Тошкент ахборот технологиялари университети «Мобил алоқа тизимларида сигналларга рақамли ишлов бериш» фанидан маъруза

Такт импульслари генератори

• Радиочастотавий сигналлар (РЧС) ва микротўлқинли сигналлар (МТС) генераторлари

• РЧС ва МТС генераторлари сотали алоқа, Wi-Fi, WiMAX, GPS, аудио ва видео узатишиш, сунъий йўлдош алоқаси, радарлар ва радиоелектрон кураш каби турли хил иловаларда компонентлар, қабул қилгичлар ва тестлаш тизимларини синаш учун ишлатилади. РЧС ва МТС генераторлари одатда ўхшаш функциялар ва имкониятларга эга, аммо частота диапазонида фарқланади.
• РЧС ва МТС генераторларини аналог ёки векторли сигналлар генераторларига бўлиш мумкин.
• Рақамли коммуникацион тизимларнинг пайдо бўлиши билан анъанавий аналог сигналлар генераторлари ёрдамида бу тизимларни етарлича тестлаш мумкин бўлмайди. Бу рақамли сигналлар генератори деб ҳам аталадиган векторли сигналлар генераторининг яратилишига олиб келди. Бу сигналлар генераторлари рақамли модуляцияланган радиосигналларни генерациялай олади, улар QAM , QPSK , FSK , BPSK аa OFDM каби турли рақамли модуляциялаш форматларидан фойдаланишлари мумкин.

• Видеосигналлар генератори (VSG)

• Бу олдиндан аниқланган видео ёки тўлқин шаклидаги телевизион тебранишларни, шунингдек телевизион қурилмаларни синхронлаштиришда ишлатиладиган бошқа сигналларни чиқарадиган генераторлар ҳисобланади. VSGларнинг бир неча хил турлари кенг қўлланилади.
• Муайян туридан қатъи назар, VSGнинг чиқиш сигнали одатда телевидение учун мос келадиган синхронлаштириш сигналларини, шу жумладан горизонтал ва вертикал синхронлаштириш импульслари (аналог шаклда) ёки синхронлаш сўзларини (рақамли форматда) ўз ичига олади.
• Композит VSGлар (масалан, NTSC вa PAL) уларнинг чиқиш қисми сифатида синхронлаштириш сигналини ҳам ўз ичига олади.

• 60 ... 110 МГц диапазондаги узаткич генераторининг схемаси

• Ҳар қандай узаткичнинг энг муҳим блоки генератор ҳисобланади. Бу генераторнинг қанчалик барқарор ва аниқ ишлашига узатилган сигнални қабул қила олши боғлиқ бўлади.

• Схеманинг ишлаш тартиб қуйидагича.
• R1,R2 резисторли кучланиш бўлгичи базада ишчи нуқтанинг сурилишини ҳосил қилади. C3 конденсатор юқори частота бўйича Р2 резисторни шунтлайди.
• R2 резистор транзистор орқали ўтадиган токни чеклаш учун эмиттер занжирига киритилган.

• C1 конденсатор ва L1 ғалтак частотани ўрнатувчи тебраниш контурини ҳосил қилади. C2 конденсатор учун генератсиялаш зарур бўлган мусбат тескари алоқани таъминлайди

• Генерациялаш механизми қуйидагича.
• Схемани қуйидагича соддалаштириш мумкин:

• Транзистор ўрнига “манфий қаршиликка эга элемент” киртилади. Аслида, бу кучайтирувчи элемент. Яъни, унинг чиқишидаги ток киришдаги токдан катта бўлади.
• Бу элементнинг киришига тебраниш контури уланган. Бу элемент чиқишидан тебраниш контурига (C2 конденсатор орқали) тескари алоқа берилади.
• Шундай қилиб, элементнинг киришидаги ток ортганда (контур конденсатори қайта зарядланади), чиқишдаги ток ҳам ортади.

• Тескари алоқа орқали у яна тебранш контурига узатилади, “таъминот” бўлиб ўтади. Натижада, контурда сўнмас тебранишлар ҳосил бўлади.

•