Nemis modelining muvoffaqiyatli amalga oshirilishida L.Erxardning olib borgan siyosati ham sabab bo‘lgan desak mubolag‘a bo‘lmaydi. Lyudvig Erxard (1897–1977 yy.) – olim va siyosatchi, GFRning ikkinchi kansleri, G‘arbiy Germaniyada ijtimoiy-iqtisodiy hayot tom ma’noda tubdan o‘zgartirishga erishgan keng ko‘lamli iqtisodiy va boshqaruv islohotlari olib bordi. Bu haqda u “... bugungi kundagi tizim, erkin bozor xo‘jaligi ko‘rinishida bo‘lishi kerak, aks olda uni mutloq totalitarizmga aylantirishdan boshqa chora yo‘q” –deb ta’kidlagan edi.
Urushda mag‘lub bo‘lgan Germaniya(GFR) 60-yillarning oxiriga kelib AQSh bilan raqobatlasha olish darajasiga yetdi. Bu muvoffaqiyatli amalga oshirilgan indikativ rejalashtirish bilan izohlanadi. Indikativ rejalashtirishning asosiy muvoffaqiyati quyidagilar bilan izohlandi:
dunyoviy iqtisodiy bilimlarni qo‘llagan xolda yuqori malakali kadrlarni jalb etgan rejalashtiruvchi guruhni tashkil etilishi.
davlat apparatning qattiqqo‘llik tamoyiliga asoslanganligi. Urushdan keyingi davrda Germaniyada hukm surgan siyosiy beqarorliklarga qaramasdan ushbu reja qat’iyat va izchilllik bilan amalga oshirilgan;
yaqin va istiqboldagi ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish xalq kelishuvi asosida ishlab chiqilganligi;
davlat va jamiyatning ijtimoiy hamkorligi asosida mulkiy tabaqalashuv va ijtimoiy qarama-qarshiliklarga barham berildi.
Daromadlar, bandlik va mehnat sharoiti masalalari bo‘yicha siyosat olib borish davlat va xalq o‘rtasidagi o‘zaro kelishuvsiz amalga oshirilishi mamlakatda ommaviy ish tashlashlarga sabab bo‘lishi va indikativ rejalashtirishga barham berishi mumkin edi.
Raqobat munosabatlarining globallashuvi sharoitida menejmentning nemis modeli raqobatbardoshlikni ta’minlashda ustunlikka olib kelmasligi mumkin. Buning asosiy sababi modelning milliy madaniy munosabatlarda hamkorlik masalalarining ahamiyatsiz ekanligi bilan izohlanadi. ikki yoki undan ortiq milliy stereotiplar, korporativ madaniyatning to‘qnashuv har doim ham nemis modelining mag‘lubiyati bilan tugaydi. Buning asosiy sabablari sifatida quyidagilarni keltirib o‘tishimiz mumkin:
g‘arbiy va sharqiy nemislar o‘rtasidagi ishbilarmonlik va madaniy tafovutning saqlanib kelinayotganligi. Ma’lumki, Germaniya ikkinchi jahon urushidan keyin jahonda birinchi bo‘lib bir millatni ikki model asosida boshqarish amaliyotini boshdan kechirdi. Sharqiy Germaniyadan chiqqan menejerlar noaniqlardan ko‘proq qochadigan, ishga tanqidiy yondashuvchan, urug‘-aymoqchilik va tanish bilishlikka o‘ch hisoblanadi. Buning asosiy sababi “sovuq urush davrida ikkala Germaniya o‘rtasidagi har tomonlama keng quloch yoygan raqobatlashuv (Besser-Wessis) dir. Sharqiy nemislar g‘arbdagi tendoshlariga nisbatan muvoffaqiyatga kechroq erishgan, ishdagi yutuqlar ko‘proq o‘ziga emas, balki oila va mehnat jamoasidagi turli guruhlar ta’siriga bog‘liq bo‘lgan. Aksincha g‘arbiy nemislar bozor munosabatlariga tezda o‘tib ketish orqali biznesda shaxsiy yutuqlar ustunlik qilgan.
nemis mehnat jamoasining moslashuvchan emasligi. Mamlakatda kechayotgan neokonservativ islohatlar tufayli bugungi kunda aksariyat nemis menejerlari va ishchilari mehnat bozori talablariga moslasha olmayapti.
ijtimoiy yo‘naltirilganlik tamoyilining o‘z ahamiyatini yo‘qotib borayotganligi. Bugungi kunda boshqaruvning anglo-sakson modeli ko‘pchilik mamlakatlarda o‘zining afzallik jihatlarini ko‘rsatib bermoqda. Mehnat jamoasining ortiq darajada himoya qilinishi va qo‘llab quvvatlanishi bois, ishchi xodimlar bilan bir qatorda korxonalar ham
raqobatbardoshligini yo‘qotib bormoqda
Xulosa qilib aytganda Modell Deutschland tajribasi kuchli ijtimoiy siyosat qaror topganligidir. Boshqaruvdagi ijobiy xislatlaridan biri xo‘jalik yuritishda va hayotning barcha sohalarida tejamkorlikka qattiq rioya qilishdir. Ular tejamkorlik masalalariga nafaqat o‘z manfaatlari, balki jamiyat nuqtai nazaridan qaraydilar. Nemislarning tejamkorliklari ularning vaqtga bo‘lgan munosabatlari orqali ham namoyon bo‘ladi. Ular o‘z vaqtlarida o‘zgalar vaqtlarini ko‘radilar va uni qadrlagan holda har ishni o‘z vaqtida bajarishga harakat qiladilar. menejmentning nemis modeli ilg‘or xorijiy tajribalar asosida takomillashtirilgan boshqaruv amaliyotini emas, balki taniqli nemis olimlari V. Oyken,
V.Ryopke, F. Byom Baverk, A. Myuller-Armaklarning boshqaruv konsepsiyalari asosida shakllangan mukammal modellardan biri hisoblanadi.
