Ўзбекистон республикаси давлат солиќ ЌЎмитаси солиќ академияси


«yulduz» kategoriyali tovarlar – korxona foydasining asosini tashkil etadigan hamda iqtisodiy o’sishga olib keladigan; «sog’in sigirlar»



Download 1,17 Mb.
bet16/99
Sana18.07.2022
Hajmi1,17 Mb.
#823396
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   99
Bog'liq
Moliyaviy tahli maruza

«yulduz» kategoriyali tovarlar – korxona foydasining asosini tashkil etadigan hamda iqtisodiy o’sishga olib keladigan;

  • «sog’in sigirlar» kategoriyali tovarlar – og’ir iqtisodiy davrlarning vujudga kelishini oldini oladigan, investitsiyaga muhtoj bo’lmagan, foyda keltirayotgan, boshqa kategoriyali mahsulotlar ishlab chiqarishni moliyalashtirishga ishlatiladigan;

  • «og’ir bola» kategoriyali tovarlar – bu yangi turdagi tovarlar bo’lib, reklamaga muhtoj bo’lgan, bozorga olib chiqilishi kerak bo’lgan, hozircha foyda keltirmayotgan, ammo, kelajakda «yulduz» tovar bo’lishi mumkin bo’lgan;

  • «o’lik yuk» yoki «omadsiz» kategoriyali tovarlar – bugungi kun talabiga javob bermaydigan, iqtisodiy o’sishga imkoniyat bermaydigan, foyda keltirmaydigan.

    tahlil jarayonida korxonada ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning qay biri qaysi kategoriyaga mos kelishligini o’rganish ham muhim hisoblanadi.


    4. Raqobat darajasini belgilovchi ko’rsatkichlar va ularni aniqlovchi omillar tahlili

    Iqtisodiyotni erkinlashtirish sharoitida tovarlarning raqobatbardoshliligi aniqlanayotganda, uningn boshqa raqobatchi tovarlardan yuksak taraflarini mavjudligi, umum e’tirof etilgan talablarga javob berishi hamda ketgan xarajatlar miqdori bilan baholanadi. Mahsulotning raqobatbardoshliligini baholashda xaridorlar ehtiyoji va bozor talabiga asoslanadi. Chunki tovar xaridor talabiga javob berishi uchun quyidagi parametrlarga mos kelishi kerak:



    • texnik parametrlarga (tovar belgisi, uni qo’llash va tavsiya etish markazlari)

    • ergonomik parametrlarga (tovarning inson organizmiga mos kelishi);

    • estetik parametrlarga (tovarning tashqi ko’rinishi);

    • me’yoriy parametrlarga (tovarning amaldagi me’yorlarga va standartlarga mos kelishi);

    • iqtisodiy parametrlarga (tovarning baho darajasi, unga ko’rsatiladigan servis xizmati, vositalar o’lchami, xaridorlarning ayni vaqdagi ehtiyojlarini qondira olishi).

    Har bir istemolchi o’z ijtimoiy ehtiyojlaridan kelib chiqqan holda tovarlarni sotib oladilar. Bu esa o’z navbatida raqobatni keltirib chiqaradi.
    Xaridorlarning hatti - harakatlaridan shuni ko’rish mumkinki, ular tovarlarni taqqoslashda, uning ishlatish samaradorligi (s), sotib olish xarajatlariga (x) nisbatan yuqori bo’lsa o’sha mahsulotni ko’proq tanlashadi. U holda tovarning raqobatbardoshligi (r) quyidagi, ko’rinishni oladi.


