Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги т ошкент молия институти

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАъЛИМ ВАЗИРЛИГИ
Т ОШКЕНТ МОЛИЯ ИНСТИТУТИ

“БАНК ИШИ” КАФЕДРАСИ

“БАНК ИШИ” ФАНИДАН

“БАНК ИШИ” ЙЎНАЛИШИ БЎЙИЧА ТАЪЛИМ ОЛАЁТГАН
БАКАЛАВРЛАР УЧУН ЯКУНИЙ НАЗОРАТ ИШИ


21-вариант

1. 
   Пулнинг ўзига хос хусусиятлари
   
2. 
   Кредитнинг шакллари.
   
3. 
   Пул тизими ва унинг мазмуни.
   

ТОПШИРДИ: BI-56-2 ГУРУХ ТАЛАБАСИ РАИМИОВ ШЕРЗОД
ТЕКШИРДИ: САИДОВ ДОНИЁР
ЖАВОБЛАР:
1.Пулнинг ўзига хос хусусиятлари:

Пул умумий еквивалент ролини бажарувчи махсус товар ҳисобланади. У товарни ишлаб чиқаришга сарфланган ижтимоий меҳнатни ифодалайди ва шу асосда товар айирбош етилишини таъминлайди. Пул енг ликвид маблағ ҳисобланиб жамият иқтисодий ривожланишининг асосий дастаги ҳисобланади. Ўтган асрдаги иқтисодчилар пул, бу — товарларнинг товари, деб ифодалашган ва унинг қуйидаги хусусиятларини изоҳлаб беришган:

Биринчидан- пулнинг истеъмол қийматида бошқа товарларнинг қиймати ўз ифодасини топади;

Иккинчидан- пулда ифодаланадиган аниқ меҳнат асосини абстракт меҳнат ташкил қилади;

Учинчидан- пулда ифодаланувчи хусусий меҳнат ижтимоий меҳнат сифатида намоён бўлади. Шунга асосланган ҳолда пул ҳам товар, лекин бошқа товарлардан фарқ қилувчи хусусиятларга ега бўлган махсус товар, деган хулосага келиш мумкин. Унинг махсус товар сифатида хусусияти шундаки, у барча товарларнинг қийматини ўзида ифода қилувчи, умумий еквивалент ҳисобланади.
Умумий еквивалент ролини узоқ йиллар давомида олтин бажариб келган бўлса-да, товар хўжалиги ва пул муомаласининг ривожланиши қоғоз пуллар, бошқа кредит воситалари юзага келишига, кредит ва пул маблағларининг банкда бир счотдан иккинчи счотга ўт¬казилиши каби жараёнлар бўлишига олиб келган.
Пул жамиятда содир бўлаётган ижтимоий – иқтисодий муносабатларда, жами ижтимоий маҳсулотни яратиш, тақсимлаш ва қайта тақсимлашда, бозордаги талаб ва таклиф асосида товарлар баҳосини аниқлашда бевосита қатнашиши унинг моҳиятини намоён қилади.
Пулнинг иқтисодий моҳияти ва унинг зарурлигига A.Смит пулни иқтисодий категория даражасига кўтариб, унга “пул – бу муомаланинг буюк ғилдираги“, “савдо сотиқнинг юксак қуроли” сифатида таъриф беради .
Д.Юм A.Смитнинг пул хусусидаги қарашларига еътироз билдириб, “Пул бу–савдо–сотиқнинг ғилдираги емас, балки у ёғ, шу савдо – сотиқ ғилдирагини еркин ва юмшоқ юришига имконият яратадиган воситадир” деган фикрни билдиради.