Toshkent davlat texnika universiteti olmaliq filiali kafedrasi 5a-18ki guruh talabasi Tojiddinov Bunyodning

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
Islom Karimov nomidagi
TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI OLMALIQ FILIALI
<> kafedrasi 5a-18KI guruh talabasi Tojiddinov Bunyodning
<>
Fanidan
1-MUSTAQIL ISHI

OLMALIQ 2020-YIL

Mavzu: Aralash transport tizimi.

Reja:

1. 
   Kirish. Konchilik yo’nalishi.
   
2. 
   Qazib olish va yuklash usullari.
   
3. 
   Karyer transporti Karyer transportining o'ziga xos xususiyatlari.
   
4. 
   Konjinslarini temiryoi transportida tashish texnologiyasi.
   
5. 
   Karyerlarda avtomobil va konveyer transporti.
   
6. 
   Xulosa.
   
7. 
   Foydalanilgan adabiyotlar.
   

KIRISH

Konchilik yo‘nalishi - 0 ‘zbekiston Respuhlikasining yirik tarm oqlaridan biri bo‘lib, xalq xo'jaligini rivojlantirish va samaradorligining yuqori darajada bo'lishini ta'm inlashda katta ahamiyatga ega. Respublikada konchilik sanoati tarmoqlarida neft, tabiiy gaz, ko‘mir. rangli metall, nometall qurilish materiallari kabi ko‘plab foydali qazilma konlarini qazib chiqamvchi korxonalar faoliyat yuritadi. Konchilik sanoati texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarini yaxshilashga birinchi navbatda, konlarni progrcssiv ochiq usulda qazib olishni rivojlantirish orqali erishiladi. Foydali qazilma konlarini ochiq usulda qazib olish texnik-iqtisodiy va ijtimoiy jihatdan istiqbolli usul hisoblanadi. Ochiq usulda kon qazishning qudratli indastrial bazasi mavjudligi va foydali qazilma zaxiralarining yer yuziga yaqin joylashganligi tufayli hozirgi vaqtda m am lakatim izda qazib olinayotgan qattiq mineral xomashyoning katta qismi (80-85 %) ana shu progrcssiv ochiq usulda qazib olinmoqda. 0 ‘zbekislon Respublikasi Prezidenti I.A. Karim ovning ta’kidlashicha «... ()‘zbekiston zaminida mavjud bo‘lgan boyliklarga ega m am lakatlar jahon xaritasida ko‘p emas. Bu boyliklaming ko‘pchiligi hali ishga solinmagan». M amlakatimiz o ‘z boyliklari bilan haqli ravishda faxrlansa arziydi, chunki bu yerdan mashhur Mendeleyev davriy sistemasining deyarli barcha elementlari topilgan. Hozirga qadar 2,7 mingdan ziyod turli foydali qazilma konlari va m a’danlari bo‘lgan istiqbolli joylaraniqlangan. U lar 100 ga yaqin mineral xomashyo turiarini o‘z ichiga oladi. Shundan 60 dan ortig‘i ishlab chiqarishga jalb etilgan. 900 dan ortiq kon qidirib topilgan bo‘lib, ularning tasdiqlangan zaxiralari 970 milliard AQSH dollarini tashkil etadi. Shu bilan birga, umumiy mineral xomashyo potensial 3,3 trillion AQSH dollaridan ortiqroq baholanadi. 3 Наг yili respublika konlaridan taxminan 5.5 mlrd. dollar miqdorida foydali qazilmalar olinmoqda va ularyoniga 6.0-7.0 mlrd dollarlik yangi zaxiralar qo‘shilmoqda. Bir qator foydali qazilmalar, chunonchi, oltin, uran, mis, tabiiy gaz, volfram, kaliy tuzlari. fosforitlar. kaolinlar bo'yicha 0 ‘zbekiston tasdiqlangan zaxiralar va istiqbolli rudalar jihatidan butun dunyoda ham yetakchi o‘rinni egallaydi. 0 ‘zbekiston oltin zaxiralari bo‘yicha dunyoda 4 -o ‘rinda. uni qazib olish bo‘yicha 7-o‘rinda, mis zaxiralari bo‘yicha 10—11- o‘rinda. uranzaxirasi bo‘yicha 7-8-o‘rinda turadi. Hozirgi kunda qidirib topilgan zaxiralar negizida 400 ga yaqin kon, shaxta, karyer. neft-gaz konlari ishlab turibda. «Konchilik ishi» yo‘nalishi bo‘yicha m utaxassislar tayyorlashda kollej talabalari ushbu o‘quv qo‘llanma orqali konlar va atam alar to ‘g‘risida umumiy m a'lum ot oladilar. Ochiq kon ishlari. kon jinslarini qazishga tayyorlash, kon jinslarini qazib olish va yuklash. karyer yuklarini tashish, foydali qazilma boyliklarini qoplovchi qoplama jinslarni ag‘darmalaiga tashish va ag‘darm alar hosil qilish, karyer maydoni va uni ochish, foydali qazilma konlarini ochiq usulda qazib olish tizimlari texnologiyasi kabi masalalarni o‘rganadilar. 0 ‘quv qo‘llanma boNimlarining nazariy talqini akademik V.V. Rjevskiy, akademik N.V. Melnikov, professor E.F. Sheshko. professor M.T. Novojilov, prof. P.I. Tomakov va boshqa olimlar ijodlari bazasida yoritilgan. 0 ‘quv qo‘llanmani chop etishga tayyorlashda hurmatli ustoz, «Konchilik ishi» kafedrasi dotsenti N.X. Sagatov va K.B. Kazakbayevalar yaqindan yordam berganliklari uchun mualliflar ulaiga chuqur minatdorchilik bildiradilar.