Урарту, Қадимги Ўрта ер денгизидаги қадимги давлатлар, Аҳамонийлар (Сосонийлар) ва Қадимги Ҳиндистон давлатлари


Сурия ва Финикияда шахар-давлатларининг ташкил топиши. М



Download 47,42 Kb.
bet2/8
Sana23.02.2022
Hajmi47,42 Kb.
#120051
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
маруза-1

Сурия ва Финикияда шахар-давлатларининг ташкил топиши. М.
ав. VIII-VII минг йилликларда бу улкада утрок дехкончиликка асосланган илк кишлоклари пайдо булди. М. ав. VI-IV минг йилликларда эса бу кишлоклар кенгайиб, хужалик ривож топди. Ахоли орасида хусусий мулк, мулкий тенгсизлик ва табакаланиш шакллана бошлайди. Кейинчалик эса ибтидоий кишлоклар урнида Угарит, Арвад, Библ, Сидон, Тир, Дамашк, Эбла ва Кадеш каби шахар-давлатлари ташкил топади. Бу шахар- давлатларнинг хар бирини уз подшоси, кушини, сокчилари, камокхоналари, амалдорлари, козилари ва маъмурий идоралари булган.
Сурия ва Финикияда шишасозлик, заргарлик, мискарлик, темирчилик, куролсозлик, кулолчилик, меъморчилик ва айникса кемасозлик юксак даражада ривож топган эди. Финикиянинг Угарит, Арвад, Библ, Сидон ва Тир шахарлари сохилида кемасозлик устахоналари булган. Финикия кемалари узининг тез юрарлиги ва сифатлилиги билан шухрат козонган. Юнон тарихчиси Геродот “Форс кемалари ичида финикияликлар ясаб берган кемалар жуда яхши юриши билан бошкаларникидан ажралиб туради” — деб ёзган эди.
Финикия уша замондаёк узларини жасур куркмас денгизчилар ва ишбилармон савдогарлари билан шухрат козонган. Улар М. ав. ХVI асрдаёк Уртаер денгизи сохилидаги мамлакатлар билан кизгин савдо- сотик ишларини олиб борганлар. Улар Атлантика океанига чикиб, унинг Гарбий сохиллари буйлаб сузиб, Британиягача етиб борганлар. Улар
Шимолий Африкадаги Карфагенда уз манзилгохларини курганлар. Улар Кора денгиз сохилидаги мамлакатлари билан кизгин савдо ишлари олиб борганлар. Финикияликлар Бобил, Миср, Мидия билан куриклик йули оркали савдо-сотик ишларини олиб борганлар.
Сурия ва Финикиядан хорижий улкаларга шиша, ойна, зайтун мойи, мусаллас, кимматбахо газлама, заргарлик буюмлари, сифатли кора ёгоч, хар турли буёк ва бошка нарсалар чикарилган. Хорижий мамлакатлардан эса мамлакатга зиравор, олтин, кумуш, фил суяги ва бошка буюмлар келтирилган.


Кадимги Карфаген давлати Кадимги Карфагеннинг географик урни , табиий шароитлари ва ахолиси. Карфаген Уртаерденгизининг гарбида, Африканинг шимоли - гарбий бурчагида жойлашган кадимги кулдорлик давлатларидан бири хисобланган. Карфаген таркибига Уртаерденгизиниг гарбидаги Мальта, Сардиния, Корсика, Балеар ороллари ва Сицилиянинг гарбий кисми кирган. Шунингдек, кейинчалик шимолий Африкадаги Утика ва Иепаниядаги Гадес шахарлари хам Карфаген кушинлари томонидан босиб олинган. Карфаген хозирги Тунис урнида булган.
Хрзирги Тунис кадимги Карфагеннинг ер усти тузилиши хилма - хил булиб худудининг 3/1 кисмини Атлас тоглари ва мамлакат шимолидаги баландлиги 1520 метргача булган ясси тоглик ташкил этади. Мамлакатнинг марказий кисмида айримлари денгиз сатдан паст жойлашган шур куллар хам мавжуд булган текистлик ва пасттекисликлар бор. Жануб ва шарк томонларини Сахрои Кабирнинг кумлари ураб туради. Карфагенда дарёлар кам, асосий дарёси Мажарда дарёсидир.
Мамлакат иклими субтропик, жанубий ва шаркий томони иссик - жазира. Карфаген шимолида агава, апунца, ёввойи зайтун, эман ва бошка усимликлар усади. Жанубида эса тиканли буталар, лишайниклар, сахро дарахтларидан талха ва эталлар усади. Х,айвонот дунёси у кадар бой эмас. Йирик хайвонлари кора коплон, тог куйи, корахал, силовсин, ёввойи мушук, гепард, шокол ва тулкидан иборат. Уртаер денгизида эса баликлар ва сув хайвонлари сероб булган.
М. ав. V-III асрларда Карфаген кулдорлик давлат уз куч - кудратининг юкори погонасига кутарилади. Карфаген кушинлари Сицилиядаги маглубиятдан сунг ташки сиёсат сохасидаги харакатларини Шимолий Африкага каратадилар. Карфаген кушинлари шахар атрофи ва кушни кабилалар яшайдиган ерларни босиб олиб, Карфагенга кушиб оладилар. Шунингдек Карфагенликлар хозирги Тунис, Жазоир, Гарбий Африкада жойлашган Марокаш, Марвитания каби Атлантика океани сохилларидаги давлатларнинг ерларини хам босиб оладилар.
Мазкур даврда Карфаген Гарбий Уртаерденгизидаги Корсика, Сардиния, Мальта, Испаниянинг жануби ва Африканинг Атлантика сохилларини эгаллаб уз даврининг сиёсий ва иктисодий жихатдан кудратли давлатига айланади ва узининг истилочилик сиёсатини давом эттиради.
Маълумки м.ав^-IV асрларда Карфаген Уртаер денгизидаги энг йирик савдо - сотик марказларидан бирига айланди. Унинг худудига Шаркий Уртаерденгизи сохилларида жойлашган Финикия, Миср, Кичик Осиё, катор Юнон шахарлари, Сахрои Кабир ичкарисидан, шунингдек Атлантика сохилларидаги мамлакатлардан турли - туман буюмлар келар эди. Уз урнида Карфагендан номлари зикр килинган мамлакатларга хилма

  • хил буюмлар чикариб сотилар эди. Четдан келган буюмларни олди - сотти савдосида карфагенлик савдогарлар воситачилик вазифаЦини бажарар эдилар. Шуни айтиб утиш жоизки Карфаген курфазида денгиз кемалари кириб келиб турадиган ва чикиб кетадиган жойлар ораста килиб куйилган эди. Узокдан келган савдогарлар ва уларнинг буюмларини саклаш учун омборлар ва одамлар учун турар жойлар мехмонхоналар хам бор эди.


Download 47,42 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish