Qishloq va suv xujaligi energiya taminoti fakulteti

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA TA’LIM VAZIRLIGI
QISHLOQ VA SUV XUJALIGI VAZIRLIGI TOSHKENT IRRIGATSIYA VA QISHLOQ XUJALIGINI MEXANIZATSIYALASH MILLIY TATQIQOT UNVERSTETI
“QISHLOQ VA SUV XUJALIGI ENERGIYA TAMINOTI FAKULTETI”
“TEXNALOGIK JARAYONLAR VA ISHLAB CHIQARISHNI AVTOMATLASHTIRISH VA BOSHQARISH” kafedirasi

5311000-Texnalogik jarayonlar va ishlab chiqishni avtomatlashtirish va boshqarish (suv xujaligida) yo’nalishi bo’yicha

“Qaynar buloq” nasos stansiyasidagi nasos agregatini zamonaviy dasturiy vositalar yordamida boshqarish masalalarini ishlab chiqish:

Mavzusidagi


BITIRUV MALAKAVIY ISH


Bajardi: 4/4 TJ va ICHAB guruhi
Talabasi Norqulov Mirjalol


Rahbar: Pofesir Bozorov E.
Himoyaga ruxsat etildi

“____”_________________2022y.

TJ va ICHAB kafedirasi mudiri Gazeyiva R

ANNOTATSIYA
Ushbu bitiruv malakaviy ishi avtomatik nasos stansiya asosida suv
ta‘minoti tizimini ishlab chiqishiga bag‘ishlangan.
Bitiruv malakaviy ishining tushuntirish xati quyidagi qismlardan iborat:
kirish, nazariy kism (1- chi bob), asosiy kism (2- chi bob), mexnat muxofazasi
kismi (3- chi bob), xulosa, adabiyotlar.
Kirishda qishloq xo‘jaligida tabiiy suvlardan foydalanish imkoniyatlari,
qishloq xo‘jaligida suv ta‘minoti muammolari ko‘rib chiqilgan va mavzuning
aktualligi, masalaning quyilishi, bitiruv malakaviy ishining maqsadi keltirilgan.
1-chi bobda suv ta‘minot tizimlarning qo‘llash xususiyatlari va
afzalliklari, suv ta‘minot tizimlarida qo‘llaniladigan nasos turlari, nasos
stansiyalarning avtomatlashtirishning nazariy asoslari keltirilgan.
2-chi bobda avtomatik nasos stansiya asosida quduqdan suv bilan
ta‘minlash tizimning tarkibi, funksiyalanishi, sxemasi keltirilgan, tizimda
ishlatiladigan avtomatikaning texnik vositasi aniqlangan va boshqaruv tizimining
hisobi bajarilgan.
3-chi bobning nomi: «Mehnat muhofazasi va hayot xavfsizligi».
Tushuntirish xatining shu qismida texnika xavfsizligi, yongin xavfsizligi,
fuqaro muhofazasi savollari ko‘rib chiqilgan.Muhandislik tizimlarini jo'natish uchun namuna loyihasini yuklab oling. Avtomatlashtirish va dispetcherlik tizimlarini loyihalash. III.1.5 Nasosli drenaj kanalizatsiyasini avtomatlashtirish
Va odatiy uy-joy kommunal xo'jaligi ob'ektlarini amalga oshiradigan loyiha kutubxonasi elementlari to'plami tayyor komponentlardan dispetcherlik tizimlarini "yig'ish" imkonini beradi. Ushbu ishlanma sizga loyihalarni yaratishni sezilarli darajada soddalashtirish va ularni ishlab chiqish vaqtini kattalik tartibida qisqartirish imkonini beradi.
Dispetcherlik loyihalarini amalga oshirishning narxi va muddatlari ularni amalga oshirish uchun vositalarni tanlash bo'yicha qaror qabul qilishga tobora ko'proq ta'sir qilmoqda. Qo'shimcha xarajatlar, ayniqsa, byudjetlarning umumiy sekvestri holatida og'riqli bo'ladi va ba'zan muddatlar xuddi shu sababga ko'ra o'tkazib yuboriladi - mablag'lar uskunalar sotib olish va ish haqini to'lash uchun kech ajratiladi. Hech kimga sir emaski, so'nggi yillarda aksariyat loyihalarda xarajatlarning muhim qismi ishlab chiquvchilarga to'langan. Mutaxassislar kam, ular juda arzon emas. Bunday vaziyatda maxsus tizimlardan foydalanish vasvasasi katta. Ammo bu yo'ldan borishga harakat qilgan har bir kishi, bu mahalliy xususiyatlar va ehtiyojlarni to'liq hisobga olmaydigan juda qattiq tizimga olib kelishini allaqachon biladi. Natijada, uni amalga oshirish samarasi asosan hech narsaga kamayadi. Xo'sh, nima qilish kerak, ishlab chiquvchilarning kam va qimmat kuchlarini sarflash va universal SCADA tizimiga asoslangan noldan tizim yaratish?
Yaxshiyamki, oltin o'rtacha bor. U Rossiya Federatsiyasi bo'ylab uy-joy-kommunal xo'jaligida keng tarqalgan o'z tizimi va tipik loyiha elementlari to'plami asosida taklif etiladi. ob'ekt mafkurasiga asoslanadi, shuning uchun loyihaning har bir bunday elementi so'roq qilinadigan va nazorat qilinadigan parametrlar ro'yxati, ularning arxivlari va xabarlari, ishlov berish algoritmlari va mnemonik diagrammalar, boshqaruv oynalari va hisobotlari, parametrlarni o'z ichiga olgan odatiy uy-joy kommunal xo'jaligi ob'ektini to'liq amalga oshiradi. grafiklar va hodisalar jurnallarini o'zgartirish.
Oddiy ob'ektlar orasida:
Individual issiqlik punktlari (ITP);
gazni boshqarish punktlari;
Barcha turdagi nasos stantsiyalari (suv, kanalizatsiya, yong'in, bo'ron);
Ventilyatsiya qurilmalari;
Transformator podstansiyalari;
Zaxira quvvat manbai (ATS va DGU);
Kvartira va uy resurslarini hisobga olish.