Вариант №41 Иқтисодий ўсишнинг экстенсив ва интенсив турлари

2. Макроиқтисодий барқарорлаштириш сиёсатини амалга ошириш натижалари.

Makroiqtisodiy barqarorlik – iqtisodiyotning barqaror oʼsishi hamda aholi faravonligi oshishining kafolatidir. Mamlakatda inflyatsiya darajasini pasaytirish Markaziy banklarning bosh maqsadiga aylangan. Inflyatsiyaning yuqori darajada namoyon boʼlishi iqtisodiy oʼsishning sekinlashiga va aholi daromadlarining real qiymatining tushib ketishiga olib keladi. Oʼzbekiston Respublikasining mustaqillikdan keyingi davrida yuqori inflyatsiya darajasi kuzatilganligi va faqatgina 2003-2016 yillarda inflyatsiya bitta raqam bilan ifodalanishiga erishgan. Аmmo 2017 yildan mamlakatimizda inflyatsiya darajasining oshishi kuzatilgan. Bunga yillar davomida yigʼilib qolgan muammolarni, hususan keng qamrovli davlat dasturlarining bajarilishi, naqd pul masalasining xal etilishi, milliy valyutamizning erkin konvertirlanishi taʼminlanishi va boshqa shu kabi dolzarb masalalarni sabab sifatida keltirishimiz mumkin.

markoiqtisodiy barqarorlikni taʼminlash, iqtisodiy oʼsish va inflyatsiya darajasining optimal barqarorligiga erishish xozirgi zamon iqtisodiyotining dolzarb masalalaridan biri hisoblanib, bu yoʼlda mamlakatda fiskal va monetar siyosat olib boriladi. Rivojlangan davlatlar tajribasini eʼtibor qaratsak, АQSh va koʼpgina Yevropa davlatlarida monetar siyosatga katta ustunlik berilgan boʼlsa, yaʼni Markaziy bank iqtisodiyotda dominant hisoblansa, Osiyo davlatlarida, hususan Yaponiya, Janubiy Koreya, Xitoy kabi davlatlarda hamda Rosssiya va bizda ham fiskal siyosatga katta ahamiyat berilib kelmoqda. Аmmo 2017 yildan eʼtiboran Prezidentimiz Shavkat Mirziyoev tomonidan qabul qilingan qaror va farmonlari, jumladan 2017 yil 12 sentyabrdagi “Respublika bank tizimini yanada rivojlantirish va barqarorligini oshirish chora-tadbirlari toʼgʼrisida”gi PQ-3270-sonli qarori, 2017 yil 13 sentyabrdagi “Pul-kredit siyosatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʼgʼrisida”gi PQ-3272-sonli qarori, 2019 yil 18 noyabrdagi “Inflyatsion targetlash rejimiga bosqichma-bosqich oʼtish orqali pul-kredit siyosatini takomillashtirish toʼgʼrisida” PF-5877-sonli farmoni Oʼzbekiston Respublikasi Markaziy bankining iqtisodiyotni tartibga solishdagi ahamiyatini yanada oshirdi.

Shuningdek, Oʼzbekiston Respublikasining 2019 yil 22 oktyabrdagi yangi tahrirda qabul qilingan “Valyutani tartibga solish toʼgʼrisida”gi OʼRQ-573-sonli qonuni valyuta munosabatlarini tartibga solishda Markaziy bankga katta erkinlik berilgan boʼlsa, Oʼzbekiston Respublikasining 2019 yil 11 noyabrdagi yangi tahrirda qabul qilingan “Oʼzbekiston Respublikasi Markaziy bank toʼgʼrisida”gi OʼRQ-582-sonli qonuni Markaziy bank bosh maqsadini aniq belgilab bergan boʼlib, bunda uning bosh maqsadi mamlakatda narx barqarorligini taʼminlash ekanligi keltirilgan.