Ўсмир ўқувчи руҳий дунёсида пайдо бўладиган бундай ҳолатлар балоғат даври ўтиши билан бир меъёрга келиб қолади. Лекин фарзанд ўстираётган ҳар бир ота-она боланинг ўсиши тўғрисида, унинг ўзига хос хусусияти ҳақида зарур тушунчага эга бўлсалар фойдадан ҳоли бўлмайди, албатта. - Ўсмир ўқувчи руҳий дунёсида пайдо бўладиган бундай ҳолатлар балоғат даври ўтиши билан бир меъёрга келиб қолади. Лекин фарзанд ўстираётган ҳар бир ота-она боланинг ўсиши тўғрисида, унинг ўзига хос хусусияти ҳақида зарур тушунчага эга бўлсалар фойдадан ҳоли бўлмайди, албатта.
- Шу нарсани алоҳида таъкидлаш керакки, бу ёшдаги ўсмирлар ўта таъсирчан, айниқса ташқи таъсирга, ташқи воқеаларга берилувчан бўладилар. Ишқий китоблар ўқиш, шунга ўхшаш кинофильмларни томоша қилишга жуда қизиқадилар. Ўзларининг ташқи қиёфаларига кўпрок эътибор бера бошлайдилар. Ўғил болаларда соч қўйиш, дурустроқ кийиниш иштиёқи туғилади, қизлар эса ойнага кўпрок қарайдиган бўлиб қоладилар.
Ўсмирлик ёшидаги болаларнинг жисмоний хусусиятлари. Ўсмир организмида рўй берадиган ўзгаришлар бола ривожланишининг айни шу даврида биологик, физиологик етуклиги борасида амалга ошади. Ўсмир организмида рўй берадиган ўзгаришлар бола ривожланишининг айни шу даврида биологик, физиологик етуклиги борасида амалга ошади. Физиологик ривожланиш ва жинсий балоғатга етишиши жараёнининг янги босқичи бошланади. Ўсмирлик ёшида қизлар ва уғил болаларнинг жисмоний қиёфасида муҳим ўзгаришлар рўй беради. Бу даврнинг бошланишида қизлар ўғил боларга нисбатан тезроқ ривожланадилар. Бу нарса қиз болаларнинг эртароқ жинсий балоғатга етишишига боғлиқдир. VII-VIII синфларда ўғил болалар тез ўсиб, қиз болалар билан тенглашиб оладилар. 9-10 синфга ўтганларида бу босқич ўғил болаларда юқорилаб кетади. Қизлар 14 ёшда, ўғил болалар 15 ёшда балоғатга етадилар. Ўсмирлик даврида ўғил болаларнинг бўйи 25-30 см, қиз балаларники 18-20 см ўсади. Ўсмирлик ёшининг 2- даврида юз суяклари, айниқса унинг ўрта қисми (бурун, юқори жағ, ёноқ ) жуда тез шакиллана бошлайди. Оғиз бўшлиғи ва халқум ўзгаради, бўғизда ҳам ўзгариш рўй беради:Овоз пайлари узаяди ва кўпаяди. Натижада ўсмирларнинг айниқса, ўғил болаларнинг овози йўғон ва паст бўлиб қолади. - Ўсмирлик ёшининг 2- даврида юз суяклари, айниқса унинг ўрта қисми (бурун, юқори жағ, ёноқ ) жуда тез шакиллана бошлайди. Оғиз бўшлиғи ва халқум ўзгаради, бўғизда ҳам ўзгариш рўй беради:Овоз пайлари узаяди ва кўпаяди. Натижада ўсмирларнинг айниқса, ўғил болаларнинг овози йўғон ва паст бўлиб қолади.
- Ўсмирлик ёшида мускул тизимининг ўсиши ҳам ўзига хос хусусиятларга эга. Мускуллар тез ўсиб, мустаҳкамланиб борсада, лекин оёқ ва қўл суякларининг ўсишидан орқада қолади. Натижада ўсмир гавдаси номутаносиб, ҳаракатлари, юриши нотекис, бесўнақай бўлади, оёқлар узун, мускуллар нозик бўлганидан ўсмир юришидаги бесўнақайлик кўзга ташланиб туради.
Ўсмир
Қўл-оёқ ўсиб, хатто ота-онанинг кўзига бесўнақай кўринади. Шундай пайтларда айрим ота-оналар боладаги бу ўзгаришни кузатиб, унинг юриш-туришига разм солиш, сўнг тўғри муомала қилиш ўрнига гоҳида, « Эй мунча қўпол, беўхшов бўлиб кетаяпсан, хеч нарсага қовушмайсан» деб уни ранжитиб қўядилар
Кўкрак қафаси тананинг бўйга ўсишига нисбатан секинроқ ўсади. Натижада ўсмир кўкраги тор бўлади. Бу эса ўз навбатида муайян даражада кислородга кўпрок эҳтиёж сездиради. Кислородга эҳтиёж ўсмирнинг психик фаолиятига таъсир этиб, мия мускул системасидан фарқли равишда кислородни бир неча марта кўп исътемол қилади
Do'stlaringiz bilan baham: |