Risolat 1-ma’ruza: moliyaviy savodxonlik fanining maqsadi va ijtimoiy zaruriyat ekanligi. Umumiy turdagi davlat va nodavlat maktabgacha ta’lim tashkilotlari to‘G‘risida nizom. Reja

NAZORAT UCHUN SAVOLLAR

1. 
   Nodavlat ta’lim xizmatlari ko‘rsatish sohasidagi faoliyatni litsenziyalash tartibi to‘g‘risidagi Nizom haqida tushuntiring.
   
2. 
   Nodavlat ta’lim xizmatlari ko‘rsatish sohasidagi faoliyat bo‘yicha litsenziya olish uchun zarur bo‘lgan hujjatlar nimalardan iborat?
   
3. 
   Litsenziya talablari va shartlariga rioya etilishini nazorat qilish tartibi qanday faoliyalarda namoyon bo‘ladi?
   

7-Mavzu : LOYIHALAR VA ULARNING TURLARI.
Reja :

1. 
   Jamg‘armalar tasarrufidagi loyihalar.
   
2. 
   Innovatsiya vazirligi loyihalari.
   
3. 
   Xalqaro loyihalar.
   

Tayanch so‘z va iboralar : loyiha , loyiha turlari , xalqaro loyihalar, innovatsiya vazirligi, iqtisodiy loyiha , ta`lim loyihasi, ijtimoiy loyiha, tashkiliy loyiha, investetsiya loyihasi,jamg`arma tasarrufidagi loyihalar.
Jamg‘armalar tasarrufidagi loyihalar.
Loyiha - mo‘ljallangan ob’yektlarni qurish-yaratish uchun ularning loyihalarini tuzish va chizish jarayoni .Fan va texnikaning barcha sohalarida qo‘llaniladi.U iqtisodiy va texnikaviy hisob-kitob ,smeta tuzish ,chizmachilik, chizmalarni ko`paytirish amallarini o`z ichiga oladi, chizmalar asosida ko`pincha ob`yektning maketi tayyorlanadi. Loyihani maxsus tashkilotlar,firmalar yoki guruhlar amalga oshiradi.Bular sohalar bo`yicha yoki ixtisoslashtirilgan tarzda ish yuritadi. Biror ob`yektni loyihalashda standartlashtirilgan detallar , agregatlar , uzellar va me`yoriy hujjatlardan keng foydalaniladi.Loyiha ushbu bosqichlarda amalga oshiriladi : loyiha topshirig`i, loyiha yechimi , loyiha sinovi.Hozir loyihalash jarayonini avtomatlashtirishga ayniqsa keng e`tibor berilmoqda. Bunday tashkiliy –texnikaviy vositalar, electron-hisoblash vositalari, electron –hisoblash mashinalari, kompyuterlar ,avtomatika vositalaridan foydalaniladi.Loyihalarning bir necha turlari mavjud.
Faoliyat yo`nalishi bo`yicha loyihalar turlari :
Amalga oshirish muddati davomida loyihalar qisqa muddatli –bir yilgacha ,o`rta muddatli- bir yildan ikki yilgacha va uzoq muddatli –ikki yildan ortiq bo`lishi mumkin. Masalan, Marsni tadqiq etish bo`yicha xalqaro loyiha uzoq muddatli bo`lib ,o`nlab yillar davom etadi.
Muddati bo`yicha loyiha turlari :
Murakkabligi va miqyosi oddiy ,o`rta va murakkab loyihalarni ajratib turadi.Masalan, maktab o`quvchilari tomonidan ishlab chiqilayotgan ta`lim loyihasining murakkabligi va ko`lami hattoki xalqaro maktab “Maktabda Yevropaga “ o`xshash bo`lsa ham , Marsni o`rganish bo`yicha xalqaro loyihaning ko`lami bilan solishtirib bo`lmaydi.
Umumiy ma`noda loyiha – bu ma`lum bir faoliyat natijasida real mahsulot moddiy yoki intellectual shaklda amalga oshiriladigan yangi g`oya .
Loyihalarni tasniflash mezonlari hisobga olingan,endi siz aniq loyihalarning tavsifiga o`tishining mumkin :
tashkiliy;
ijtimoiy;
iqtisodiy;
o`qitish;
investitsiya.
Tashkiliy loyihalarning xususiyatlari.
Ular yangi komponiyalarni tashkil etish va isloh etish ,shuningdek forumlar, konferensiyalar ,seminarlar, simpoziumlar o`tkazish bilan bogliq .
Iqtisodiy loyihalarning maqsadi tashkilotlarni qayta qurish, shuningdek bojxona va soliq tizimining mavjudligi hisoblanadi.
Ijtimoiy loyihalar.
So`nngi paytlarda ko`plab tashkilotlar ushbu shakldan faol foydalanmoqdalar.Masalan,umumta’lim maktabida xayriya ishlarida ishtirok etadigan ko`ngillilar –ko`ngillilarning bo`linmasi mavjud : keksa odamlarga yordam berish;maktab atrofini obodonlashtirish . Ijtimoiy faollik ko`plab yirik kompaniyalar va sanoat korxonalari uchun ham xarakterlidir. Masalan, Siemens kompaniyasi mamlakatimizda iqtidorli bolalarni qo`llab quvvatlashga qaratilgan ijtimoiy loyihani amalga oshirmoqda.
Ta`lim loyihalari.
Loyihalarning zamonaviy tasnifi o`quv jarayoniga mos keladigan shaklni ajratib turadi. Mahalliy ta`limga yangi standartlar kiritilgandan so`ng ,ilmiy tadqiqot va loyiha faoliyati boshlang`ich va o`rta maktablarda universal ta`lim ko`nikmalarini olishning majburiy shakliga aylanadi .
Investitsion loyihalar.
Aslida barcha loyihalar ushbu ta`rifga mos keladi,chunki ularning ko`plari ma`lum moliyaviy investitsiyalarga muhtoj .Ushbu shakl ajratilgan vaqt ichida aniq natijaga erishishga qaratilgan o`zaro bog`liq tashabbuslar to`plamini o`z ichiga oladi.Ular investitsiyalar ko`lami , shuningdek ma`lum darajada tavakkalchilik bilan tavsiflanadi.
Jamg`arma tasviriy san’at , adabiyot, teatr, musiqa va xoreografiya sohasidagi tadbirlarni muntazam ravishda amalga oshirib boradi va shu yo`nalishda amalga oshirilayotgan loyihalarni qo`llab –quvvatlaydi.