    R=S/X;

    Tovarning raqobatbardoshligini baholash quyidagi bosqichlarda bo’ladi:



    1. O’rinbosar tovarlarni topish va uni tahlil qilish;

    2. O’xshash mahsulotlarning solishtirilishi orqali asosiy ko’rsatkichlarini belgilash;

    3. O’z mahsulotimizdagi integral (umumiy) raqobotbardoshlik ko’rsatkichlarini aniqlash.

    Raqobat - lotincha so’zdan olingan bo’lib, maqsadga erishish uchun ko’rash, korxonalar o’rtasidagi sof ko’rashni bildiradi. Uning asosiy quroli bo’lib, talabni shakllantirish va sotishni rag’batlantirish hisoblanadi.
    Raqobat turiga ko’ra ikkiga bo’linadi:

    1. Sof raqobat;

    2. G’irrom raqobat.

    Sof raqobat bozor talablariga ko’ra vijdonan ko’rashishni bersa, g’irrom raqobat uning aksini ta’minlaydi.
    Jaxon bozori tajribasidan raqobat quyidagi shart-sharoitlari mavjud:

    • Kuchlar teng va strategiyalar o’xshash bo’lsa, bozorda muvozanat uzoq saqlanmaydi, ular orasida kelishmovchilik susaymaydi;

    • Sizning raqibingiz xamma narsadan xabardor deb biling;

    • Raqibingizning g’ashini keltiruvchi xarakat qilmang;

    • Sizning xarakatingiz imkoningiz darajasida ekaniga raqibingizni ishontiring.

    Bozorda korxonaning tutgan ulushiga qarab raqobat ko’rsatkichlari aniqlanadi:
    a) Ilg’or - 40 foiz;
    b) Ilg’orga davogar - 30 foiz;
    v) Davomchilari - 20 foiz;
    g) Bozorda uncha omadi kelmagan - 110 foiz
    Ushbu ko’rsatkichlarga asoslangan holda ham ularning raqobat darajasini aniqlashimiz va baho berishimiz mumkin.
    Hozirgi zamonaviy sharoitda boshqarishda iqtisodiy uslubni birinchi o’ringa qo’yilishi xo’jalik hisobidagi korxona va uning sex, uchastkalarini asosiy prinsipi bo’lib, bunda moliyaviy va boshqaruv tahlili muhim ahamiyatga egadir. Faqat moliyaviy va boshqaruv tahlili tufayli jamoa faoliyatining iqtisodiy natijalari ob’ektiv baholanib korxonani har bir bo’limi, har bir ishchini umumiy natijadagi ulushi aniqlanadi. Moliyaviy va boshqaruv tahlilisiz xo’jalik mexanizmini to’g’rilash va uni takomillashtirishni amalga oshirib bo’lmaydi. Moliyaviy va boshqaruv tahlili ishlab chiqarish imkoniyatlarini aniqlab qolmay, balki moddiy resurslardan oqilona tejamkorlik bilan foydalanishni rag’batlantiradi, shu bilan birga ishlovchilarni tejamkorlik ruxida tarbiyalaydi.

    Download 1,17 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
  • 1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   99




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling

    kiriting | ro'yxatdan o'tish
        Bosh sahifa
    юртда тантана
    Боғда битган
    Бугун юртда
    Эшитганлар жилманглар
    Эшитмадим деманглар
    битган бодомлар
    Yangiariq tumani
    qitish marakazi
    Raqamli texnologiyalar
    ilishida muhokamadan
    tasdiqqa tavsiya
    tavsiya etilgan
    iqtisodiyot kafedrasi
    steiermarkischen landesregierung
    asarlaringizni yuboring
    o'zingizning asarlaringizni
    Iltimos faqat
    faqat o'zingizning
    steierm rkischen
    landesregierung fachabteilung
    rkischen landesregierung
    hamshira loyihasi
    loyihasi mavsum
    faolyatining oqibatlari
    asosiy adabiyotlar
    fakulteti ahborot
    ahborot havfsizligi
    havfsizligi kafedrasi
    fanidan bo’yicha
    fakulteti iqtisodiyot
    boshqaruv fakulteti
    chiqarishda boshqaruv
    ishlab chiqarishda
    iqtisodiyot fakultet
    multiservis tarmoqlari
    fanidan asosiy
    Uzbek fanidan
    mavzulari potok
    asosidagi multiservis
    'aliyyil a'ziym
    billahil 'aliyyil
    illaa billahil
    quvvata illaa
    falah' deganida
    Kompyuter savodxonligi
    bo’yicha mustaqil
    'alal falah'
    Hayya 'alal
    'alas soloh
    Hayya 'alas
    mavsum boyicha


    yuklab olish