Tadqiqot mavzusining dolzarbligi

Tadqiqotning obyekti. Dissertatsiya ishining tadqiqot obyekti Surxondaryo havzasi va uning daryolari hisoblanadi.

Tadqiqot natijalarining nazariy va amaliy ahamiyati. Respublikamiz bo’yicha suvdan oqilona foydalanish va muhofaza qilish masalasi eng dolzarb va ustovor muammolardan biri bo’lib turibdi va u kelajakda ham mamlakatimizning iqtisodiy rivojlanishini, aholining salomatligini belgilovchi asosiy omil bo’lib qoladi. Masalaning o’ta dolzarbligini inobatga olgan holda hamma suv obyektlari atroflicha o’rganilishi, ularning zahiralari, xalq-xo’jaligida foydalanish holati chuqur, har tomonlama tahlil, qilinishi lozim. Surxondaryo havzasi yer resurslariga boy, lekin suv resurslari nisbatan chegaralangan hududlardan hisoblanadi. Subtropik iqlim sharoitga ega bo’lgan bu hudud respublikamiz aholisining yil davomida dehqonchilik mahsulotlari bilan ta’minlash imkoniyatiga egaligini inobatga olib hududning tabiiy resurslaridan ayniqsa, suv resurslaridan samarali foydalanishning ilmiy asoslarini ishlab chiqish katta amaliy ahamiyatga ega. Ko’p asrlik inson xo’jalik faoliyati ta’sirida Surxondaryo daryosi suvlarida miqdoriy va sifatiy o’zgarishlar ro’y berdi va bermoqda. Daryo suvidan foydalanishda foydali ish koiffisenti 50-70 % ni tashkil qiladi, 30 % dan 50 % gacha suv isrof qilinmoqda. Sug’orishda hozirgi zamon ilg’or texnologiyalardan foydalanish (topchilatib, purkab, tomir ostiga) jo’yaklar bilan yoki bostirib sug’orishga nisbatan suvni 5-6 marotaba tejash imkoniyatini beradi.