1§. Jamiyatni axborotlashtirish va kompyuterlashtirish muammolari

1867 yilda – Rossiya FA vitse-prezidenti V.YA.Bunyakovskiy rus schetlari qoidasi bo’yicha amallar bajaruvchi hisoblash qurilmasini yaratdi;
1880 yilda – V. T. Odner Rossiyada birinchi bo’lib, takomillashgan arifmometr yaratdi va uni sanoat yo’li bilan ishlab chiqarishni tashkil qildi. Bu arifmometrning “Feliks” nomli turi o’tgan asrning 70-yillarigacha keng qo’llanilgan;
1884-1887 yillarda – AQSHlik YU.D.Felt va R.Tarrantlar “Kompometr” nomli tugmachali hisoblash mashinalarini keng ishlab chiqara boshladi;
1885 yilda – AQSHlik U. Berrouz hisoblash natijalarini qog’ozga chop etuvchi qurilma yaratdi;
1886 yilda – U.Berrouz, T.Metkalar, R.M.Skraggs va X.Paylar birgalikda birinchi bo’lib hisoblash mashinalarini ishlab chiqaruvchi firma tashkil qilishdi;
1893 yildan boshlab – TSyurixdagi “Gans Egli” firmasi 40 yil mobaynida Bolle-SHtaygerning “Millioner” nomli hisoblash qurilmasini ko’plab ishlab chiqdi;
1904 yilda – rus matematigi, akademik A. N. Krilov oddiy differentsial tenglamalarni echuvchi qurilma loyihasini yaratdi;
1928-1933 yillarda – ingliz muhandis-matematigi L. D. Komri funktsiyalarni jadvallashtiruvchi va trigonometrik funktsiyalarning qiymatlarini hisoblovchi hamda natijalarini qog’ozga chop etuvchi qurilma yaratdi.
Elektron hisoblash mashinalari (3-davr)
1801-1804 yillarda – frantsuz J. M. Jakkar perfokartani kashf etdi;
1823 yilda – ingliz olimi CHarlz Bebbidj perfokarta orqali boshqariluvchi va xotiraga ega avtomatik mashinani yaratdi;
1823 yilda – Djorj Bayronning qizi Ada Lavleys CH.Bebbidjning mashinasi uchun birinchi dasturlarni yaratdi;
1826 yilda – yarim o’tgazgichlar kashf etildi. Bu esa keyinchalik mikroprotsessorlarning yaratilishiga olib keldi;
1888 yilda – AQSHlik olim G. Xollerit birinchi tabulyatorni yaratdi;
1907 yilda – AQSHlik injener Dj. Pauers avtomatik perforatorni yaratdi;