900 o’rin ko’zda to’tilgan. Yasli yoshidagi bolalarning to’ldirilgan o’rinlari soni 3000 tani, maktab oldi guruhidagi to’ldirilgan o’rinlarning soni 9000 tani tashkil qiladi. Yasli va maktab oldi guruhidagi bolalarning ortiqcha foizini hisoblab toping. Bolalarni guruhlardagi me'yoriy darajasini ta'minlash maqsadida

290 o’rinli maktabgacha tarbiya muassasalaridan qanchasini qurish kerak.

Masala №21

Maktabgacha tarbiya muassasalarida sun'iy yoritilganlik darajasi aniqlanganda quyidagi ko’rsatkichlar aniqlandi: guruh xonasining maydoni 60 m 2 ni tashkil qiladi, guruh va ovqatlanish xonasida 8 ta yoritish chiroqlari o’rnatilgan bo’lib, har birining Quvvati 150 Vattni tashkil qiladi. Yoritilganlik darajasi guruh xonasining poli yuzasidagi 1 metr balandlikda 75 lk ni tashkil qiladi. Guruh xonasidagi umumiy va solishtirma yoritilganlik quvvatini aniqlang. Guruh xonasidagi yoritilganlik darajasiga gigiyenik baho bering.
Masala №22.
7 yoshli shaxarda istiqomat qilayotgan o’g’il bolaning jismoniy rivojlanishi ko’rsatkichlar quyidagicha: bo’yi 122 sm, tana vazni 26,4 kg, ko’krak qafasining aylanasi 61,1sm. ushbu yosh guruxi uchun standart ko’rsatkichlari quyidagicha: bo’yi uchun 121,5 sm, vazni uchun-24,4 kg, ko’krak qafasi aylanasi uchun-61,1sm, ushbu yosh ko’rsatkichlari uchun sig’ma belgi ko’rsatkichi: bo’y uchun-0,1 sm, vazni uchun 2,3 kg, ko’krak qafasi aylanasi 3,3 sm. Bolaning jismoniy rivojlanishiga regressiya shkalasi bo’yicha baho bering?
Masala№23.
Toshkent shaxri 300-sonli bolalar bog’chasida 2003 yili umimiy yuqumli kasalliklarning uchrash soni ro’yxatdagi 200 ta bola orasida 60 tani tashkil kildi, 525 sonli bolalar bog’chasida esa yuqumli kasalliklarning uchrash soni 320 ta bolalar ichida 83 tani tashkil kildi, 510 bolalar bog’chasida 245 kayt etilgan bolalar orasida 54 ta kasallik uchraydi. Ko’rsatilgan xar bir bolalar bog’chasidagi yuqumli kasalliklar sonini taxlil qiling.
Masala №24.
Toshkent shaxar 398-sonli bolalar bog’chasida 2003 yili yuqumli kasalliklarning uchrash soni (ichak infeksiyasidan tashqari) 80 tani 300 ta bola orasida tashkil kildi, 460 sonli bolalar bog’chasida 340 ta bola bo’lib, 398 bolalar bog’chasida kayt etilgan ko’rsatkichdan kasalliklarning uchrash soni 10 ta ko’p, 280 sonli bolalar bog’chasida esa kasalliklarning uchrash soni 70 tani tashkil qiladi, bolalar soni esa 398 sonli bolalar bog’chasidagi bolalar soniga teng. Ko’rsatilgan bolalar bog’chasidagi yuqumli kasalliklar sonini xar 100 ta bolaga xisoblang va taxlil qiling.
Masala №25
Toshkent shaxri 278 sonli bog’chada 1400 bolalar orasida chukurlashtirilgan tibbiy ko’rik natijalariga asosan 520 o’quvchi 1 chi salomatlik guruxiga 450 ta bola 2 salomatlik guruxiga kiritildi, 3 salomatlik guruxiga 2 chi salomatlik guruxiga nisbatan 100 ta bola kam miqdorda kiritildi. Kolgan bolalarning barchasi 4 chi salomatlik guruxiga kiritildi.
Bolalarning salomatlik guruxlari bo’yicha qancha foizni tashkil qilishini % larda xisoblang.
Masala №26
Tumanda 30 ta maktabgacha tarbiya muassasalari faoliyat ko’rsatyapti (yasli va bog’chalar). Loyiha bo’yicha ko’rsatilgan o’rinlar soni yasli yoshidagi bolalar uchun 2700 o’rinli, maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalar uchun esa 6900 o’rin ko’zda to’tilgan. Yasli yoshidagi bolalarning tqldirilgan o’rinlari soni 3000 tani, maktab oldi guruhidagi tqldirilgan o’rinlarning soni 9000 tani tashkil qiladi. Yasli va maktab oldi guruhidagi bolalarning ortiqcha foizini hisoblab toping. Bolalarni guruhlardagi me'yoriy darajasini ta'minlash maqsadida
290 o’rinli maktabgacha tarbiya muassasalaridan qanchasini qurish kerak.