Tadbirkorlik va boshqaruv fakulteti

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
MURTOZAQULOV G’AYRAT IMOMIDDINOVICHNING
Menejment fanidan tayyorlagan mustaqil ishi
DENOV TADBIRKORLIK VA PEDAGOGIKA INSTITUTI “TADBIRKORLIK VA BOSHQARUV FAKULTETI” SIRTQI (MAXSUS SIRTQI (IKKINCHI OLIT TA’LIM)) SHAKLINING IQTISODIYOT (tarmoqlar va sohalar) YO’NALISHI TALABASI
Denov – 2022
Мавзу: Korxona qudratini boshqarish
Reja:
• 1. Korxona qudratini boshqarish
texnologiyasining bosqichlari.
• 2. Korxonaning iqtisodiy qudrati.
• 3. Korxona qudratining raqobatbardoshligi.
• Mahsulot sifati;
• Korxona imidji;
• Raqobatbardoshlik;
• Hamkorlar bilan aloqadagi mavqe-ning yuqoriligi;
• Innovatsion texnologiya va texnika bilan ta’minlanganlik darajasi.
Korxona qudratini belgilovchi omillar:
Korxonalar boshqaruvi uning pul bilan bog‘liq bo‘lgan ko‘rsatkichlari tahliliga asoslangan. Ammo bunday yondashish korxona faoliyatidagi boshqa muhim tomonlarini ochib berolmaydi.
Amerikalik olimlar R. Kaplan va D. Norton 1990-yillarda 12 ta yirik kompaniya xo‘jalik faoliyatining pul bilan bog‘liq bo‘lmagan ko‘rsatkichlarini ham hisobga oladigan natijalarni baholash tizimini o‘rgandilar va ko‘rsatkichlarning muvofiqlashgan tizimining konsepsiyasini yaratdilar.
• Korxona quvvati deb, dastgoh va ishlab chiqarish maydonlaridan ilg’or texnologiya, ishlab chiqarish va mehnatni tashkil etishning ilg’or usullaridan to’liq foydalangan sharoitda yiligi korxonaning eng ko’p mahsulot ishlab chiqarish yoki xom ashyoni qayta ishlash imkoniyatiga aytiladi.
• Korxona quvvati mahsulot qaysi birlikda hisoblansa shu birliklarda aniqlanadi.
• Korxona quvvati bazis yoki reja davrida nisbatan foiz hisobida ham ifodalanadi.
• Korxona quvvati- uning yetakchi, tayyor mahsulot ishlab chiqaruvchi sexlari bilan topiladi.
• Ishlab chiqarish quvvatidan unumli, to’liq foydalanishni ta’minlash yo’llari quyidagilar:
• Asosiy fondlarni o’z vaqtida yangilab turish;
• Ishlab chiqarish jarayonidagi uzilishlar, turg’unlik holatlarini kelttirib chiqaruvchi sabablarni yo’qotish yoki kamaytirish;
• Ishlab chiqarishni tashkil etishning foydali, ilg’or shakllari, usullarini qo’llash va shular hisobiga mehnat buyumlariga ishlov berish tartibini uzluksiz va bir vaqtda hamma ish joylarida olib boorish;
• Mehnatni ish joylari bo’yicha aniq taqsimlash;
• Dastgohlarning ish vaqti fondidan to’liq foydalanishni ta’minlash.
• Texnologik jarayonlarni bir me’yorda to’liq foydalanishini ta’minlash.
• Hozirda mamlakatda SMTni ishlab chiqish va tatbiq etish borasida katta tajriba to‘plangan.
• 68 ta korxonada sifatni boshqarish tizimini tatbiq etish yuzasidan tadbirlar rejalashtirilgan, ulardan 30 tasida sifatni boshqarish tizimini qo‘llash bo‘yicha ishlar boshlangan, 23 ta korxonada esa tayyorgarlik ishlari olib borilmoqda.
• Ana shu tajribaga asoslangan holda, SMTni tatbiq etish jarayonining samaradorligi tahlil qilindi, hamda shunday faoliyatga kirishish arafasida turgan korxonalar uchun qator tavsiyanomalar tayyorlandi.
• Ularning aksariyat qismini SMTni ishlab chiqish va tatbiq etish jarayonini qanday qilib arzonroq, tezroq va eng muhimi, foydaliroq qilish borasidagi tavsiyanomalar tashkil etadi.
• Korxona rahbarida, SMT qanday maqsadda tatbiq etilmoqda degan savolning tug‘ilishi tabiiy yodingizda bo‘lsin, qanday foyda keltirishini bilmasangiz biror-bir tizimni joriy qilishdan hech qanday naf yo‘q.
• SMTning 6 ta asosiy tartiboti (hujjatlar, yozuvlarni, nomuvofiq mahsulotlarni boshqarish, ichki auditlar, tuzatuvchi) va ogohlantiruvchi harakatlarini tatbiq qilish yetarli, ular tashkilotdagi barcha jarayonlarni maqbullashtirishga olib keladi, degan noto‘g‘ri tushuncha mavjud.
• O‘tkazilgan tadqiqotlar bunda fikrlarning noo‘rinligini ko‘rsatadi.
• Faqat sizning korxonangiz uchun xos bo‘lgan (mahsulotlarning hayotiy turkumi jarayonlari deb ataladigan) jarayonlar tubdan o‘zgartirilgan holdagina real va jiddiy yutuqlarga erishish mumkin.
• Korxonalar rahbarlariga SMTni tatbiq etish maqsadlarini aniqlashda prinsipial jihatdan o‘zgacha yondoshuvga amal qilish tavsiya etiladi. Bunday yondoshuv uchta oddiy qoidaga asoslangan, xususan:
• 1. Korxonangizda qanday jarayon va yoki vazifalar korxonangizning «tor joyi», nozik tomoni hisoblanadi hamda tubdan qayta qurish va yaxshilashni talab qiladi.
• 2. Qayta qurish – bu yangilik jarayoni, uni munosib kadrlar bilan mustahkamlang, qo‘shimcha resurslar bilan ta’minlang, jarayonni tartibga soling va imkon qadar avtomatlashtiring.
• 3. ISO 9000 seriyasi standartlari talablariga muvofiq bu jarayonni boshqaring.
ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАХМАТ