Sanoat ekologiyasi

Anorganik changlar. Kvars, sopol, marmar, sement, ohak, tuproq, ma`danlar va boshqa materiallarga ishlov berish paytida hosil bo`ladigan changlar ushbu guruhga kiradi.

Zaharli changlar.

Portlovchi changlar

Yonuvchi changlar

Zarrachalarning o`lchamiga qarab, changlar 3 guruhga bo`linadi.

1. 
   Ko`zga ro`rinuvchi changlar. Bunday chang zarrachalarning o`lchami 10 mkm dan katta bo`lib, ular o`z oq`irligi bilan bemalol cho`ka oladi.
   
2. 
   Miqroskopik changlar. Ularning o`lchami 0,25 - 10,0 mkm atrofida bo`lib, yerga asta-sekinlik bilan cho`kishi mumkin.
   
3. 
   Ultramiqroskopik changlar. O`lchami 0,25 mkm dan kichik bo`lgan bu changlar havoda muallaq turadi va ularni tlektron miqroskoplar yordamida ko`rish mumkin.
   

O`lchami 10 mkm dan kichik dispers sistemalarga, ayerozollar deb ataladi. Chang va ayerozollarning o`lchami qancha kichik bo`lsa, ular nafas olish yo`llari orqali organizmga tez singib boradi.
Atmosfera havosini zaharli gazlardan tozalash asosan 2 usulda amalga oshiriladi:

1. 
   Atmosfera havosini quruq usulda tozalash.
   
2. 
   Atmosfera havosini ho’l usulda tozalash.
   

Atmosfera havosiga chiqariladigan quruq chang zarrachalarning o’lchamlariga qarab, havo changdan quyidagi tozalash qurilmalari yordamida tozalanadi.

1. 
   Chang cho’ktirish kameralari.
   
2. 
   Siklonlar.
   
3. 
   Skrubberlar.
   
4. 
   Filtrlar.
   
5. 
   Elektr filtrlar.
   
6. 
   Absorberlar.
   

Ushbu tozalash kurilmalarining ishlash prinsiplari va texnik-iqtisodiy ko’rsatkichlari bilan tanishib chiqamiz. Ularning orasida chang cho’ktirish kameralari alohida o’rin egallaydi.

2.1-rasm. Gorizontal chang cho`ktirish kamerasi.