10-мавзу. Корхона фаолиятининг молиявий натижалари (2 соат)



Download 61,86 Kb.
bet5/5
Sana24.02.2022
Hajmi61,86 Kb.
#189963
1   2   3   4   5
Bog'liq
10-мавзу. Корхона фаолиятининг молиявий натижалари

4. Корхона рентабеллиги
Хўжалик фаолияти самарадорлигининг умумлаштирувчи мезон кўрсаткичи рентабелликдир.
Рентабеллик - хўжалик фаолиятининг самарадорлик даражасини билдирувчи кўрсаткичлардан бири бўлиб, у ма`лум вакт (йил,ой,квартал) давомида ишлаб чиқариш фаолиятининг фойдалилиги (ёки зарарлилигини) кўрсатади.
Корхона рентабеллиги олинган фойдани килинган сарфларга таккослаш оркали аникланади ва у фоизларда ўлчанади.
Рентабеллик назариясида унинг бир канча турлари мавжуд бўлиб, улар жумласига куйидагилар киради:
" сотиш рентабеллиги;
" асосий фаолият рентабеллиги;
" хусусий капитал рентабеллиги;
" асосий капитал ( фондлар ) рентабеллиги;
" перманент капитал рентабеллиги;
" айланма капитал рентабеллиги;
" карзга олинган капитал рентабеллиги;
" реал асосий капитал рентабеллиги;
" инвестирланган капитал самарадорлиги.
1. Сотиш рентабеллиги деганда, хар бир сотилган махсулот суммасига канча харажат килинганлик даражаси тушунилади.
Демак, бу кўрсаткич сотилган махсулот киймати билан ана шу махсулотни ишлаб чиқаришга сарфланган харажатларни таккослаш асосида юзага келади. Бундай коэффициент бахолаш сиёсатидаги ўзгаришларни ва сотилган махсулот таннархини назорат килиш бўйича корхонанинг кобилиятини тавсифлайди.
Сотиш рентабеллигини куйидаги формула оркали ифодалаш мумкин

2.Асосий фаолият рентабеллиги- ишлаб чиқаришнинг фойдалилиги, натижалилигидир. Бу кўрсаткич ишлаб чиқариш самарадорлигини тавсифлайди ва куйидагича ифодаланади





3. Хусусий капиталнинг рентабеллиги - корхона (фирма), тармок хусусий капиталининг фойдалилиги ва натижалилигидир. У куйидаги формула ёрдамида аникланади



Бундай коэффициент хусусий капиталдан фойдаланиш даражасини, я`ни корхона томонидан хусусий капиталнинг ўртача кийматига канча соф фойда олинганлигини кўрсатади


4.Асосий капитал (фондлар) рентабеллиги - асосий фондлар ва бошка оборотдан ташкари активларнинг фойдалилиги. У куйидагича аникланади.





5. Перманент капитал рентабеллиги - перманент капиталнинг фойдалилиги, натижалилигидир. У куйидаги формула ёрдамида аникланади



6.Айланма капиталнинг рентабеллиги - айланма капиталнинг фойдалилиги, натижалилиги. У хар бир сўмли айланма капиталдан қанча фойда олиш мумкинлигини кўрсатади.Уни куйидаги формула асосида аниклаш мумкин






7. Карзга олинган капиталнинг рентабеллиги - қарзга олинган капиталнинг фойдалилиги, унумлилиги. У куйидагича аникланади

Бу коэффициент хар бир сўмли карзга олинган капитал канча фойда келтирганлигини ифодалайди.


8. Реал асосий капиталнинг рентабеллиги унинг фойдалилигини ифодалайди ва хар бир сўмли реал асосий капитал канча сўм фойда келтирганлигини кўрсатади. У куйидаги формула асосида аникланади

9. Инвестирланган капитал рентабеллиги - инвестиция маблағларининг натижалилиги, фойдалилиги. Бу кўрсаткич инвестиция туфайли олинган маблағларнинг канчалик самара беришини ифодалайди ва куйидаги формула оркали аникланади:


Рентабеллик даражаси кўрсаткичининг юкори бўлиши корхона (фирма) ихтиёридаги асосий ва айланма фондлардан окилона фойдаланилаётганини ва корхона (фирма)нинг маълум микдорда фойда (даромад) олаётганлигини кўрсатади.


Рентабеллик даражасини кўтариш учун саноатнинг барча тармоклари ва корхоналари сотилган махсулот хажмини оширишга, уни ишлаб чиқариш учун сарфланаётган харажатларни камайтиришга, ишлаб чикарилган махсулот сифатини оширишга каратилган тадбирларни амалга оширишлари зарур.
Калитли сўзлар
Самара, самарадорлик, фойда, даромад, рентабеллик, солиқ, ижтимоий самардорлик, иқтисодий самарадорлик, маҳсулот сифати, баҳолаш, манбалар.
Download 61,86 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish