Таълимнинг услубий принциплари

7.Услубий принципларнинг ўзаро алоқаси

Жисмоний тарбия принциплари хусусида айтиб ўтилган фикрларни диққат билан таҳлил қилсак, уларнинг мазмуни б'ирбири билан шундай туташган бири-бирига сингиб кетган ва хатто ўзаро мослашиб кетганлигини кўришимиз мумкин. Бунга ажабланмаса хам бўлади, чунки уларнинг барчаси бир жараённи айрим ажратилган томонлари ва қонуниятларини ифодалайди, моҳиятига кўра улар алоҳида, лекин шартли равишда алоҳида аспектдаги принциплардек ифодаланади.

Онглилик ва фаоллилик принципи жисмоний тарбиянинг бошка барча принципларининг амалга оширилиши умумий шартлари тарзида кабул қилиниши мумкин. Чунки, шуғулланувчиларнинг ишга онгли ва актив муносабати ўқув материалини кучига ярашалилигига, эгалланган билим, малака ва кўникманинг пухталиги, аввалгиларининг кейингиларига боғланиши ва ҳоказолар билан характерланади. Бошка томондан, шуғулланувчиларнинг актив фаолияти орқали белгиланган мақсадга олиб бориши, кўргазмалилик, кучига ярашалилик, индивидуаллаштириш, системалилик, талабларни аста-секинлик билан ошириш принципларидан келиб чикса, ҳақиқатдан хам онгли деб кабул қилинади.
Кучга ярашалилик ва индивидуаллаштириш принципларини ҳисобга олмасак, машғулотларнинг кетма-кетлиги ва нагрузканинг оширишнинг рационал йўлларини танлай олмаймиз. Ўз навбатида, кучига ярашалилик чегарасини белгилаш системалилик ва талабларни ошириш принципи асосида амалга оширилади бундан келиб чиқадики, кўрсатилган принципларнинг ҳеч бири бошқаларини инкор қилиш билан тўлалигича амалиётга тадбик қилинмайди. Уларнинг ўзаро бирлиги асосида ҳар бирининг таъсир доираси тарбия жараёнига кутилган самарани бериши мумкин.


ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР

1. 
   Ўзбекистонда жисмоний тарбия ва спортни янада ривожлантириш чора тадбирлари тўғрисида, Вазирлар маҳкамасининг 1999 йил 27 майдаги
   

271-сонли қарори.

2. 
   Ўзбекистон Республикасида жисмоний тарбия ва спортни
   

ривожлантириш давлат дастури Консеппияси. Вазирлар маҳкамасининг
999 йил 27 майдаги қарорига илова.

3. 
   Каримов И.А. «Ўзбекистон келажаги буюк давлат» Т., Ўзбекистон,
   
4. 
   Каримов И.А. «Биздан озод ва обод Ватан қолсин» Т., Ўзбекистон, 1994.
   
5. 
   Каримов И.А. «Баркамол авлод орзуси», «Шарқ» нашриётматбаа
   

концерни бош таҳририяти, Т., 1999.

6. 
   Умумий ўрта таълимнинг Давлат таълим стандарти ва ўқув дастури,
   

«Шарқ» нашриёт—матбаа концерни бош таҳририяти, Тошкент, 1999.

7. 
   Абдумаликов Р., Юнусэв Т.Т. ва бошқалар. «Ўзбекистонда жисмоний
   

тарбия таълимининг ривожланиши», методик тавсиянома. Т., ЎзДЖТИ,
1992.

8. 
   Турсунов У., «Жисмоний тарбия назарияси ва методикаси», ўқув
   

қўкулланма, Кўкон, 1992.

9. 
   Жисмоний тарбия назарияси ва методикаси, дарслик, таржима, Т.,
   

«Ўкитувчи», 1967.Шияна, М., Просвещение, 1988.

10. 
    Матвеев Л.П. Теория и методика физической культуры. Учебник для
    

институтов, физ. культуры. М. ФиС, 1991. •

11. 
    Ф. Хўжаев, Т. Усманхўжаев. Бошланғич синфларда жисмоний тарбия,
    

ўқув қўлланма. Т., "Ўқитувчи", 1996.

12. 
    А. Абдуллаев. Жисмоний тарбия воситалари. Ўкув қўлланмас. Фарғона,
    

1999.