Toshkent tibbiyot akademiyasi farg‘ona filiali “ijtimoiy fanlar” kafedrasi

Harbiy xavfsizlik – bu xalqaro munosabatlardagi, davlatlararo aloqalardagi va davlatning mudofaa imkoniyatlarining shunday holatiki, bunda urush xavfi minimal darajaga olib kelingan bo‘ladi. Harbiy xavfsizlikning ta’rifidan kelib chiqqan holda uning tashqi va ichki sohalarini ko‘rishimiz mumkin.
Harbiy xavfsizlikka tahdid – qurol-yarog‘ ishlatish yo‘li bilan mamlakatning ozodligiga, mustaqilligiga suverenitetiga, davlat birligiga, hududiy yaxlitligiga, uning milliy mulkiga, milliy qadriyatlari va manfaatlariga qaratilishi mumkin bo‘lgan tahdid; harbiy bayonotlar; namoyishkorona harakatlar, shantaj, bosim, harbiy vositalarni ishlatish yo‘li bilan amalga oshiriladigan hatti-harakatlar, tasodifiy harbiy to‘qnashuvlar, shuningdek, tasodifiy yadro urushining yuzaga kelish imkoniyati. Uning manbalari quyidagilar: ekstremistik-ekspansiv maqsadlarda harbiy tazyiq qo‘llashning mumkinligini tan olinishidan kelib chiqadigan harbiy doktrinalar va harbiy siyosat; boshqa davlatlar harbiy qudratining ularning mudofaa ehtiyojlaridan ortiq darajada kuchayishi, yadro qurolining mavjudligi va yadro urushi xavfining saqlanib qolishi; yadroviy imkoniyatni qo‘lga kiritishga intilayotgan bir guruh davlatlarning mavjudligi; harbiy-siyosiy notinchlikning keskinlashuvi (mintaqaviy va umumbashariy); harbiy-siyosiy keskinlik o‘choqlarining va qurolli nizolarning davlat chegarasida va uning hududida mavjudligi; harbiy razvedkalar faolligining o‘sishi; harbiy xavfsizlikka oid shartnomalarning buzilishi va h.k.
Hududiy mudofaa – davlat hududidagi ob’ektlar va kommunikatsiya tarmoqlarini dushman hujumidan, uning terroristik va diversion harakatlaridan himoya qilish, shuningdek,, harbiy holatni belgilash va qo‘llab-quvvatlash maqsadida amalga oshiriladigan harbiy va umumdavlat chora-tadbirlarining (asosiy) uzviy qismi.
Hukumat inqirozi – siyosatining tanazzulga yuz to‘tishi yoki mamlakat aholisining unga nisbatan ishonchsizlik bildirib hukumat iste’fosini talab qilishi va hukumatning biror bir vazifani uddalay olmasligi oqibatida hukumatning qisman yoki to‘liq iste’foga chiqishi.