Xo’jalik yurutuvchi subyektlar moliyaviy resurslarni tashkil etishning mohiyati va funktsiyalari

S_mr = N_mf : X_mr
Bu yerda: S_mr - XYuS moliyaviy resurslaridan foydalanish samaradorligi;
N_mf - ma'lum davr (o'tgan yoki rejali) uchun XYuS faoliyatining moliyaviy natijasi;
X _mr - shu moliyaviy natijani qo'lga kiritish uchun XYuS tomonidan qilingan (yoki rejalashtirilgan) moliyaviy resurslar xarajatlari
Xo’jalik yurutuvchi subyekt moliyaviy resurslaridan foydalanish samaradorligi; ma'lum davr (o'tgan yoki rejali) uchun xo’jalik yurutuvchi subyekt faoliyatining moliyaviy natijasi; shu moliyaviy natijani qo'lga kiritish uchun xo’jalik yurutuvchi subyekt tomonidan qilingan (yoki rejalashtirilgan) moliyaviy resurslar xarajatlari xo’jalik yurutuvchi subyekt moliyaviy resurslaridan foydalanish samaradorligini aniqlashda shu narsani inobatga olish kerakki, moliyaviy natija faqat moliyaviy emas, balki moddiy va mehnat resurslari xarajatlarining natijasi hamdir. Shuning uchun ham, masalan, mahsulotni realizatsiya qilishdan olingan foydani taqqoslab turib, buning natijasida faqat faoliyatning sof moliyaviy tomonini xarakterlovchi ko'rsatkichga ega bo'lamiz, deb hisoblash maqsadga muvofiq emas. Bu xo’jalik yurutuvchi subyekt moliyaviy-xo'jalik faoliyati samaradorligini xarakterlovchi yaxlit ko'rsatkichlardan biri bo'lib, unga kengaytirilgan takror ishlab chiqarish jarayonida moddiy-ishlab chiqarish va moliyaviy oqimlarning ajralmas bog'liqligi xosdir. Yuqorida bildirilgan fikr o'ziga moliyaviy natija va moliyaviy xarajatlarning tavsifini mujassam etuvchi xo’jalik yurutuvchi subyekt moliyaviy-xo'jalik faoliyatining samaradorligini xarakterlovchi boshqa ko'rsatkichlarga ham to'liq tegishlidir. Shunday bo'lishiga qaramasdan analitik maqsadlar uchun bu majmuadan aynan
xo’jalik yurutuvchi subyektning moliyaviy faoliyatini, uning moliyaviy va baho siyosatining samaradorligini adekvat tarzda xarakterlovchi ko'rsatkichlarni ajratish muhimdir. Shunisi muhimki, xo’jalik yurutuvchi subyekt moIiyaviy faoliyatining samaradorligini adekvat ifodalovchi bo'lib fond, rnoliya-kredit va pul bozorlaridagi ular operatsiyalarining darornadliligi hisoblanadi. Bu yerda, rna'iurnki, pul (P*) go'yo to'g'ridan-to'g'ri puldan (P) qilinadi. U holda moliyaviy sarnaradorlikni aniqlash forrnulasi quyidagi ko'rinishni oladi:⁷