Toshkent moliya instituti “Moliya” fani

5. Riskli aktivlarning daromadlilik stavkasi
Shunday qilib, bir yillik qo‘yilgan kapital daromadliligi (Kd), quyidagini tashkil etdi:
Kd = (ABdo - ABb + PD) : Abb
Bu yerda: Kd – bir yillik qo‘yilgan kapital daromadliligi;
ABdo – davr oxiridagi aksiya bahosi;
ABb – aksiyaning boshlang‘ich narxi;
PD – pulli dividendlar.
Ushbu misolda biz quyidagi daromadlilikka ega bo‘lamiz:
Kd = (10,5 ming so‘m - 10,0 ming so‘m + 0,5 ming so‘m) : 10,0 ming so‘m = 0,10 = 10%
E’tibor bering, qo‘yilgan kapital umumiy daromadini quyidagi komponentlar yig‘indisi sifatida ko‘rish mumkin: dividend ko‘rinishidagi daromad va aksiyalar bahosining o‘zgarishi:
Kd = (PD : ABb) + (ABdo - ABb) : ABb
Kd =DDk + BO‘k
Bu yerda: DDk - dividend daromadi komponenti;
BO‘k - baholar o‘zgarishi komponenti.
Kd = 5% +5% = 10%
Daromadlilikning real stavkasi, nominal foiz stavkasi va inflyatsiya darajasining nisbati aks etgan formula quyidagi ko‘rinishga ega:
yoki, mos ravishda,
Bu yerda: Drs –daromadlilikning real stavkasi;
Nfs – nominal foiz stavkasi;
Id - inflyatsiya darajasi.
Bozor iqtisodiyotida daromadlilik stavkalari darajasiga ta’sir etuvchi asosiy omillar
Ishlab chiqarish vositalarining samaradorligi
Ishlab chiqarish vositalarini ishlatish samaradorligiga nisbatan noaniqlik darajasi
Odamlarning vaqtinchalik nimanidir afzal
ko’rishi
Riskni yoqtirmaslik (maqsadga muvofiq ko’rmaslik)

Mamlakatlar	Indekslar
AQSh	Dow Jones Index, Standard & Poor's 500
Yaponiya	Nikkei, Topix
Buyuk Britaniya	FT-30, FT-100
Germaniya	DAX
Fransiya	CAC 40
Shveysariya	Credit Suisse
Yevropa, Avstraliya, Uzoq Sharq	MSCI, EAFE